TPHCM cần gỡ những ràng buộc về thể chế để vươn tầm thế giới

(Dân trí) - Theo PGS.TS Trần Đình Thiên, TPHCM là đầu tàu nhưng chưa phát triển xứng tầm do chịu nhiều ràng buộc về thể chế. Giai đoạn mới, thành phố cần gỡ điểm nghẽn này để chạy đua với các siêu đô thị.

Tại hội thảo "TPHCM - Tầm nhìn mới, khát vọng mới" do báo Người lao động tổ chức sáng 9/10, các chuyên gia, nhà khoa học đã đóng góp nhiều ý kiến cho sự phát triển của TPHCM trong giai đoạn mới. Hội thảo được tổ chức trong thời điểm TPHCM sắp tổ chức Đại hội đại biểu Đảng bộ lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030.

Phát biểu mở đầu sự kiện, Tổng Biên tập báo Người lao động Tô Đình Tuân cho biết, nhìn lại chặng đường phát triển, TPHCM luôn là cái nôi của đổi mới, của sáng tạo và khát vọng vươn lên, trở thành đầu tàu dẫn dắt nền kinh tế Việt Nam hội nhập sâu với khu vực và thế giới. Hội thảo hướng tới mục tiêu nhìn nhận rõ cơ hội và thách thức, xác lập tầm nhìn phát triển và khơi dậy khát vọng vươn tầm toàn cầu của TPHCM trong giai đoạn mới.

Tại hội thảo, PGS.TS Trần Đình Thiên, Ủy viên Hội đồng Tư vấn chính sách của Thủ tướng, nhìn nhận, sau hợp nhất, TPHCM là địa phương có lợi thế vượt trội so với cả nước về diện tích, dân số, quy mô kinh tế. Chỉ cần tận dụng được những lợi thế này, TPHCM sẽ có sự đột phá thời gian tới.

TPHCM mới còn có sự cộng hưởng sức mạnh từ 3 trung tâm kinh tế năng động bậc nhất cả nước trước đây. Ngoài TPHCM luôn giữ vị thế đầu tàu, tỉnh Bình Dương cũ là một đô thị thông minh, sáng tạo gắn với trung tâm công nghiệp công nghệ cao, thu hút FDI (vốn đầu tư nước ngoài) hàng đầu Việt Nam; tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu cũng có lợi thế về cảng biển lớn và từng bước hình thành tổ hợp cảng biển có sức cạnh tranh toàn cầu trong tương lai.

"Đây là những lợi thế không phải nhiều siêu đô thị trên thế giới có được. Do đó, kỳ vọng mà cả nước đặt cho TPHCM cũng đặc biệt lớn. TPHCM cần tận dụng được những lợi thế này chứ không chỉ ngồi chờ đợi", PGS.TS Trần Đình Thiên chia sẻ.

PGS.TS Trần Đình Thiên nêu góc nhìn, một trong những vấn đề cần suy nghĩ là TPHCM cần làm gì để đạt tăng trưởng 2 con số. Chuyên gia cho rằng, thành phố cần có sự cải cách về kinh tế, thay đổi cách đặt vấn đề và cần thêm nguồn lực mới, thể chế mới.

"Cần làm rõ thể chế nào tương xứng với TPHCM, trao sứ mệnh thì cần tạo điều kiện và cho đủ quyền, đủ lực. TPHCM to hơn, lớn hơn nhưng nặng nề hơn và để tăng trưởng với tốc độ cao sẽ khó hơn", ông Trần Đình Thiên bày tỏ.

Theo vị chuyên gia, TPHCM từ trước tới nay vẫn được coi là đầu tàu nhưng còn chưa phát triển xứng tầm do chịu nhiều ràng buộc về thể chế. Do đó, thể chế là điểm nghẽn đầu tiên của thành phố cần tháo gỡ để có thể chạy đua với các siêu đô thị trên thế giới.

"TPHCM có quy mô vượt bậc, những lợi thế, điều kiện cạnh tranh quốc tế là không ai bác bỏ được. Khi tháo gỡ được những trói buộc thể chế, TPHCM sẽ là hình mẫu cho cả quốc gia", PGS.TS Trần Đình Thiên nhìn nhận.

Tại hội thảo, TS Trần Du Lịch, Chủ tịch Hội đồng tư vấn Nghị quyết 98 của Quốc hội, nhấn mạnh, trong giai đoạn mới, tầm nhìn của TPHCM phải là tầm nhìn toàn cầu. Khát vọng của thành phố là phát triển nhanh, bền vững, đạt mục tiêu đến năm 2045 trở thành siêu đô thị hiện đại, phát triển sâu, đồng bộ về kinh tế - tiến bộ, công bằng xã hội - môi trường.

Theo TS Trần Du Lịch, nhiệm kỳ tới, TPHCM cần phát triển dựa trên 5 trụ cột tiềm năng gồm nông nghiệp, cảng và logistics, Trung tâm Tài chính quốc tế, thị trường bất động sản, thế mạnh du lịch - sinh thái. Để phát huy được các trụ cột này, thành phố cần tháo gỡ điểm nghẽn và giải quyết thách thức về thể chế, hạ tầng, nhân lực và năng lượng sạch.