Tổng thống Trump: Ukraine không lấy lại Crimea hay gia nhập NATO

(Dân trí) - Tổng thống Mỹ Donald Trump đã gửi thông điệp cho người đồng cấp Ukraine trước cuộc hội đàm của hai nhà lãnh đạo tại Nhà Trắng.

Tổng thống Mỹ Donald Trump đã gây áp lực lên Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky trước cuộc hội đàm tại Washington vào ngày 18/8. Nhà lãnh đạo Mỹ nói rằng Tổng thống Ukraine có thể chấm dứt chiến tranh "gần như ngay lập tức" nếu ông muốn.

"Tổng thống Ukraine Zelensky có thể chấm dứt chiến tranh với Nga gần như ngay lập tức, nếu ông ấy muốn, hoặc ông ấy có thể tiếp tục chiến đấu", Tổng thống Trump viết trên mạng xã hội Truth Social vào tối 17/8.

Tổng thống Mỹ cũng loại trừ khả năng Ukraine có thể gia nhập NATO hoặc giành lại quyền kiểm soát bán đảo Crimea như một phần trong các cuộc đàm phán với Nga.

"Không thể lấy lại Crimea mà ông Obama đã trao (12 năm trước, mà không cần một phát súng nào!), và Ukraine không thể gia nhập NATO. Có những điều không bao giờ thay đổi!!!", ông Trump cho biết thêm.

Crimea là bán đảo nằm ở phía nam Ukraine, giữ vị trí chiến lược trên Biển Đen. Thành phố cảng Sevastopol ở Crimea là nơi đóng quân của Hạm đội Biển Đen Nga.

Nga sáp nhập bán đảo Crimea vào tháng 3/2014 sau một cuộc trưng cầu dân ý với hơn 95% cử tri ở bán đảo ủng hộ.

Các nước phương Tây đến nay vẫn không công nhận Crimea thuộc lãnh thổ Nga. Phương Tây đã áp đặt hàng loạt lệnh trừng phạt lên Moscow.

Ukraine nhiều lần tuyên bố sẽ giành lại toàn bộ lãnh thổ, trong đó có Crimea. Trong khi đó, Moscow cảnh báo đáp trả mạnh mẽ bất cứ cuộc tấn công nào nhằm vào Crimea.

Tổng thống Trump nhiều lần tuyên bố Ukraine không thể gia nhập NATO vì Nga sẽ không cho phép điều đó xảy ra. Theo nhà lãnh đạo Mỹ, việc Ukraine theo đuổi gia nhập NATO là lý do cốt lõi buộc Nga mở chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraine.

Điện Kremlin coi việc mở rộng NATO, liên minh quân sự do Mỹ dẫn đầu, là mối đe dọa đối với an ninh quốc gia của Nga, đồng thời nhấn mạnh Ukraine phải giữ lập trường trung lập như một phần của bất kỳ thỏa thuận hòa bình nào.

Cho đến nay, Kiev vẫn kiên định với mong muốn gia nhập NATO. Tổng thống Zelensky tuyên bố tư cách thành viên NATO là mục tiêu an ninh quan trọng của Ukraine.

Tổng thống Mỹ ngày 17/8 cũng đăng bài chia sẻ "vinh dự lớn" khi ông được đón tiếp nhiều nhà lãnh đạo châu Âu cùng một lúc tại Nhà Trắng.

Bình luận của Tổng thống Trump được đưa ra chỉ vài giờ trước khi ông dự kiến gặp Tổng thống Ukraine và các nhà lãnh đạo châu Âu tại Phòng Bầu dục.

Các nhà lãnh đạo châu Âu được cho là sẽ tái khẳng định sự ủng hộ của họ đối với toàn vẹn lãnh thổ của Ukraine và phản đối bất kỳ kế hoạch trao đổi lãnh thổ nào trong các cuộc đàm phán với Nga. Họ cũng sẽ tìm kiếm sự rõ ràng hơn về những đảm bảo an ninh mà Mỹ sẵn sàng đưa ra trong trường hợp đạt được một thỏa thuận.

Đặc phái viên của Tổng thống Mỹ Donald Trump, ông Steve Witkoff, nói rằng, tại hội nghị thượng đỉnh giữa hai nhà lãnh đạo Nga - Mỹ tại Alaska hôm 15/8, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã đồng ý với "các bảo đảm an ninh mạnh mẽ" từ phía Mỹ cho Ukraine như một phần của thỏa thuận hòa bình tiềm năng.

Theo Đặc phái viên Witkoff, Tổng thống Putin đã đồng ý để Mỹ và các quốc gia châu Âu trao cho Ukraine "sự bảo vệ tương tự Điều 5" của Hiến chương NATO như một đảm bảo an ninh để chấm dứt chiến tranh.

Điều 5 của Hiến chương NATO là điều khoản về phòng thủ tập thể. Theo điều khoản này, bất kỳ cuộc tấn công hay mối đe dọa nào nhằm vào một thành viên của NATO đều bị coi là tấn công hay đe dọa toàn liên minh.

Tổng thống Zelensky hoan nghênh quyết định của Mỹ về việc cung cấp đảm bảo an ninh cho Ukraine. Ông Zelensky cho rằng đây là động thái mang tính "lịch sử".

Đại diện thường trực của Nga tại các tổ chức quốc tế ở Vienna, ông Mikhail Ulyanov, cho rằng phương Tây nên cung cấp cho Nga những bảo đảm an ninh đáng tin cậy như đã hứa với Ukraine.