Trị bệnh xe rùa bò trên cao tốc, thí điểm cấm theo 2 giai đoạn

Việc để xe chạy rùa bò ở làn đường sát dải phân cách giữa (được gọi là làn vượt) trên đường cao tốc gây mất an toàn giao thông và đã có đề xuất để giải quyết tình trạng này.

Cục Cảnh sát giao thông (Bộ Công an) vừa đề xuất thí điểm tổ chức phân làn cấm xe tải, xe khách đi vào làn sát dải phân cách trên cao tốc Hà Nội - Hải Phòng và Pháp Vân - Cầu Giẽ. Hai đoạn cao tốc này đều có 6 làn xe chạy cho 2 chiều và 2 làn dừng khẩn cấp.

Cấm theo 2 giai đoạn

Giai đoạn 1 (từ 15-8 đến 14-9): trên tuyến cao tốc Hà Nội - Hải Phòng, đối với làn trái trong cùng sát dải phân cách (làn 1) quy định tốc độ tối đa 120km/h, tốc độ tối thiểu 90km/h, cấm xe tải hoạt động trên làn này.

Làn giữa sát làn trái trong cùng (làn 2) quy định tốc độ tối đa 100km/h, tốc độ tối thiểu 80km/h, các ô tô đều hoạt động trên làn. Ở làn ngoài cùng sát làn dừng khẩn cấp (làn 3) quy định tốc độ tối đa 100km/h, tốc độ tối thiểu 60km/h, các ô tô đều hoạt động trên làn.

Trên cao tốc Pháp Vân - Cầu Giẽ: đối với làn trái trong cùng sát dải phân cách (làn 1) quy định tốc độ tối đa 100km/h, tốc độ tối thiểu 80km/h, cấm xe tải hoạt động trên làn này.

Tại làn giữa sát làn trái trong cùng (làn 2) quy định tốc độ tối đa 100km/h, tốc độ tối thiểu 70km/h, các ô tô đều hoạt động. Đối với làn ngoài cùng sát làn dừng khẩn cấp (làn 3) quy định tốc độ tối đa 100km/h, tốc độ tối thiểu 60km/h, các ô tô đều hoạt động.

Giai đoạn 2 (từ 15-9 đến 14-12): sẽ tổ chức phân làn tốc độ và phân luồng phương tiện đối với xe tải, xe khách. Trên cao tốc Hà Nội - Hải Phòng: giữ nguyên việc phân làn tốc độ như giai đoạn 1. 

Đồng thời cấm xe tải, xe khách hoạt động trên làn trái trong cùng sát dải phân cách (làn 1). Đối với cao tốc Pháp Vân - Cầu Giẽ: giữ nguyên việc phân làn tốc độ như giai đoạn 1. Cấm xe tải, xe khách hoạt động trên làn trái trong cùng sát dải phân cách (làn 1).

Như vậy, bên cạnh việc cấm xe tải và xe khách ở làn trái trong cùng sát dải phân cách (làn 1) thì tốc độ tối thiểu ở làn 1 và làn 2 trên 2 tuyến đường cũng được nâng lên thay vì cùng mốc 60km/h như hiện tại.

Mong được nhân rộng

Nhiều năm lái xe container trên trục Bắc - Nam và Lào - Việt Nam, anh Nguyễn Văn Dương cho biết dù pháp luật chưa có yêu cầu, nhưng khi lưu thông trên đường cao tốc anh luôn chủ động đi ở làn giữa hoặc làn ngoài cùng bên phải.

"Tôi luôn ý thức được rằng xe mình có trọng tải và kích thước lớn, tốc độ không cao, không thể đi ở mức gần sát tốc độ tối đa, nên chủ động nhường đường cho xe khác", anh nói.

Trước đề xuất của Cục Cảnh sát giao thông về phương án phân làn mới, tài Dương cho rằng đây là phương án tối ưu, nên xem xét nhân rộng trên các tuyến đường khác.

Cùng quan điểm ủng hộ đề xuất trên, ông Đỗ Văn Bằng - chủ tịch Hiệp hội Vận tải Hà Nội - cho biết hiện tại chúng ta mới chỉ tập trung vào việc xử lý hành vi vượt quá tốc độ tối đa, mà chưa thật sự quan tâm tới việc chưa đảm bảo tốc độ tối thiểu.

"Nếu đề xuất của Cục Cảnh sát giao thông được thực thi, chắc chắn sẽ hữu hiệu và sẽ trị được dứt điểm căn bệnh "xe rùa bò" trên cao tốc. Tôi đã khảo sát rất nhiều anh em lái xe, việc chạy sau một chiếc xe không đảm bảo tốc độ tối thiểu cũng là một tình huống nguy hiểm", ông Bằng nói, đồng thời kiến nghị nhà chức trách cần nghiên cứu nhân rộng quy định trên các tuyến cao tốc khác, để những tài xế xe khách và xe tải sẽ có ý thức đi ở vị trí nào, duy trì tốc độ ra sao.

Ông cũng nêu ví dụ trên cao tốc Nội Bài - Lào Cai (đoạn Yên Bái - Lào Cai) chỉ có 1 làn xe cho mỗi chiều xe chạy, trong khi địa hình chạy qua nhiều đồi núi. Một xe container "vấp" phải đoạn dốc thì tốc độ nhiều khi còn khoảng 30km/h, trong khi vận tốc cho phép trên tuyến là 80km/h. "Khi tới đoạn cho phép vượt, nhiều xe vẫn chưa thể vượt được do mật độ quá lớn. Điều này gây rất nhiều hệ lụy cho các xe phía sau như gây ra ùn ứ, tạo tâm lý không tốt cho lái xe", ông Bằng nêu.

Sau thí điểm, sẽ có đánh giá

Trước đề xuất của Cục Cảnh sát giao thông, TS Trần Hữu Minh (chánh văn phòng Ủy ban An toàn giao thông quốc gia) cho rằng về bản chất, làn đường bên trái trong cùng sát dải phân cách giữa là làn vượt. Khi xe khách, xe tải đi vào thường chỉ đạt tốc độ chậm sẽ gây cản trở các xe khác, khiến các xe này liên tục phải chuyển làn. Từ đó gây nên những rủi ro va chạm, mất an toàn giao thông.

Xe khách và xe tải là loại phương tiện có khối lượng lớn, do vậy nhiều nơi trên thế giới khống chế tốc độ tối đa và làn đường được chạy của loại xe này rất chặt chẽ. 

"Trên đường cao tốc của Đức, xe con có thể chạy rất nhanh hoặc không giới hạn. Nhưng xe khách, xe tải lại được khống chế ở mức 80 - 90km/h", ông Minh dẫn chứng.

Đại tá Nguyễn Quang Nhật - trưởng phòng hướng dẫn tuyên truyền, điều tra, giải quyết tai nạn giao thông (Cục Cảnh sát giao thông) - cho biết sau quá trình thí điểm các đơn vị chức năng sẽ có tổng kết, đánh giá và nghiên cứu kỹ trước khi nhân rộng mô hình này lên các tuyến cao tốc khác.