Tôi nhảy việc lương 37 triệu, đồng nghiệp cống hiến mù quáng

Tôi năm nay 41 tuổi, đang làm văn phòng. Suốt 17 năm đi làm, tôi chưa bao giờ có suy nghĩ sợ mất việc, kể cả khi bước vào độ tuổi trung niên. Không phải bởi tài giỏi hơn ai, mà vì tôi không đi làm với tâm thế "cống hiến" cho công ty. Tôi nhận thức rõ ràng: đây là một giao dịch lao động sòng phẳng. Tôi chỉ đang bán kỹ năng, sức lao động, thời gian và trí tuệ của mình cho doanh nghiệp với mức giá đã được thỏa thuận trong hợp đồng.

Khoảng 10 năm trước, khi ở tuổi độ 28–30, tôi cũng từng ngây ngô nghĩ rằng chỉ cần "cống hiến hết mình" thì công ty sẽ không bao giờ bỏ rơi mình. Lúc đó, lương của tôi khoảng 15 triệu đồng một tháng. Tôi luôn đến sớm nhất, về muộn nhất văn phòng, làm cả những việc không thuộc phận sự. Sự nhiệt tình ấy của tôi được quản lý trực tiếp ghi nhận. Sếp nói rằng cuối năm sẽ xem xét tăng 20–30% lương cho tôi vì đã tận tụy với công việc.

Thế nhưng, cuối năm đó, công ty chỉ tăng lương cho tôi đúng 1 triệu đồng, tức chưa nổi 10%. Lý do được đưa ra là: "Công ty khó khăn chung, nên không thể tăng nhiều". Hôm ấy tôi về nhà và suy nghĩ suốt đêm. Tôi không trách công ty, mà chỉ nhận ra mình đã quá ảo tưởng với chuyện "cống hiến". Và đó là sai lầm lớn nhất trong quan hệ lao động.

Tôi bắt đầu đọc kỹ hợp đồng của mình: công ty trả tôi một mức lương cố định để hoàn thành một khối lượng công việc cụ thể, nghĩa là hợp tác chứ không phải hy sinh. Từ đó, tôi thay đổi suy nghĩ, áp dụng nguyên tắc làm việc mới:
Làm đúng – đủ – hiệu quả, khi bản thân tạo ra thêm giá trị thì phải được tăng lương, thưởng, nếu không, tôi tìm nơi khác sẵn sàng trả giá cao hơn.

>> 42 tuổi chấp nhận giảm lương, tăng việc vì sợ bị sa thải

Năm 35 tuổi, tôi chuyển việc lần đầu. Mức lương của tôi tăng lên thành 28 triệu một tháng tại công ty mới. Ba năm sau, khi tôi 39 tuổi, tôi nhảy việc thêm một lần nữa và lương tăng lên 35 triệu. Và hiện giờ mức lương duy trì 37 triệu một tháng. Những con số này có được không phải vì tôi "cống hiến hết mình", mà vì tôi luôn tự nâng cấp giá trị bản thân: mỗi năm đọc 10–15 cuốn sách chuyên môn, học ít nhất hai khóa nâng cao nghiệp vụ, và mỗi quý lại học thêm một kỹ năng bổ trợ mới.

Trong suốt quãng thời gian đi làm, tôi chứng kiến không dưới 20 người đồng nghiệp bị cho nghỉ việc. Điều khiến tôi suy nghĩ nhất là: rất nhiều trong số họ là những người tận tụy nhất, sẵn sàng nhận mọi việc, chưa bao giờ từ chối hay phàn nàn. Họ không thiếu sự chăm chỉ nhưng lại thiếu khả năng tạo ra giá trị mà thị trường đánh giá cao. Khi công ty gặp khó khăn, người bị thay thế đầu tiên luôn là người dễ thay thế nhất.

Từ đó, tôi rút ra một điều: đi làm mà nghĩ mình đang cống hiến thì sẽ dễ chấp nhận thiệt thòi, làm quá sức, đánh đổi thời gian và sức khỏe mà không đòi hỏi quyền lợi chính đáng. Nhưng doanh nghiệp không trả lương cho sự tận tụy. Họ trả lương cho hiệu quả và giá trị. Tôi luôn tin rằng, muốn lương cao, phải làm cho mình có giá trị cao. Muốn không sợ mất việc, phải khiến mình khó bị thay thế.

Hôm nay, ở tuổi 41, tôi không sợ mất việc vì nếu công ty hiện tại không cần tôi, sẽ có công ty khác cần. Tôi không bán sự tận tụy, tôi bán kỹ năng, trí tuệ và kinh nghiệm – và bản thân vẫn đang liên tục nâng cấp giá trị đó để không bị lỗi thời.

Trần Nguyễn