Tiếp thêm ngọn lửa văn hóa nghệ thuật

Sáng 19-10, TP.HCM tổ chức buổi gặp gỡ ấm áp, đầy xúc động với các văn nghệ sĩ Khu căn cứ Trung ương cục miền Nam.

Buổi gặp gỡ thuộc chuỗi các hoạt động Những ngày văn học, nghệ thuật TP.HCM trong khuôn khổ tổng kết 50 năm nền văn học nghệ thuật TP.HCM sau ngày đất nước thống nhất.

Tri ân những người biến nghệ thuật thành sức mạnh tinh thần

Đến dự buổi gặp gỡ có Phó bí thư Thành ủy TP.HCM Nguyễn Phước Lộc, Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Thành ủy TP.HCM Dương Anh Đức, Phó chủ tịch UBND TP.HCM Trần Thị Diệu Thúy, Phó bí thư Thành Đoàn TP.HCM Hồ Thị Ánh Tuyết...

Phó giám đốc Sở Văn hóa và Thể thao TP.HCM Nguyễn Thị Thanh Thúy cho biết ban tổ chức đã liên lạc mời khoảng 200 văn nghệ sĩ tham gia, tuy nhiên do có một số văn nghệ sĩ tuổi cao sức yếu, một số ở tỉnh xa xôi nên hiện diện tại buổi gặp mặt có khoảng 100 người.

Bà Trần Thị Diệu Thúy nhấn mạnh buổi gặp mặt là dịp để TP.HCM bày tỏ lòng tri ân sâu sắc đến những văn nghệ sĩ từng sống, chiến đấu, sáng tạo nghệ thuật giữa bom đạn ác liệt, để "vượt qua khói bom, hát trong lửa đạn", cổ vũ tinh thần chiến đấu, thắp sáng niềm tin chiến thắng trong lòng cán bộ, chiến sĩ và nhân dân.

"Các cô chú, anh chị chính là những chứng nhân lịch sử sống. Là những người đã biến nghệ thuật thành sức mạnh tinh thần, biến tiếng hát, lời thơ, điệu múa, nét cọ thành vũ khí góp phần làm nên chiến thắng vĩ đại của dân tộc.

Dù nhiều người đã ngã xuống, gửi lại tuổi thanh xuân nơi chiến trường nhưng tên tuổi và cống hiến của các cô chú, anh chị mãi được khắc ghi trong trái tim của nhân dân, của TP mang tên Bác" - bà Diệu Thúy xúc động nói.

Trong thời kỳ kháng chiến, Trung ương cục miền Nam đã nhất quán quan điểm văn hóa, văn nghệ giải phóng là mặt trận quan trọng, có nhiệm vụ phục vụ công tác chính trị, tư tưởng của quân và dân miền Nam. Từ quan điểm đó mà các văn nghệ sĩ chúng ta đã xác định được vị trí của người chiến sĩ trên mặt trận văn hóa.

Ở R (căn cứ Trung ương cục miền Nam), đóng tại khu vực Tân Biên, Tây Ninh giáp biên giới Campuchia giai đoạn kháng chiến chống Mỹ đã quy tụ nhiều gương mặt văn nghệ sĩ tiêu biểu như Trần Hữu Trang, Lý Văn Sâm, Giang Nam, Hoài Vũ, Nguyễn Văn Bổng, Anh Đức, Hồ Bông, Nguyễn Quang Sáng, Huỳnh Phương Đông, Trang Thế Hy, Diệp Minh Tuyền...

Họ là những người tiên phong sáng tạo nên những tác phẩm nghệ thuật mang tính lịch sử, sống mãi trong lòng công chúng ở nhiều lĩnh vực như sân khấu, điện ảnh, mỹ thuật, văn học, âm nhạc...

Vài tháng làm công tác tư tưởng có khi không bằng buổi xem kịch

Nghệ sĩ Hồ Thị Hồng Cúc rất nổi tiếng với vai bà mẹ trong vở kịch do ông Ngô Y Linh viết và đạo diễn Đâu có giặc là ta cứ đi. Kịch có câu chuyện về Ngọ, con trai của má Tám đầy nhiệt huyết, bằng mọi cách xin đi bộ đội giết giặc cứu nước.

Bà Cúc kể vở diễn phục vụ rất nhiều suất. Cán bộ ở nhiều nơi nói với bà rằng vài tháng làm công tác tư tưởng có khi không hiệu quả bằng một buổi xem kịch. Điều đó chứng tỏ văn hóa nghệ thuật có sức tác động rất mạnh mẽ với quần chúng nhân dân.

Nhạc sĩ Phạm Minh Tuấn thuở ấy là chàng trai trẻ đầy nhiệt huyết. Ông bảo khi quyết định tham gia kháng chiến là không còn nghĩ đến gian khổ, thậm chí hy sinh mà chỉ mong có thể giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước. Có lẽ chính vì lý tưởng cao đẹp đó mà Phạm Minh Tuấn đã sáng tác ra nhiều ca khúc sống mãi với thời gian.

Ở đó còn có những người con đất Bắc vào Nam để chiến đấu, góp phần xây dựng văn hóa nghệ thuật nơi đây. Nhà thơ Trần Thị Thắng nhớ về ký ức xuôi ngược mảnh đất phương Nam, đi về miền Tây trong những ngày lịch sử tháng 4-1975. Có chi tiết bà kể khiến ai nấy đều cảm thấy rưng rưng, trong các sáng tác bà gửi đọc trên đài miền Bắc, bà giữ tên thật của mình để bố mẹ, gia đình ngoài ấy nghe được sẽ biết bà vẫn còn sống.

Đó còn là câu chuyện của đạo diễn Nguyễn Minh Trí về thời kỳ đầu thành lập Xưởng phim Giải Phóng năm 1962. Thiếu thốn, khó khăn đủ bề nhưng các văn nghệ sĩ đã xoay xở khiến nhiều người phải ngạc nhiên vì mới quay hôm trước, hôm sau đã có phim chiếu. Chính sự xông xáo, tích cực của văn nghệ sĩ thời kỳ đó mà chúng ta có những thước phim giá trị ở chiến dịch Mậu Thân 1968, đại thắng mùa xuân 1975, các phim Chiến thắng Bình Giã, Chiến thắng Đồng Xoài... để đến hôm nay các đài truyền hình trong và ngoài nước vẫn trân trọng và sử dụng như tư liệu quý.