Tìm thấy loài mực chưa từng thấy khi còn sống

Con mực Gonate Nam Cực có chiều dài lên đến 1 m. Ảnh: Schmidt Ocean Institute.

Vùng biển sâu quanh 2 cực Trái Đất là nơi sinh sống của nhiều sinh vật bí ẩn như nhện biển khổng lồ, lợn biển Nam Cực, sứa ma,... Việc phát hiện và xác định các loài này không hề dễ dàng. Nhiều loài chỉ được biến đến thông qua xác trong lưới đánh cá hay trong dạy dày của chim biển.

Tuy nhiên, vào dịp Giáng sinh năm 2024, thủy thủ đoàn tàu nghiên cứu R/V Falkor (Too) của Viện Hải dương Schmidt đã may mắn ghi hình được một sinh vật chưa từng được thấy khi còn sống: mực Gonate ở Nam Cực.

Khi tàu lặn điều khiển từ xa SuBastian được thả xuống độ sâu hơn 2.000 m gần vùng lòng chảo Powell, một sinh vật dài gần một mét, phun mực xanh lục xuất hiện trong khung hình. Đó là một con mực Gonate Nam Cực với thân màu đỏ điểm đốm trắng.

"Con mực rất đẹp", Andrew Thurber, nhà nghiên cứu đại dương sâu tại Đại học California, Santa Barbara, chia sẻ. "Vẻ đẹp của biển sâu luôn khiến ta kinh ngạc, và đây là một ví dụ điển hình", ông nói với The New Your Times.

Từ trước đến nay, chưa từng có ai nhìn thấy mực Nam Cực trong tình trạng sống. Nhóm nghiên cứu đã theo dõi con mực vài phút và ghi hình đầy đủ các góc.

"Những đoạn video như vậy khiến tôi rất phấn khích" Linsey Sala - chuyên gia quản lý bộ sưu tập sinh vật nổi không xương sống tại Viện Hải dương học Scripps - chia sẻ. Theo bà, các phát hiện như thế giúp chúng ta hiểu rõ hơn cách loài vật này sống ở độ sâu khắc nghiệt.

Tàu lặn điều khiển từ xa đã vượt qua hàng nghìn mét, ghi lại hình ảnh hiếm hoi về loài vật chưa từng thấy còn sống. Ảnh: Schmidt Ocean Institute.

Trước đây, loài mực này chỉ được biết đến thông qua các xác chết sót lại trong lưới đánh cá hoặc phần xác được tìm thấy trong bụng các động vật biển khác, chủ yếu quanh quần đảo Falkland.

"Việc nhìn thấy một sinh vật từng chỉ biết đến qua xác chết nay cử động sống động trên video là một điều rất tuyệt", ông Bruce Robison, nhà sinh thái học biển sâu tại Viện Nghiên cứu Thủy cung Vịnh Monterey, nói.

Với các nhà khoa học trên tàu, khoảnh khắc đó là "niềm vui tột độ". "Chúng tôi đã rất phấn khích ngay cả khi chưa xác định được nó là loài gì", Thurber nói. Để chắc chắn, nhóm đã gửi hình ảnh từ tàu lặn đến các chuyên gia phân loại sinh vật trên khắp thế giới.

Đây không phải lần đầu tàu lặn SuBastian ghi hình được một loài mực hiếm. Trước đó, nó từng bắt gặp mực khổng lồ Mesonychoteuthis hamiltoni - gần 100 năm sau khi loài này lần đầu được mô tả trên văn bản khoa học.