Những người biểu tình thuộc mọi lứa tuổi đã xuống đường trên khắp nước Mỹ trong ngày 18/10 (giờ địa phương), tham gia các cuộc tuần hành “No Kings” (tạm dịch: “Không có vua”) để phản đối Tổng thống Mỹ Donald Trump.
Biểu tình diễn ra ở đâu?
Theo hãng tin Reuters, ban tổ chức cho biết hàng triệu người dự kiến tham gia tại hơn 2.600 điểm biểu tình trên toàn quốc, từ các thành phố lớn, thị trấn nhỏ đến vùng ngoại ô, nhằm phản đối chương trình nghị sự của Tổng thống Trump.
Theo ghi nhận, các cuộc biểu tình nhìn chung mang không khí sôi động, khi người biểu tình mang theo các nhân vật bơm hơi khổng lồ và hóa trang trong trang phục sáng tạo. Đám đông đa dạng gồm các bậc cha mẹ đẩy xe nôi, người cao tuổi và người dắt thú cưng cùng xuống đường. Hầu như không có hành vi vi phạm trật tự nào.
Bà Leah Greenberg, đồng sáng lập phong trào cấp tiến Indivisible (đơn vị tổ chức chính của chuỗi sự kiện) nói: “Không có điều gì thể hiện tinh thần Mỹ hơn việc nói rằng ‘Chúng ta không có vua’ và thực hiện quyền biểu tình ôn hòa của mình”.
Tại Quảng trường Thời đại ở thành phố New York, cảnh sát cho biết không có vụ bắt giữ nào liên quan đến biểu tình, dù hơn 100.000 người đã xuống đường ôn hòa tại cả năm quận của thành phố.
Các sự kiện ở Boston, Philadelphia, Atlanta, Denver, Chicago và Seattle cũng thu hút đám đông hàng nghìn, thậm chí hàng chục nghìn người.
Ở Bờ Tây, hơn chục cuộc biểu tình diễn ra quanh khu vực Los Angeles, trong đó điểm chính ở trung tâm thành phố. Tại Seattle, đoàn người biểu tình lấp kín tuyến đường diễu hành dài hơn 1,6 km từ trung tâm qua quảng trường Seattle Center quanh tháp Space Needle - biểu tượng của thành phố. Cảnh sát San Diego cho biết trên 25.000 người đã biểu tình ôn hòa tại đây.
Các cuộc biểu tình phản ánh sự bất an ngày càng tăng của nhiều người Mỹ trước những diễn biến như việc chính quyền Tổng thống Trump truy tố các đối thủ chính trị, đẩy mạnh trấn áp nhập cư bằng biện pháp quân sự và điều động lực lượng Vệ binh Quốc gia tới các thành phố mà ông Trump nói là để chống tội phạm và bảo vệ nhân viên trong cơ quan nhập cư.
Tại Washington D.C., người biểu tình tràn xuống đường diễu hành hướng về Điện Capitol, mang theo biểu ngữ, quốc kỳ Mỹ và bóng bay trong không khí lễ hội.
Các bên phản ứng về cuộc biểu tình như thế nào?
Ông Trump hầu như không bình luận về các cuộc biểu tình ngày 18/10, nhưng trong cuộc phỏng vấn với kênh Fox Business phát sóng ngày 17/10, ông nói: “Họ gọi tôi là vua, nhưng tôi không phải vua”.
Dù đảng Dân chủ đang đối mặt chia rẽ nội bộ sau khi ông Trump tái đắc cử năm 2024, nhưng cả lãnh đạo phe thiểu số tại Thượng viện Chuck Schumer và nghị sĩ cấp tiến Alexandria Ocasio-Cortez đều bày tỏ ủng hộ phong trào “No Kings”.
Chủ tịch Hạ viện Mike Johnson, thành viên đảng Cộng hòa, đã gọi phong trào “No Kings” là cuộc biểu tình thù ghét nước Mỹ.
Một số nghị sĩ Cộng hòa khác cáo buộc ban tổ chức khơi mào bầu không khí có thể dẫn đến bạo lực chính trị, đặc biệt sau vụ ám sát nhà hoạt động cánh hữu và đồng minh của ông Trump là Charlie Kirk hồi tháng 9.
Phát biểu cùng ngày tại căn cứ Thủy quân lục chiến Camp Pendleton ở California, Phó Tổng thống JD Vance không nhắc đến biểu tình nhưng chỉ trích đảng Dân chủ về tình trạng chính phủ đóng cửa do bế tắc ngân sách.
Một số nghị sĩ Cộng hòa cáo buộc người biểu tình làm kéo dài tình trạng chính phủ đóng cửa và cho rằng đây là hành động “chống Mỹ”.
Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent nói: “‘No Kings’ đồng nghĩa không có lương, không có séc lương và không có chính phủ”.
Bộ trưởng Giao thông Sean Duffy nói phe Dân chủ không điều hành Thượng viện mà người biểu tình đang điều khiển, đồng thời lặp lại tuyên bố rằng người biểu tình được trả tiền.
Bà Dana Fisher, Giáo sư Đại học American ở Washington, nhận định ngày 18/10 có thể là ngày diễn ra một trong những cuộc biểu tình quy mô lớn nhất trong lịch sử hiện đại của Mỹ.
“No Kings” là gì?
Theo tờ The Guardian, đây là một liên minh các nhóm cánh tả tổ chức ngày biểu tình toàn quốc nhằm phản đối chính quyền Tổng thống Trump. Liên minh này từng dẫn đầu cuộc biểu tình “No Kings” hồi tháng 6, thu hút hàng triệu người xuống đường cùng ngày ông Trump tổ chức duyệt binh tại Washington.
Cụm từ “No Kings” được chọn để nhấn mạnh rằng nước Mỹ không có những nhà cai trị tuyệt đối.
Trang web chính thức nokings.org viết: “‘NO KINGS’ không chỉ là một khẩu hiệu; đó là nền tảng mà quốc gia này được xây dựng. Sinh ra từ các con phố, được hô vang bởi hàng triệu người, xuất hiện trên biểu ngữ và khẩu hiệu, khẩu hiệu vang vọng từ các khu phố thành thị đến quảng trường nông thôn, gắn kết người dân trên khắp đất nước này”.
Vì sao người biểu tình được yêu cầu mặc màu vàng?
Ban tổ chức yêu cầu người tham gia mặc màu vàng để thể hiện tinh thần đoàn kết và tạo hình ảnh nổi bật, đồng thời thể hiện sự liên kết với các phong trào tại một số nơi.
Theo lời ban tổ chức: “Màu vàng là tín hiệu chung của chúng ta, tươi sáng, mạnh mẽ và không thể bị phớt lờ, nhắc nhở rằng quyền lực của nước Mỹ thuộc về người dân”.
Ai tổ chức các cuộc biểu tình?
Hơn 200 tổ chức tham gia liên minh “No Kings”. Trong đó có Indivisible (phong trào cấp tiến có chi nhánh trên khắp nước Mỹ và là đơn vị tổ chức chính); Liên đoàn Tự do Dân sự Mỹ (ACLU) và Public Citizen là đối tác; các công đoàn như Liên đoàn Giáo viên Mỹ và SEIU; phong trào biểu tình mới 50501, kêu gọi biểu tình tại cả 50 bang trong cùng một ngày; các tổ chức khác gồm Human Rights Campaign, MoveOn, United We Dream, League of Conservation Voters, Common Defense…
Vì sao biểu tình diễn ra lúc này?
Liên minh “No Kings” cho biết họ tổ chức biểu tình để phản đối Tổng thống Trump về các vấn đề như gia tăng trục xuất, cắt giảm y tế, thao túng bản đồ bầu cử và ưu ái giới tỷ phú.
Phong trào tự mô tả là ủng hộ dân chủ và người lao động, phản đối “chính trị kiểu người mạnh” và cam kết đấu tranh cho đến khi giành được đại diện xứng đáng.
Liên minh nêu lo ngại rằng chính quyền Tổng thống Trump sử dụng tiền thuế để củng cố quyền lực, triển khai lực lượng liên bang kiểm soát các thành phố, thách thức tòa án, cắt giảm dịch vụ công, trục xuất người dân mà không qua quy trình pháp lý.
Trang nokings.org viết: “Mục tiêu là xây dựng sự phản kháng quốc gia rộng khắp, phi bạo lực và rõ ràng”.
Lý giải vận mệnh của các nền kinh tế
Mục Thế giới giới thiệu cuốn “Quốc gia thăng trầm: Lý giải vận mệnh của các nền kinh tế” được NXB Thế giới cho ra mắt vào năm 2018. Tác phẩm làm rõ sự phát triển và đi xuống của nền kinh tế thế giới từ cuối thập niên 1990 đến đầu những năm 2000. Cuốn sách vạch ra 10 quy luật để nhận diện về chu kỳ kinh tế dẫn đến vận mệnh tăng trưởng hay suy thoái của một quốc gia.
> Độc giả có thể xem thêm tại đây.