Văn hoá làm việc 002 'trỗi dậy'

Đằng sau các bước nhảy vọt công nghệ là những nhà nghiên cứu sống cùng màn hình, ăn tại văn phòng và quên mất cảm giác nghỉ ngơi. Ảnh minh họa: SCMP.

Josh Batson, nhà nghiên cứu tại Anthropic, cho biết anh gần như không còn thời gian cho mạng xã hội. Thay vào đó, “dopamine hit” (niềm hứng khởi) duy nhất của anh giờ đến từ các kênh Slack nội bộ, cùng đồng nghiệp bàn luận sôi nổi về lý thuyết và thử nghiệm liên quan đến mô hình ngôn ngữ lớn.

Batson nằm trong nhóm các chuyên gia cốt lõi của ngành trí tuệ nhân tạo, sống trong nhịp độ làm việc dồn dập, cố gắng theo kịp chu kỳ đổi mới tưởng như bất tận để tìm ra hệ thống có khả năng đạt đến trí tuệ siêu phàm.

“Chúng tôi đang cố gắng tăng tốc 20 năm tiến bộ khoa học chỉ trong 2 năm. Các bước nhảy vọt trong AI xuất hiện vài tháng một lần. Đây là câu hỏi khoa học thú vị nhất thế giới hiện nay”, Batson chia sẻ với Wall Street Journal.

'9-9-6' đã xưa

Bên trong những phòng thí nghiệm lớn nhất Thung lũng Silicon, các nhà nghiên cứu và lãnh đạo ở Microsoft, Google, Meta, Apple, OpenAI hay Anthropic đều xem công việc hiện tại như khoảnh khắc định hình lịch sử. Họ đang tìm cách đưa AI đến gần hơn với công chúng. Nhiều người trong số họ đã trở thành triệu phú sau các đợt thưởng cổ phiếu, nhưng lại thừa nhận không có thời gian để tiêu số tiền đó.

“Mọi người làm việc mọi lúc, với cường độ cực cao, và chẳng có điểm dừng nào”, Madhavi Sewak, nhà nghiên cứu cấp cao tại Google DeepMind, nói.

Theo các nguồn tin nội bộ, một số startup thậm chí ghi rõ trong hợp đồng yêu cầu nhân viên làm hơn 80 giờ mỗi tuần. Tuy nhiên, phần lớn không cần điều khoản đó, bởi các kỹ sư hàng đầu vốn bị cuốn vào chính niềm đam mê và áp lực cạnh tranh giữa các công ty.

Tại Meta, nhóm TBD Lab phụ trách phát triển các mô hình AI làm việc ngay cạnh bàn của Mark Zuckerberg ở trụ sở Menlo Park (California, Mỹ). Giữa tháng 10, công ty vừa cắt giảm khoảng 600 nhân sự trong bộ phận AI.

Madhavi Sewak cho biết kỹ sư AI hiện không có thời gian dành cho bản thân và gia đình. Ảnh: WSJ.

Khái niệm “9-9-6” (làm việc 9 giờ sáng đến 9 giờ tối, 6 ngày/tuần) vốn quen thuộc với giới startup, đặc biệt ở giới công nghệ Trung Quốc, giờ đã bị vượt xa. Một giám đốc nói rằng lịch hiện nay là “0-0-2”, nghĩa là làm từ nửa đêm đến nửa đêm, chỉ nghỉ 2 tiếng cuối tuần.

Cường độ này tập trung vào nhóm nhỏ chuyên trực tiếp huấn luyện mô hình hoặc triển khai sản phẩm mới. Nhiều người vẫn ở lại văn phòng khi các đồng nghiệp khác đã về nhà. Họ thừa nhận kiệt sức, xa cách gia đình và bạn bè, nhưng vẫn tiếp tục làm việc vì “không muốn để ý tưởng trôi qua”.

Các công ty thậm chí bắt đầu thích ứng với việc nhân viên ở văn phòng gần như 24/7. Nhiều nơi phục vụ bữa ăn cuối tuần, bố trí “captain” thay ca giám sát mô hình hoặc theo dõi giai đoạn phát triển sản phẩm.

Theo dữ liệu từ Ramp, startup quản lý chi tiêu doanh nghiệp, lượng đơn đặt món ăn từ các nhà hàng khu vực San Francisco (Mỹ) vào thứ Bảy tăng mạnh từ trưa đến nửa đêm, vượt xa mọi năm trước.

‘Kỷ nguyên của những kẻ mọt sách’

Aparna Chennapragada, Giám đốc sản phẩm AI tại Microsoft, cho rằng đây là thời điểm khác biệt so với những làn sóng công nghệ trước như dot-com hay kỷ nguyên di động.

“Chỉ trong vài năm, 90% các tập đoàn Fortune 500 đã ứng dụng AI, điều mà trước đây phải mất cả thập kỷ”, bà nói.

Theo bà, thời gian từ nghiên cứu đến ra mắt sản phẩm nay được rút ngắn “từ vài năm xuống chỉ còn giữa thứ Năm và thứ Sáu”.

Josh Batson cho biết anh gần như không còn thời gian cho mạng xã hội. Ảnh: WSJ.

Để giảm tải, Chennapragada tự tạo các công cụ AI hỗ trợ công việc, như tiện ích mở rộng trình duyệt tự động hỏi “bạn có thể dùng AI làm việc này tốt hơn không?” mỗi khi mở tab mới.

“Làm việc 24/7 không nên là con người mà là AI”, bà nói.

Batson cho rằng nghiên cứu AI giống “quá trình tiến hóa hơn là kỹ thuật”. Không ai biết chính xác mô hình sẽ hoạt động ra sao cho đến khi hoàn thành quá trình huấn luyện, kiểm thử, và đưa ra môi trường thực tế.

Anh ví trải nghiệm hiện tại với thời gian anh làm việc trong phòng thí nghiệm xét nghiệm Covid-19, khi nhóm nhỏ phải phối hợp toàn cầu để dự đoán diễn biến của virus.

Tinh thần làm việc cực hạn của anh xuất phát từ niềm tin vào mục tiêu “xây dựng AI đạo đức, hướng đến con người”.

“Chúng tôi cố gắng hiểu nhanh hơn tốc độ mà mô hình đang thay đổi và hiện tại, chúng tôi đang đạt được điều đó”, anh nói.

Với Madhavi Sewak, điều khiến cô cảm thấy vui nhất là việc giới nghiên cứu AI cuối cùng cũng được nhìn nhận và trân trọng đúng mức.

“Tôi rất vui vì những ‘mọt sách’ như chúng tôi đang có thời khắc tỏa sáng”, cô nói. Tuy vậy, sau lớp hào quang của thành công vẫn là thực tế khắc nghiệt, hầu như không ai trong họ có thời gian cho bản thân.