Tin tức thế giới 22-10: Hoãn thượng đỉnh Trump - Putin; Nga, Ukraine không nhượng bộ

Thượng đỉnh Trump - Putin dự kiến tại Hungary bị hoãn; Nga, Ukraine nhấn mạnh quan điểm không đổi; Châu Âu hợp lực khám phá không gian; OpenAI ra mắt trình duyệt cạnh tranh Google... là những tin tức thế giới đáng chú ý sáng 22-10.

Thượng đỉnh Trump - Putin bị hoãn

Theo Hãng tin Reuters, ngày 21-10 (giờ địa phương), giới chức Mỹ và Nga cùng thông báo hoãn hội nghị thượng đỉnh giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump và Tổng thống Nga Vladimir Putin tại Hungary.

Chia sẻ với Reuters, một quan chức cấp cao Nhà Trắng cho biết hiện "không có kế hoạch nào về việc Tổng thống Trump gặp Tổng thống Putin trong tương lai gần".

Tại Nhà Trắng, ông Trump cũng khẳng định với báo chí rằng ông không muốn có một "cuộc họp lãng phí", nhưng gợi ý có thể có nhiều diễn biến hơn trong "hai ngày tới".

Về phía Nga, Đặc phái viên của ông Putin về hợp tác quốc tế, ông Kirill Dmitriev cho biết "việc chuẩn bị vẫn tiếp tục" cho hội nghị thượng đỉnh. 

Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov chia sẻ: "Chúng ta đã có hiểu biết chung giữa hai vị tổng thống, nhưng chúng tôi không thể trì hoãn một điều chưa được kết luận. Cả Tổng thống Trump và Tổng thống Putin đều chưa đưa ra mốc thời gian cụ thể".

Dù vậy, Ngoại trưởng Hungary (nước đăng cai thượng đỉnh) Péter Szijjártó bình luận trên X: "Cho đến khi Thượng đỉnh thật sự diễn ra, các bạn nên sẵn sàng trước làn sóng tin rò rỉ, tin hoặc tuyên bố giả rằng sự kiện này sẽ không diễn ra".

Ông Dmitriev chia sẻ: "Thật kinh ngạc khi những kẻ mong cầu chiến tranh thật sự hãi trước Thượng đỉnh hòa bình Putin - Trump. Đối thoại hướng đến hòa bình sẽ chiến thắng".

Nga, Ukraine nhấn mạnh quan điểm không đổi

Reuters dẫn lời nhiều quan chức Mỹ khẳng định Matxcơva vừa nhắc lại các điều kiện đạt thỏa thuận hòa bình với Ukraine trong một thông điệp riêng gửi tới Washington hồi cuối tuần qua. 

Thông điệp này nhắc lại yêu cầu của Nga về việc kiểm soát toàn bộ vùng Donbass, trực tiếp bác bỏ quan điểm của ông Trump về việc đóng băng chiến tuyến tại vị trí hiện tại. 

Nga cũng nhắc lại lập trường không cho phép quân đội Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) triển khai tại Ukraine trong bất kỳ viễn cảnh hòa bình nào.

Ở chiều ngược lại, Hãng tin Bloomberg tiết lộ châu Âu đang cùng Ukraine chuẩn bị một đề xuất hòa bình 12 điểm, trong đó chủ trương đóng băng chiến tuyến tại vị trí hiện tại.

Đề xuất mới này bao gồm việc thành lập một hội đồng hòa bình do ông Trump làm chủ tịch để giám sát việc thực hiện kế hoạch. Một quan chức Mỹ khẳng định đề xuất này sẽ dựa trên đề xuất 20 điểm về hòa bình tại Dải Gaza được ông Trump khởi xướng.

Một nhà ngoại giao cấp cao châu Âu cho biết: "Đây là nỗ lực của các cố vấn an ninh quốc gia nhằm giữ Mỹ tham gia (vào tiến trình hòa bình ở Ukraine)". 

Ngoài ra, Ukraine sẽ nhận được bảo đảm an ninh, quỹ sửa chữa thiệt hại chiến tranh và lộ trình gia nhập Liên minh châu Âu (EU) nhanh chóng. 

Các lệnh trừng phạt đối với Nga sẽ dần được dỡ bỏ nhưng khoảng 300 tỉ USD dự trữ ngân hàng trung ương bị đóng băng chỉ được trả lại sau khi Matxcơva đồng ý đóng góp cho tái thiết Ukraine sau chiến tranh.

Trong thông điệp đêm 21-10, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky tố Nga "kém quan tâm hòa bình" ngay khi Mỹ hoãn quyết định trao tên lửa Tomahawk cho Kiev.

"Nga đang cố hết sức bỏ rơi ngoại giao. Ngay khi chúng tôi mới vừa xa khả năng tấn công tầm xa một chút, Nga lập tức không còn quan tâm đến ngoại giao", ông Zelensky khẳng định.

Nhìn chung hai bên đều giữ nguyên điều kiện hòa bình đã được thể hiện nhiều lần trước đó, vốn đối nghịch nhau trực tiếp.

Châu Âu hợp lực khám phá không gian

Theo Financial Times ngày 21-10, ba tập đoàn hàng không vũ trụ hàng đầu châu Âu gồm Airbus, Thales và Leonardo đang tiến gần đến thỏa thuận sáp nhập các mảng hàng không vũ trụ của mình. 

Theo thỏa thuận, Airbus sẽ sở hữu 35% trong liên doanh mới này, trong khi hai công ty còn lại mỗi bên nắm giữ 32,5%. 

Airbus dự kiến sẽ nhận được khoản thanh toán từ các đối tác mới như bồi thường cho việc giới hạn cổ phần ở mức 35%, mặc dù phần góp vốn của họ sẽ nhận đến khoảng một nửa tổng doanh thu. 

Thỏa thuận tiềm năng này có thể đánh dấu nỗ lực mới nhất nhằm kết nối các nguồn lực châu Âu trong ngành hàng không vũ trụ, vốn đang bị phân mảnh, nhằm cạnh tranh hiệu quả hơn trên thị trường toàn cầu với các đối thủ từ Mỹ và Trung Quốc.

Động thái này lấy cảm hứng từ quyết định của Pháp, Ý và Anh thành lập liên doanh tên lửa MBDA vào năm 2001. 

Chưa có giải pháp để Chính phủ Mỹ mở cửa lại

Ngày 21-10, ông Trump đã từ chối yêu cầu gặp mặt của các lãnh đạo Đảng Dân chủ, ít nhất cho đến khi việc đóng cửa Chính phủ Mỹ chấm dứt. 

Ông Trump chia sẻ với báo chí: "Tôi muốn gặp cả hai người họ (lãnh đạo phe thiểu số tại Thượng viện Chuck Schumer và lãnh đạo phe thiểu số Hạ viện Hakeem Jeffries). Nhưng tôi có một điều kiện nhỏ, tôi sẽ chỉ gặp nếu họ để cho đất nước mở cửa lại".

Hầu hết các thượng nghị sĩ Đảng Dân chủ vẫn từ chối ủng hộ dự luật ngân sách tạm thời do Đảng Cộng hòa khởi xướng nếu ông Trump và đủ số nghị sĩ Đảng Cộng hòa không đồng ý gia hạn tín dụng thuế theo Đạo luật Chăm sóc y tế hợp túi tiền (ACA), dự kiến hết hạn ngày 31-12.

OpenAI ra mắt trình duyệt, thách thức Google Chrome

Ngày 21-10, OpenAI công bố trình duyệt web được hỗ trợ bởi trí tuệ nhân tạo ChatGPT Atlas. Động thái này được xem là màn thách thức trực tiếp sự thống trị của trình duyệt Google Chrome. 

Sự kiện ra mắt đánh dấu bước đi mới nhất của OpenAI nhằm tận dụng 800 triệu người dùng ChatGPT hoạt động hằng tuần. Qua đó, OpenAI gia nhập đường đua trình duyệt web tích hợp AI cùng các sản phẩm như Comet của Perplexity, Brave Browser, và Neon của Opera.

Hướng đi này nhằm mở rộng sang nhiều khía cạnh trong đời sống trực tuyến của người dùng của các "ông lớn" AI, thúc đẩy sự chuyển dịch rộng lớn hơn về phía tìm kiếm bằng AI thay vì công cụ tìm kiếm theo từ khóa truyền thống kiểu Google. 

Cổ phiếu của Alphabet, công ty sở hữu Google, lập tức giảm 1,8% sau khi Atlas được công bố. 

Atlas cho phép người dùng mở một giao diện ChatGPT nhỏ trên bất kỳ tab nào để tóm tắt nội dung đang được hiển thị, so sánh sản phẩm hoặc phân tích dữ liệu từ mọi trang web. 

Với "chế độ tác nhân" (agent mode), ChatGPT trên Atlas có thể tương tác với các trang web thay cho người dùng, hoàn thành các tác vụ từ đầu đến cuối như nghiên cứu và mua sắm cho một chuyến đi.