Ukraine thấp thỏm chờ danh sách lô vũ khí ‘hàng tỷ USD’ hứa hẹn của ông Trump

Ukraine đang chờ thêm thông tin chi tiết về số thiết bị quân sự trị giá "hàng tỷ USD" mà Tổng thống Mỹ Donald Trump hứa hẹn chuyển giao.

Theo tờ Guardian, tại cuộc họp ở Nhà Trắng với Tổng thư ký NATO Mark Rutte hôm 14/7, ông Trump cho biết đã thống nhất một "thỏa thuận rất lớn" để các đồng minh châu Âu mua vũ khí từ Mỹ và sau đó chuyển cho Ukraine. Tổng thống Mỹ nói thêm, một quốc gia giấu tên sẵn sàng cung cấp ngay lập tức 17 tên lửa Patriot.

Tới ngày 15/7, Đan Mạch, Thụy Điển và Hà Lan bày tỏ mong muốn tham gia vào kế hoạch châu Âu mua vũ khí của Mỹ cho Ukraine như ông Trump đề xuất.

Ukraine hiện chỉ có 6 khẩu đội phòng không Patriot đang hoạt động. Hệ thống này có thể đánh chặn tên lửa hành trình và tên lửa đạn đạo của Nga.

Thiếu tướng Vadym Skibitskyi, Phó Giám đốc Cơ quan tình báo quân đội Ukraine (HUR) cho biết, Kiev hiện vẫn chưa rõ ý của Tổng thống Mỹ. Ông Skibitskyi nhận định, ông Trump có đội ngũ những người "giàu kinh nghiệm hơn" so với nhiệm kỳ tổng thống đầu tiên và lãnh đạo Nhà Trắng không hành xử như một chính trị gia "cổ điển". "Ông ấy giống một doanh nhân hơn. Thật không dễ để hiểu được ông Trump", ông Skibitskyi nói.

Cũng theo ông Skibitskyi, trong những phát biểu liên quan tới Patriot, Tổng thống Trump có thể đang đề cập đến tên lửa đánh chặn, trạm phóng hoặc toàn bộ hệ thống, bao gồm nhiều bệ phóng cùng hệ thống radar và điều khiển. Giá của mỗi hệ thống Patriot là hơn một tỷ USD. 

"17 là một con số khổng lồ nếu nói về các hệ thống Patriot. Nếu đó là bệ phóng thì điều đó là có thể", ông Skibitskyi nói thêm.

Được biết, mỗi hệ thống Patriot gồm 6 bệ phóng. Ông Skibitskyi lưu ý, Đức đã đồng ý cung cấp 2 hệ thống Patriot và Hà Lan tài trợ hệ thống thứ 3. "Sẽ có 18 bệ phóng cho 3 hệ thống, gần bằng 17. Chính quyền Mỹ và Lầu Năm Góc sẽ cung cấp thêm chi tiết cho chúng tôi”, vị tướng Ukraine nhấn mạnh. 

Trong khi đó, khả năng Mỹ cung cấp tên lửa tầm xa Tomahawk cho Ukraine cũng được ông Trump và ông Zelensky thảo luận trong tháng này. Tên lửa hành trình Tomahawk có tầm bắn 1.600km, đủ khả năng tấn công thủ đô Moscow của Nga. Trước đây, Kiev đã đề nghị Mỹ cung cấp tên lửa này, nhưng bị chính quyền của cựu Tổng thống Joe Biden từ chối.

Cho tới nay, chính quyền Trump vẫn chưa đồng ý gửi tên lửa Tomahawk cho Ukraine. Nhưng nếu Washington cung cấp, Kiev cũng sẽ gặp khó khăn trong việc triển khai. “Chúng không dễ sử dụng. Các bệ phóng chính của tên lửa này là tàu chiến hoặc máy bay ném bom chiến lược. Song, chúng tôi không có bất kỳ máy bay ném bom chiến lược nào", ông Skibitskyi thừa nhận. 

Tuy nhiên, Phó Giám đốc HUR cho rằng, điều quan trọng là Ukraine phải có năng lực thực hiện các cuộc tấn công sâu vào trong lãnh thổ Nga, nhằm vào những mục tiêu quân sự có giá trị cao. Washington và Kiev đang thảo luận về việc dỡ bỏ các hạn chế do chính quyền Mỹ tiền nhiệm áp đặt đối với việc sử dụng tên lửa ATACMS do nước này chuyển giao và có tầm bắn 300km.

Hôm 15/7, tờ Washington Post đưa tin, chính quyền Trump có thể sẽ cho phép Ukraine sử dụng tên lửa ATACMS để tấn công lãnh thổ Nga và đang xem xét việc gửi thêm tên lửa này. Hiện tại, các lực lượng Kiev chỉ được phép phóng ATACMS vào các khu vực do Nga kiểm soát ở Ukraine, chứ không được dùng để tấn công lãnh thổ Nga.

Theo ông Skibitskyi, Điện Kremlin đã di chuyển các căn cứ quân sự chiến lược ra xa biên giới với Ukraine hơn 500km. Kiev chỉ có thể tấn công các căn cứ Nga bằng máy bay không người lái (UAV) mang theo thuốc nổ. Nếu được sử dụng, tên lửa ATACMS mang theo đầu đạn chứa khoảng 500kg thuốc nổ có thể gây ra sức tàn phá lớn hơn cho các cơ sở quân sự của Nga.

"Điều rất quan trọng đối với chúng tôi là nhận được sự chấp thuận từ phía Mỹ để sử dụng các tên lửa tầm xa. Chúng tôi muốn phá hủy và gây rối loạn theo đúng quy trình của NATO”, ông Skibitskyi cho hay. 

Tổng thống Ukraine Zelensky tiết lộ, ông đã có "cuộc trò chuyện thực sự tốt đẹp" với ông Trump sau thông báo hôm 14/7 về gói vũ khí lớn sắp chuyển cho Kiev. Nhà lãnh đạo Ukraine đã thảo luận với Tổng thống Mỹ về cách đạt được "một nền hòa bình lâu dài và công bằng" cũng như ngăn chặn Nga tấn công các thành phố của Ukraine, nơi đã bị hàng trăm UAV và tên lửa tấn công trong những tuần gần đây.