Tiếc cho Quyền Linh

Quyền Linh trên màn ảnh thường gắn liền với hình tượng người đàn ông nghèo khó, số phận đáng thương. Nhưng với “Chốt đơn”, hình ảnh này chẳng còn tạo được nhiều đồng cảm.

Tròn 2 thập niên trước, kể từ vai phụ Phước Sang trong Khi đàn ông có bầu, Quyền Linh đột ngột “lặn mất tăm” khỏi màn bạc, không lời giải thích. Sự nghiệp truyền hình của anh vài năm sau cũng sớm khép lại, chỉ xuất hiện lác đác với một vài vai vừa và nhỏ.

Quyền Linh suốt khoảng thời gian sau đó dường như tập trung cho cuộc sống gia đình và rẽ hướng làm MC. Trong một lần trò chuyện với Tri Thức - Znews, diễn viên tâm sự ở tuổi trung niên, bình yên với anh là sáng thức dậy được đi chợ, cà phê với bạn bè, có thời gian thì đàm đạo nghệ thuật, còn lại là làm công việc thiện nguyện...

Thế nên khi khán giả đã quen với hình ảnh "MC quốc dân" trong các chương trình vì người nghèo, sự trở lại của Quyền Linh trên màn bạc khiến nhiều khán giả không khỏi thắc mắc.

Chỉ trong thời gian ngắn, anh bỏ túi 2 vai chính trong 2 dự án điện ảnh lớn. Cùng một dạng vai, thế nhưng sự xuất hiện của Quyền Linh trong mỗi tác phẩm để lại ấn tượng rất khác.

Từ vai diễn diêm dân “lấy nước mắt”

Hai Muối (2024) là tác phẩm đầu tiên đánh dấu màn tái xuất của Quyền Linh. Diễn viên được chọn mặt gửi vàng cho vai chính ông Hai, người đàn ông trung niên sống cảnh gà trống nuôi con. Sau khi vợ mất, ông bươn chải với nghề làm muối tại ấp đảo Thiềng Liềng, dành dụm tiền nuôi con ăn học.

Khi người con gái trưởng thành, lên thành phố học tập, cũng là lúc mối quan hệ cha con phát sinh mâu thuẫn. Làm quen với phố thị phồn hoa, đứa con ôm mộng đổi đời để phụ giúp cha. Nhưng ông Hai luôn lo sợ “bình rượu mơ” quý báu chẳng may bị dụ dỗ, rồi sa ngã lúc nào không hay biết…

Quyền Linh trong Hai Muối.

Hai Muối là dự án đặc biệt với Quyền Linh. Tài tử cho biết 20 năm ngừng diễn, anh không tránh khỏi hồi hộp, bỡ ngỡ khi trở lại màn ảnh rộng. Việc nhận lời tham gia dự án điện ảnh này thực chất xuất phát từ tình bạn lâu năm giữa anh với đạo diễn Vũ Thành Vinh.

Quyền Linh cho thấy sự đầu tư, chuẩn bị kỹ lưỡng cho lần tái xuất màn bạc sau 2 thập kỷ. Anh phải sắp xếp lại toàn bộ lịch trình công việc để tập trung cho việc ghi hình. Diễn viên cũng nghiên cứu kỹ tạo hình cho vai diễn, chấp nhận giảm hơn 20 kg trong thời gian ngắn để có ngoại hình đáp ứng yêu cầu.

Hình ảnh Quyền Linh trong Hai Muối, bởi vậy mà dễ dàng chạm tới cảm xúc khán giả. Anh xuất hiện với tạo hình già nua, làn da sạm đen vì nắng gió, râu tóc bạc trắng, đôi mắt ủ rũ, sâu thăm thẳm, nhiều nếp nhăn hằn lên dấu vết thời gian…

Việc Vũ Thành Vinh chọn Quyền Linh là quyết định khôn ngoan. Vốn gắn liền với hình ảnh “MC của người nghèo”, nam diễn viên thấu hiểu hoàn cảnh, tâm lý của những mảnh đời bán mặt cho đất, bán lưng cho trời. Vốn xuất thân từ gia đình làm nông nghèo khó, Quyền Linh không gặp nhiều trở ngại trong việc hóa thân sao cho đời, cho thật. Anh nhẹ nhàng truyền tải nhiều cung bậc cảm xúc của một người cha với tình yêu thương sâu đậm, không quản nhọc nhằn vì mong con gái có cuộc sống khấm khá hơn.

Kịch bản Hai Muối nhiều sạn, không ít lần mắc lỗi, nhưng điều khó phủ nhận là màn thể hiện của Quyền Linh tạo được thiện cảm. Anh hóa thân tự nhiên, giản dị, giúp hình bóng nhân vật ông Hai hiện lên gần gũi. Nhiều cảnh phim về người cha lấy được nước mắt như khi nhân vật bị đẩy rơi xuống sông, suýt mất mạng vì động cơ chân vịt. Hay ở cảnh khác, ông Hai dầm mưa, bần thần chứng kiến ruộng muối bị cuốn trôi khiến người xem bất chợt nghẹn lòng.

Đến vai tài xế công nghệ lắm nỗi gượng gạo

Trở lại với Chốt đơn, Quyền Linh một lần nữa được giao loại vai sở trường. Diễn viên hóa thân Bình An, một tài xế công nghệ ở độ tuổi ngoài 50, chật vật mưu sinh. Ông được chẩn đoán mắc Alzheimer, lại đang ở một mình vì con trai đi học xa nhà. Niềm vui của ông gói gọn trong việc chăm sóc một đứa nhỏ bị bỏ rơi, cùng mối quan hệ với bà hàng xóm thầm yêu ở độ tuổi xế chiều.

Quyền Linh trong Chốt đơn.

Thực tế, Quyền Linh vẫn mang đến cảm giác chân thành, dễ mến trong vai tài xế công nghệ. Hình ảnh ông An hiền lành, chất phác với kiểu tóc ngố và gương mặt bỡ ngỡ khi một mình lọt vào công ty toàn những người trẻ, tạo cảm giác hóm hỉnh, dễ chịu.

Thế nhưng, việc lặp lại dạng vai quen thuộc khiến sự xuất hiện của Quyền Linh không tạo được bất ngờ. Hình ảnh ông An của Chốt đơn cũng nhiều điểm tương tự ông Hai của Hai Muối. Họ hiện lên như “bụt giữa đời thường”, chịu gian khổ, thiệt thòi, đôi khi bị chèn ép, chịu ấm ức nhưng vẫn luôn nhìn đời bằng con mắt tích cực.

Thế nhưng, ông Hai có động lực mạnh mẽ là tương lai của đứa con, với quan điểm “hạnh phúc của ba mẹ là lo được cho con cái”. Thì với ông An, nhân vật hoàn toàn chưa thể hiện được động lực đủ thuyết phục khán giả.

Diễn biến tâm lý nhân vật tỏ ra nghèo nàn, thiếu đi sự đấu tranh cần thiết. Ông An dù bị tổn thương vẫn im lặng mà bỏ qua, luôn nhiệt tình và hết lòng với người khác dù không được nhận lại. Bi kịch của nhân vật, như khi lên cơn mất trí giữa phiên livestream quan trọng, bị người khác moi móc chuyện đời tư để phục vụ mục đích riêng, cho đến việc hết "giá trị sử dụng” thì bị đuổi việc… vừa cũ, vừa sến, nặng tính kịch. Bởi ở vai trò thứ chính, nhân vật chỉ hiện lên với định nghĩa “đáng thương” thì đâu đủ?.

Ông An ngoài sự hiền lành và nhiệt tình thái quá chưa có một đặc điểm tính cách hay tâm lý nổi trội, một khúc mắc quan trọng cần giải tỏa hay một chấn thương tâm lý cần chữa lành… Nhân vật cả phim vẫn luôn tỏ ra bị động, thiếu những quyết định mang tính bước ngoặt.

Điểm sáng hiếm hoi là cảnh của Quyền Linh và Hồng Đào.

Vì lẽ đó, hình ảnh ông An trong bất kỳ tình huống nào cũng cắn răng chịu đựng, đến lúc bệnh nặng vẫn chọn im lặng không chia sẻ với ai, dần khiến khán giả mệt mỏi thay vì đồng cảm. Khoảnh khắc ông không chịu đựng nổi mà ngồi trong căn phòng đóng kín, khóc nấc lên từng tiếng bởi vậy mà khó lấy được nước mắt.

Bi kịch ấy mang tính sắp đặt, không được "nhóm đủ lửa" nên khó làm người ta xúc động, suy ngẫm nhiều. Nét diễn của Quyền Linh trong Chốt đơn cũng có phần nặng tính sân khấu, trong một kịch bản với nhiều đoạn "câu" nước mắt quá lộ liễu.

Điểm sáng hiếm hoi về nhân vật ông An là trong đôi ba phân cảnh dí dỏm với bà hàng xóm (Hồng Đào thủ vai). Hai con người ở độ tuổi trung niên có những cuộc trò chuyện duyên dáng, giúp bầu không khí phim trở nên nhẹ nhàng và tự nhiên hơn. Miếng hài không mới, dẫu vậy "công lớn" thực chất nằm ở sự thể hiện đầy dí dỏm của Hồng Đào. Cô biết cách tạo được những khoảnh khắc thú vị, kết nối và nâng cảm xúc bạn diễn.