Tiêu chí 300 phòng học/10.000 dân ở TP.HCM còn nhiều thách thức

Tại khu vực I (TP.HCM cũ), con số này đang đạt 297 phòng học/10.000 dân, trong khi tỉ lệ ở khu vực II (Bình Dương cũ) chỉ mới 200 phòng.
Ngày 2-10, Sở GD-ĐT TP.HCM tổ chức Hội nghị rà soát cơ sở vật chất phục vụ công tác dạy và học, đồng thời đánh giá tình hình thu chi đầu năm học tại các cơ sở giáo dục thuộc khu vực II.
Báo cáo tại hội nghị, ông Phan Kỳ Quan Triết - Phó trưởng phòng tài chính Sở GD-ĐT TP.HCM - cho biết hiện toàn khu vực II có 365 trường với hơn 9.300 phòng học, phục vụ gần 9.925 lớp.
Tuy nhiên so với chỉ tiêu 300 phòng học/10.000 dân trong độ tuổi đến trường, mới có 16/36 phường đạt yêu cầu. Đồng nghĩa hàng loạt địa bàn vẫn đang thiếu hụt lớn về cơ sở vật chất, trong khi dân số học đường liên tục tăng.
Ở bậc mầm non, ông Triết cho rằng hệ thống trường lớp cơ bản đáp ứng được nhu cầu, nhưng tỉ lệ ngoài công lập chiếm đến 76,5% cũng gây áp lực cho công tác quản lý và bảo đảm chất lượng.
Với tiểu học, toàn khu vực có 148 trường, trong đó 123 trường đạt chuẩn quốc gia (chiếm 83%). Riêng khối THCS và THPT, một số phòng học và hạng mục phụ trợ đã xuống cấp, 22 phòng cần được sửa chữa gấp, nhiều trang thiết bị công nghệ thông tin hư hỏng, ảnh hưởng đến dạy và học.
Theo tính toán, để đạt chỉ tiêu 300 phòng học/10.000 dân, khu vực II cần bổ sung 62 trường với hơn 4.200 phòng học mới. Trong đó, tiểu học thiếu hơn 1.100 phòng, THCS hơn 1.500 phòng và THPT hơn 1.500 phòng; riêng mầm non chỉ cần bổ sung khoảng 21 phòng.
Về kế hoạch đầu tư, giai đoạn 2026-2030, khu vực II có 16 công trình chuyển tiếp với tổng vốn khoảng 1.800 tỉ đồng, dự kiến đưa vào thêm 514 phòng học. Đồng thời các đơn vị đăng ký mới 89 công trình, tổng vốn khoảng 11.000 tỉ đồng để bổ sung thêm hơn 2.200 phòng học.
Ông Triết nhấn mạnh bên cạnh các dự án đầu tư công, ngành giáo dục thành phố sẽ tiếp tục khuyến khích xã hội hóa, đồng thời huy động nhiều nguồn lực khác nhau để sớm giải quyết tình trạng thiếu trường lớp, đặc biệt tại các phường có tốc độ tăng dân số nhanh.
Theo bà Nguyễn Thị Nhật Hằng - Phó giám đốc Sở GD-ĐT TP.HCM, hai trong những chỉ tiêu quan trọng của ngành giáo dục dự kiến sẽ được đặt ra trong Đại hội Đảng bộ thành phố sắp tới là phát triển cơ sở vật chất trường học, với mục tiêu đạt mức 300 phòng học trên mỗi 10.000 dân, đồng thời bảo đảm các yêu cầu kiểm định chất lượng.
Trong kế hoạch trung hạn 2026-2030, nhiều dự án sẽ được triển khai nhằm gia tăng số lượng phòng học, đáp ứng nhu cầu ngày càng lớn của học sinh.
Thống kê hiện tại cho thấy khu vực I (TP.HCM cũ) đã đạt 297 phòng học/10.000 dân, khu vực III (Bà Rịa - Vũng Tàu cũ) đạt 316 phòng, trong khi khu vực II (Bình Dương cũ) mới chỉ đạt 200 phòng.
Theo bà, sự thiếu hụt này dẫn tới tình trạng sĩ số bình quân lên đến 50 học sinh mỗi lớp. Ngoài ra, việc áp dụng các chương trình như chương trình quốc tế, hội nhập tiên tiến... càng đặt ra thách thức khi yêu cầu đầu tiên của đối tác luôn là cơ sở vật chất đạt chuẩn và sĩ số lớp học đúng quy định.
Thực tế khu vực II hiện chỉ có hai trường mầm non tham gia chương trình hội nhập, còn bậc THCS và THPT chưa đáp ứng được điều kiện.
Trước thực trạng này, Phó giám đốc Sở GD-ĐT đề nghị các địa phương quan tâm điều chỉnh và định hướng quy hoạch, bảo đảm đạt mục tiêu 300 phòng học/10.000 dân.
Bên cạnh nguồn ngân sách nhà nước, thành phố cũng khuyến khích huy động thêm nguồn lực xã hội hóa để đầu tư cho trường lớp, miễn là tuân thủ đúng các quy định hiện hành.