Tránh 'bão giá' song hành cùng bão giông

Để tránh chuyện mớ rau, cọng hành tăng giá "sốc", ngăn chặn cơn "bão giá" luôn chực chờ nổi lên mỗi mùa bão lũ, cần đẩy mạnh triển khai những giải pháp căn cơ chứ không chỉ chăm chăm ứng phó tình huống trước mắt.

Ngay sau bão số 10 (Bualoi), tại nhiều chợ dân sinh trên địa bàn các tỉnh, thành miền Bắc, điển hình như Hà Nội, giá rau muống, rau cải tăng vọt, từ khoảng 8.000 đồng/mớ lên 15.000 - 20.000 đồng/mớ; cà chua từ 20.000 đồng/kg lên 30.000 đồng/kg… Giá cả "nhảy múa" khiến nhiều bà nội trợ không khỏi đau đầu. Chị Nguyễn Thị Lan (trú P.Phú Diễn, Hà Nội) cho biết: "Thu nhập không tăng mà giá mớ rau, cọng hành đều tăng, mua gì tôi cũng phải cân, đong, đo, đếm kỹ lưỡng".

Còn nhớ cách đây khoảng 1 năm, sau khi bão số 3 (Yagi) quét qua, gây thiệt hại nặng nề, "bão giá" đã xuất hiện, khiến mâm cơm của mỗi gia đình lại "nghèo" đi.

Nguyên nhân muôn thuở được nêu ra là do thiên tai gây ảnh hưởng tới sản xuất, nguồn cung khan hiếm nên giá rau xanh leo thang. Sự phụ thuộc quá lớn vào vài vùng trồng tập trung khiến thị trường dễ bị "sốc". Đó là thực tế, song cũng phải nói thêm rằng không thể loại trừ tình trạng "tát nước theo mưa".

Mỗi lần vấn đề giá cả "nóng" lên, các bộ, ngành đều kịp thời ban hành các công văn chỉ đạo chấn chỉnh, xử nghiêm các tổ chức, cá nhân lợi dụng ảnh hưởng của bão để đầu cơ, găm hàng, tăng giá; đồng thời triển khai nhiều giải pháp bảo đảm nguồn cung lương thực, thực phẩm, hàng hóa thiết yếu cho người dân. Tuy nhiên, giải pháp này mới chỉ tập trung vào phần ngọn của vấn đề.

Để tránh lặp đi lặp lại chuyện "bão giá" theo sau bão lũ cần những giải pháp kết hợp tổng thể hơn. Chẳng hạn, đẩy mạnh công tác dự báo, chủ động đánh giá tình hình, từ đó chuẩn bị dự trữ, cung ứng nguồn hàng hóa phù hợp; xây dựng phương án linh hoạt để sẵn sàng điều chuyển nguồn hàng từ các vùng không chịu ảnh hưởng của thiên tai tới cung ứng bổ sung cho khu vực bị ảnh hưởng. Đẩy mạnh thanh, kiểm tra, xử lý thực chất hành vi trục lợi, thổi giá của các tầng nấc trung gian. Một việc quan trọng khác là kết hợp truyền thông mạnh mẽ, minh bạch thông tin về giá cả, sản lượng để người tiêu dùng nắm rõ, tránh hoang mang, bị ép giá.

"Bão giá" ở đây không chỉ bó hẹp trong câu chuyện mỗi mớ rau, cọng hành nhích lên một chút. Nhìn rộng ra, đó là bài toán giá lương thực thực phẩm "leo thang", đẩy chỉ số CPI lên, tác động trực tiếp tới lạm phát. Rõ ràng, ngoài giải pháp tình thế, những đường hướng căn cơ hơn để từng bước giải quyết dứt điểm tình trạng này là không thể lơ là.

Nhìn từ khía cạnh kinh tế nông nghiệp, không ít chuyên gia nhấn mạnh phải xây dựng chiến lược bài bản hơn như quy hoạch vùng rau chuyên canh gắn với hệ thống nhà lưới, tưới tiêu chủ động để giảm thiểu rủi ro trước mưa bão; phát triển mạnh logistics lạnh, kho dự trữ nông sản… Một góc nhìn khác xuất phát từ chính sách bình ổn giá là nên chăng mở rộng chính sách này sang cả chợ dân sinh thay vì chỉ tập trung cho các siêu thị như từ trước tới nay.

Khi các giải pháp, chính sách được triển khai quyết liệt, đi vào thực tiễn, thiết nghĩ sau mỗi cơn giông bão, sau cánh cửa mỗi gia đình, từng bữa cơm sẽ bớt chông chênh vì "bão giá".