Thụy Điển chia sẻ bí quyết tăng trưởng xanh với Việt Nam

Quốc vụ khanh Bộ Khí hậu và Doanh nghiệp Thụy Điển Sara Modig cho rằng Việt Nam hoàn toàn có thể vừa tăng trưởng hai con số vừa thực hiện cam kết phát triển xanh, bền vững nếu học hỏi kinh nghiệm từ Thụy Điển.

"Thụy Điển đã tăng gấp đôi GDP kể từ năm 1990, trong khi giảm một nửa lượng phát thải", Quốc vụ khanh Sara Modig dẫn chứng thành công từ đất nước Bắc Âu trong cuộc phỏng vấn với Tuổi Trẻ hôm 4-11, sau chuyến thăm 3 ngày đến Việt Nam.

Kết quả ấn tượng này được thúc đẩy bởi các chính sách như định giá carbon, mua sắm xanh và các mục tiêu khí hậu dài hạn, cùng với nền tảng hợp tác giữa chính phủ, giới học thuật và doanh nghiệp (mô hình ba nhà - triple helix).

Mô hình thúc đẩy đổi mới

Theo CE Sweden, trong mô hình này, chính phủ đóng vai trò kiến tạo môi trường, cung cấp tài trợ nghiên cứu và phát triển (R&D), ban hành chính sách minh bạch, bảo vệ sở hữu trí tuệ và tạo môi trường cạnh tranh công bằng.

Giới học thuật cung cấp nguồn tri thức, thực hiện nghiên cứu, kết nối nhân tài trẻ với doanh nghiệp và hỗ trợ các công ty khởi nghiệp. Cuối cùng, doanh nghiệp chuyển hóa ý tưởng thành giải pháp thương mại và mở rộng khả năng tiếp cận thị trường.

Các chương trình công nghệ sạch, dự án công nghệ y tế và chiến lược số hóa tại Thụy Điển đều vận hành trên mô hình đó. Chính cách tiếp cận này đã đưa Thụy Điển trở thành "cái nôi" của nhiều công ty khởi nghiệp thành công và xếp thứ hai thế giới về số lượng "kỳ lân" tính theo đầu người.

Với nguồn nhân lực trẻ tài năng, Quốc vụ khanh Sara Modig nhìn nhận Việt Nam đang sở hữu lợi thế lớn để đạt mục tiêu tăng trưởng và chuyển đổi xanh.

"Đầu tư vào giáo dục, nghiên cứu và cơ sở hạ tầng kỹ thuật số đảm bảo rằng kỹ năng và công nghệ bắt kịp với quá trình chuyển đổi xanh", bà Modig nhận định.

Trên nền tảng quan hệ hơn 55 năm hợp tác truyền thống trong trao đổi học thuật và nghiên cứu, đặc biệt là quan hệ Đối tác chiến lược về khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo vừa được thiết lập trong năm nay, Thụy Điển có thể hỗ trợ Việt Nam phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao và chia sẻ kinh nghiệm trong tăng trưởng xanh.

Bà Modig bày tỏ vui mừng khi ngày càng nhiều sinh viên Việt Nam chọn Thụy Điển làm điểm đến du học. Chỉ riêng trong mùa thu 2025, 300 sinh viên Việt Nam đã được nhận vào các trường đại học uy tín hàng đầu của Thụy Điển.

Phát biểu tại sự kiện Ngày Erasmus+ và Horizon Europe tại Việt Nam, bà Modig cho biết Chính phủ Thụy Điển đã thực hiện nhiều chính sách mới để tạo điều kiện thuận lợi cho lao động trình độ cao, sinh viên và nhà nghiên cứu quốc tế.

Trong dự luật về nghiên cứu và đổi mới, Chính phủ Thụy Điển đầu tư 6,5 tỉ SEK (600 triệu USD) - bao gồm tài trợ cho nghiên cứu xuất sắc, tăng cường và mở rộng nguồn tài trợ cạnh tranh cho giáo dục đại học, phát triển hạ tầng nghiên cứu và đầu tư vào các công nghệ đột phá.

Đồng hành phát triển hạ tầng xanh

Bà Sara Modig dẫn đầu đoàn doanh nghiệp Thụy Điển đến thăm Việt Nam lần này với trọng tâm thảo luận hợp tác phát triển hạ tầng xanh. Bày tỏ ấn tượng sâu sắc với sự phát triển vượt bậc của Việt Nam, Quốc vụ khanh Sara Modig cho rằng những dự án hạ tầng lớn của Việt Nam - bao gồm đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam, cảng xanh và thông minh - sẽ là "chìa khóa" để đạt mục tiêu tăng trưởng và phát triển bền vững.

"Để đạt được tăng trưởng, cần có hạ tầng chất lượng cao và thông minh. Đầu tư vào cơ sở hạ tầng tạo điều kiện cho nhiều đầu tư và tăng trưởng hơn nữa. Thụy Điển sẵn sàng trở thành đối tác của Việt Nam trong hành trình trở thành quốc gia có thu nhập cao vào năm 2045 và trong chuyển đổi xanh, chuyển đổi số", bà Modig khẳng định.

Theo bà, các doanh nghiệp Thụy Điển như ABB, Atlas Copco, Ericsson, Volvo, SKF đã và đang đóng góp vào quá trình hiện đại hóa công nghiệp và hạ tầng cảng của Việt Nam.

Các doanh nghiệp nước này không chỉ coi Việt Nam là thị trường tiềm năng, mà còn là đối tác lâu dài trong đổi mới sáng tạo và kiến tạo giá trị bền vững.

Lực lượng lao động tay nghề cao và nền công nghiệp đang mở rộng của Việt Nam tạo ra môi trường lý tưởng để thu hút dòng vốn xanh và đầu tư công nghệ cao từ Thụy Điển. Bên cạnh đó, niềm tin và sự cởi mở giữa hai bên là chất xúc tác để mở rộng hợp tác thực chất.

Quốc vụ khanh Modig khẳng định với vị thế số 2 trong chỉ số Đổi mới toàn cầu của Tổ chức Sở hữu trí tuệ thế giới, Thụy Điển có những nghiên cứu và công nghệ bền vững có thể chia sẻ cho Việt Nam.

"Chúng tôi có thể chia sẻ kinh nghiệm phong phú về hạ tầng an toàn, hiệu quả và lấy con người làm trung tâm, bao gồm đường sắt tốc độ cao, giao thông đô thị và thành phố thông minh. Thông qua xây dựng quan hệ đối tác, chúng tôi có thể giúp Việt Nam phát triển một hệ thống giao thông vận tải carbon thấp, kết nối số và cạnh tranh toàn cầu, đồng thời hỗ trợ quá trình chuyển đổi xanh", bà nói.