Trục lợi dữ liệu cá nhân: Phạt nặng hơn

'Nếu cho phép mua bán dữ liệu cá nhân thì đồng nghĩa với cho phép mua bán con người, mua bán quyền con người, quyền định đoạt thông tin cá nhân của người khác', Thứ trưởng Bộ Công an Lê Quốc Hùng nhận định.

 Hôm 5-6, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về việc tiếp thu, giải trình, chỉnh lý dự thảo Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân. Một trong những nội dung đáng chú ý là việc dự luật quy định mức phạt cao hơn với các hành vi vi phạm về dữ liệu cá nhân để đảm bảo tính răn đe.

Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại Lê Tấn Tới cho rằng cần quy định mức phạt hành chính cao hơn để bảo đảm tính răn đe với các doanh nghiệp lớn, đặc biệt là các tập đoàn đa quốc gia hoặc doanh nghiệp công nghệ có doanh thu hàng nghìn tỉ đồng.

Phạt tối đa 5% doanh thu khi trục lợi dữ liệu cá nhân

Giải trình thêm, thượng tướng Lê Quốc Hùng, thứ trưởng Bộ Công an, nói: "Nếu cho phép mua bán dữ liệu cá nhân thì đồng nghĩa với cho phép mua bán con người, mua bán quyền con người, quyền định đoạt thông tin cá nhân của người khác. Quan điểm cấm mua bán dữ liệu cá nhân phù hợp với thông lệ quốc tế và quy định của các nước để bảo vệ dữ liệu cá nhân". 

Ông cho hay, nhận thức về bảo vệ dữ liệu cá nhân của nhiều tổ chức, doanh nghiệp, cá nhân hiện nay còn hạn chế.

"Hiện nay trong các vụ án lừa đảo, chiếm đoạt tài sản quy mô lớn Bộ Công an đã triệt phá và đang điều tra thì yếu tố lộ, lọt, mua bán dữ liệu cá nhân là nguyên nhân chính để hình thành nên các "chợ đen" về dữ liệu cá nhân rất phức tạp", ông Hùng thông tin.

Về xử lý vi phạm hành chính, theo ông Hùng, do tính chất, hậu quả rất nghiêm trọng của hành vi vi phạm nên cần quy định mức phạt cao hơn để đảm bảo tính răn đe đối với các doanh nghiệp lớn, đặc biệt các tập đoàn đa quốc gia hoặc doanh nghiệp có công nghệ cao, doanh thu hàng nghìn tỉ đồng.

Do đó dự luật sẽ điều chỉnh quy định theo hướng tăng mức xử phạt tối đa trong xử phạt vi phạm hành chính với các hành vi vi phạm trong lĩnh vực dữ liệu cá nhân tới 3 tỉ đồng. Đối với hành vi mua bán dữ liệu cá nhân, cơ quan chức năng có thể phạt đến 10 lần khoản thu có được từ hành vi vi phạm. 

Trường hợp không có khoản thu trái pháp luật hoặc mức phạt tính theo khoản thu trái pháp luật thấp hơn mức phạt tối đa thì áp dụng mức phạt tiền tối đa là 3 tỉ đồng. 

Quy định mức phạt tiền tối đa là 5% doanh thu năm liền trước đó của tổ chức, doanh nghiệp với hành vi vi phạm quy định về chuyển dữ liệu cá nhân xuyên biên giới.

Trường hợp không có doanh thu hoặc mức phạt tính theo doanh thu thấp hơn mức phạt tiền tối đa thì áp dụng mức phạt tiền tối đa 3 tỉ đồng. Đồng thời quy định mức phạt tối đa đối với cá nhân bằng 1/2 mức phạt tối đa đối với tổ chức. Giao Chính phủ quy định chi tiết mức phạt, khung tiền phạt và phương pháp tính khoản thu trái pháp luật.

Cần chế tài nghiêm khắc ngăn chặn trục lợi dữ liệu cá nhân

Trao đổi với Tuổi Trẻ, đại biểu Phạm Văn Hòa, thành viên Ủy ban Pháp luật và Tư pháp, bày tỏ đồng tình với việc cần nâng mức xử phạt nặng đối với các doanh nghiệp có vi phạm về dữ liệu cá nhân. 

"Cùng với nâng cao mức xử phạt vi phạm hành chính, với những trường hợp vi phạm nghiêm trọng, gây thiệt hại nặng cần xử lý nghiêm minh về hình sự, yêu cầu bồi thường để tạo răn đe", ông Hòa nói.

Đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga (Hải Dương) bày tỏ tán thành đề xuất xử phạt vi phạm hành chính tối đa 5% doanh thu của năm liền trước đó đối với tổ chức, doanh nghiệp vi phạm. Song để quy định này khả thi hơn trong thực tiễn, cần bổ sung quy định xử phạt với các doanh nghiệp mới thành lập, doanh nghiệp không có doanh thu hoặc doanh nghiệp có doanh thu nhưng không có lợi nhuận...

Đại biểu Trần Khánh Thu (Thái Bình) nhấn mạnh cần có những hình thức chế tài nghiêm khắc hơn, đặc biệt về hành chính, dân sự. Quy định rõ ràng hơn về trách nhiệm bồi thường thiệt hại của các tổ chức, cá nhân vi phạm. Đồng thời tạo cơ chế thuận lợi để cá nhân bị xâm phạm dữ liệu cá nhân khởi kiện đòi bồi thường, xây dựng cơ chế giải quyết tranh chấp hiệu quả liên quan đến vi phạm dữ liệu cá nhân...