Tổng thống Trump quyết 'dọn dẹp' Chicago

Tổng thống Mỹ Donald Trump vẫn đang cương quyết muốn điều lực lượng Vệ binh Quốc gia đến các thành phố do đảng Dân chủ kiểm soát. Tuy nhiên, thực tế điều này sẽ vấp phải nhiều rào cản pháp lý.

Đối đầu gay gắt

Truyền thông Mỹ vào hôm qua (3.9) đồng loạt đưa tin Tổng thống Trump nói rằng ông sẽ điều Vệ binh Quốc gia đến TP.Chicago (bang Illinois) dù không đề cập thời gian. Ông cho rằng các thành phố như Chicago và cả Baltimore (bang Maryland) hiện không an toàn.

"Chicago hiện là thành phố tồi tệ và nguy hiểm nhất thế giới. Tôi sẽ giải quyết nạn tội phạm nhanh chóng, như những gì tôi đã làm với thủ đô Washington D.C", ông Trump viết trên mạng xã hội Truth Social ngày 2.9. Ông đã viện dẫn tình trạng bạo lực vào kỳ nghỉ lễ Lao động cuối tuần trước, với các vụ nổ súng khiến 58 người bị bắn và 8 người thiệt mạng tại Chicago, theo Đài ABC News. Tổng thống Mỹ nói thêm rằng Thống đốc Illinois JB Pritzker nên gọi điện để yêu cầu sự giúp đỡ từ chính quyền liên bang.

Ngay lập tức, ông Pritzker cùng Thị trưởng Chicago Brandon Johnson và các quan chức địa phương đã bác bỏ ý định điều Vệ binh Quốc gia của ông Trump. Các quan chức cho rằng không có tình trạng khẩn cấp về bạo lực để phải điều động quân đội. Ngoài ra, CNN ngày 3.9 đưa tin giới chức Illinois còn nhận thông tin chính quyền ông Trump sắp điều đặc vụ liên bang đến Chicago, được cho là sẽ thực thi hoạt động bắt giữ người nhập cư trái phép.

Tranh cãi pháp lý

Giới quan sát nhận định nếu ông Trump thực sự điều Vệ binh Quốc gia đến Chicago, hay những thành phố khác do phe Dân chủ lãnh đạo, gần như chính phủ Mỹ sẽ phải đối mặt với vụ kiện từ chính quyền địa phương. Ông Trump đã có thể điều động Vệ binh Quốc gia và kiểm soát cảnh sát thủ đô để hỗ trợ bắt tội phạm tại Washington D.C. Tuy nhiên, quyền hạn của Tổng thống Mỹ hạn chế hơn tại các tiểu bang.

Mới đây, thẩm phán tòa án quận Mỹ Charles Breyer tại TP.San Francisco (bang California) ngày 2.9 đã chặn chính quyền ông Trump điều quân đội đến California để thực thi pháp luật. Ông Breyer cho rằng việc Nhà Trắng điều Vệ binh Quốc gia đến TP.Los Angeles (California) hồi tháng 6 để ứng phó các cuộc biểu tình là sai luật, Reuters đưa tin.

Ông Breyer nhấn mạnh quân đội sẽ không được làm những việc vốn thuộc thẩm quyền cảnh sát hay đặc vụ liên bang, như bắt giữ, lục soát, tuần tra, chống bạo động, thẩm vấn, trừ khi có lý do chính đáng. Dù lệnh cấm trên chỉ áp dụng ở phạm vi bang California và Nhà Trắng vẫn có thể kháng cáo, ông Breyer nói rằng nếu Tổng thống Mỹ cương quyết điều quân đội đến các thành phố khác, thì cần phải có các lệnh cấm để ngăn chính phủ vi phạm Đạo luật Posse Comitatus - được tạo ra để tách bạch trách nhiệm của quân đội với lực lượng thực thi pháp luật trong nước.

Dù vậy, các chuyên gia cho rằng Nhà Trắng vẫn sẽ tìm những cơ sở pháp lý để bảo vệ quyết định triển khai đặc vụ liên bang, rộng hơn là Vệ binh Quốc gia. Khi đó, chính trường Mỹ nhiều khả năng diễn ra cuộc đối đầu căng thẳng tại tòa án, giữa chính quyền ông Trump và giới chức địa phương.