Từ bẫy cọc trọ đến hợp đồng gia sư giả: Sinh viên lọt vào tầm ngắm của tội phạm mạng

Nắm bắt được tâm lý cùng với những thủ đoạn ngày càng tinh vi và đa dạng, các đối tượng lừa đảo qua mạng nhắm vào nhiều nhóm đối tượng khác nhau, đặc biệt là sinh viên.

Ảnh: Bộ KH&CN

Trong thời đại công nghệ số phát triển mạnh mẽ, việc tiếp cận, kết nối, học tập và làm việc trực tuyến đã trở nên phổ biến, nhất là với sinh viên. Tuy nhiên, bên cạnh sự tiện lợi, không gian mạng cũng chứa đựng các nguy cơ tiềm ẩn, trong đó nổi bật là các chiêu thức lừa đảo phức tạp, có tổ chức và đáng báo động là sinh viên đang trở thành một trong những nạn nhân bị nhắm đến nhiều nhất.

Bẫy cọc trọ

Bước chân vào giảng đường đại học, nhiều sinh viên xa nhà thường có nhu cầu tìm phòng trọ gần trường để thuận tiện cho việc học tập và đi lại. Tuy nhiên, không ít kẻ xấu đã lợi dụng, đăng tin cho thuê nhà giả mạo, yêu cầu sinh viên chuyển tiền đặt cọc trước rồi nhanh chóng biến mất, khiến nhiều sinh viên vừa mất tiền, vừa không có chỗ ở.

Cuối tháng 08/2025, bạn N.N.D.Q (Đại học Duy Tân) có nhu cầu thuê phòng trọ nên đã tìm phòng trên các hội nhóm cho thuê phòng trọ tại Đà Nẵng và đã gặp một tài khoản có tên "Hoàn Nguyễn Văn" đăng tải bài viết cho thuê. Sau khi liên lạc qua Zalo thông qua số điện thoại trên bài viết, đối tượng ban đầu đã yêu cầu N.N.D.Q chuyển khoản tiền cọc là 500.000 đồng mặc dù chưa cho Q xem phòng trực tiếp, chỉ gửi ảnh. 

Q chia sẻ: "Hôm mình thuê trúng vào dịp đại lễ nên bên đó bảo họ về quê rồi, không cho mình xem phòng được, cả mọi người trong trọ cũng về quê nên mình cũng tin thật. Mình qua thử địa chỉ họ gửi thì đúng là có nhà trọ và không có ai ở đó nên không nghi ngờ. Mình vẫn hơi băn khoăn nhưng rồi cũng cọc vì sợ trễ không có phòng thuê. Đây cũng đang là thời điểm sinh viên vào nhiều, khó tìm trọ".

Chuyển cọc xong, đối tượng vẫn tiếp tục nhắn tin. Vài ngày sau đó, đối tượng lại hối chuyển thêm cho đủ tiền đặt cọc phòng. Q đã đến xem trọ trực tiếp và thấy khá giống hình nhưng chỉ xem được bên ngoài, chưa được vào bên trong. Do đó, Q. không đồng ý chuyển thêm tiền khi đối tượng yêu cầu cọc tiếp.

Được biết, địa chỉ trọ do đối tượng cung cấp ở đường Nguyễn Lương Bằng (Đà Nẵng) là nhà trọ của một chủ sở hữu khác. Đối tượng đã lấy danh nghĩa chủ trọ và lợi dụng thời điểm chủ nhà không có mặt để thực hiện hành vi lừa cọc.

Cảnh giác với trung tâm gia sư không minh bạch

Công việc gia sư được nhiều sinh viên lựa chọn vì vừa có thể kiếm thêm thu nhập, vừa rèn luyện kỹ năng. Lợi dụng điều này, một số "trung tâm giới thiệu gia sư" giả mạo đã xuất hiện.

N.T.N (sinh viên Học viện Tòa án) chia sẻ, vì trường nằm gần Khu đô thị Đặng Xá nên khi thấy một trung tâm giới thiệu lớp gia sư tại đó đăng tin tuyển dụng nên N. đã chủ động liên hệ. "Mình cũng sợ bị lừa nên chọn đến ký hợp đồng trực tiếp", N. kể.

Khi đến nơi, người liên hệ dẫn N. lên tầng 7 của tòa nhà. Căn phòng nhỏ, khá cũ kỹ và sơ sài, chỉ có tấm biển tên trung tâm và tờ giấy cấm quay chụp.

Trước đó, một người bạn của N. cũng từng đăng ký lớp qua trung tâm này và được yêu cầu "phải nói là sinh viên sư phạm". Hợp đồng cũng yêu cầu phải làm theo những gì trung tâm đưa ra. Vì thế, N. đã hỏi kỹ xem có bắt buộc phải nói như vậy không thì trung tâm khẳng định là không cần. Dù có chút nghi ngờ nhưng thấy nhiều sinh viên khác ở Đại học Quốc gia Hà Nội, Trường Đại học Thủy lợi… cũng đang ký hợp đồng, N. phần nào yên tâm.

Tuy nhiên, 2-3 ngày sau khi ký hợp đồng, N. vẫn chưa được xếp lớp. Khi gọi lại hỏi, phía trung tâm bảo chờ thêm khoảng hai tuần. N. thắc mắc vì sao khi ký hợp đồng, trung tâm không thông báo trước. Phía trung tâm trả lời lại là tùy từng trường hợp gia đình.

Đến khi thông báo lớp, N. đăng ký dạy một bé lớp 2 và một bé lớp 4 thì chỉ còn bé lớp 2 vì bé lớp 4 chưa có lịch học nên phụ huynh chưa cần gia sư. Trung tâm đã đổi cho N. một bé lớp 1 ở gần trường.

"Lúc ấy, họ lại bảo mình phải nói là sinh viên sư phạm. Mình mới thắc mắc là lúc ký hợp đồng anh bảo không cần mà thì ông ta chối luôn, nói chưa bao giờ làm việc với mình", N. bức xúc. "Ông ấy còn bảo, nếu mình nói là sinh viên Tòa án mà phụ huynh không nhận thì tự chịu".

N. nhận ra mình đã bị lừa. Khi đến gặp phụ huynh, N. thành thật nói rõ sự việc thì mới biết gia đình cũng không trực tiếp làm việc với trung tâm mà chỉ liên hệ qua người giới thiệu. Gia đình lại khó khăn, chỉ trả 100.000 đồng/buổi, trong khi trung tâm báo giá với N. là 180.000 đồng/buổi.

"Mình thấy không ổn nên không đồng ý dạy, báo lại với trung tâm thì họ trách ngược, nói là trao đổi với phụ huynh là 180.000 đồng mà phụ huynh làm việc với mình kiểu khác" - N. kể. 

"Mình cãi lý thì họ lại hứa cho lớp khác nhưng giao lớp vào buổi mình không đăng ký dạy. Khi mình từ chối, họ nói mình tự làm hỏng lớp và chặn liên lạc luôn". Cũng theo điều khoản trong hợp đồng, N. đã mất trắng 1.000.000 đồng tiền cọc nhận lớp cho trung tâm này.

Sau đó, N. đăng bài cảnh báo sự việc lên nhóm gia sư trên mạng xã hội nhưng liên tục bị xóa. Chỉ khi chia sẻ lại trên trang cá nhân Instagram, bài viết của N. mới được lan truyền. Nhiều sinh viên khác nhắn tin bộc bạch họ cũng từng là nạn nhân của "trung tâm" đó.