Thuốc điều trị ung thư của Nga giúp người bệnh có thêm hy vọng

Bộ Y tế cấp phép thêm thuốc điều trị ung thư của Nga (thuốc sinh học tương tự thuộc nhóm miễn dịch trị ung thư) giúp người bệnh có thêm lựa chọn và tạo cơ hội giảm giá thuốc điều trị gốc.

Ngày 14.11, Bệnh viện Ung bướu TP.HCM tổ chức hội thảo nâng cao năng lực ghi nhận ung thư nhằm góp phần nâng cao chất lượng dữ liệu, củng cố năng lực chuyên môn và hoàn thiện hệ thống ghi nhận ung thư tại TP.HCM và khu vực phía nam.

Dự kiến số ca tử vong do ung thư tăng mạnh

Thạc sĩ, bác sĩ chuyên khoa 2 Bùi Đức Tùng, Phó trưởng phòng Chỉ đạo tuyến, Bệnh viện Ung bướu TP.HCM, cho biết ung thư hiện là nguyên nhân gây tử vong đứng thứ hai tại Việt Nam, chỉ sau bệnh tim mạch.

Số liệu được Globocan (dự án của Cơ quan nghiên cứu ung thư quốc tế) công bố năm 2022, tại Việt Nam có khoảng 182.600 ca mắc mới và 122.000 ca tử vong mỗi năm.

Dữ liệu của Globocan cũng cho thấy 5 loại ung thư phổ biến nhất ở mỗi giới tại Việt Nam. Ở nam giới, các bệnh lý thường gặp gồm ung thư gan, phổi, dạ dày, đại trực tràng và tuyến tiền liệt, trong đó đáng chú ý là ung thư phổi ở người không hút thuốc đang tăng.

Ở nữ giới, ung thư vú, đại trực tràng, phổi, dạ dày và cổ tử cung chiếm tỷ lệ cao nhất; riêng ung thư vú và cổ tử cung có thể tầm soát, phát hiện sớm và điều trị hiệu quả.

Globocan dự báo đến năm 2045, số ca ung thư mới tại Việt Nam sẽ tăng mạnh, từ 155.000 ca năm 2022 lên 222.000 ca, tức tăng 45% trong 20 năm. Nguyên nhân chủ yếu xuất phát từ già hóa dân số, quá trình đô thị hóa, lối sống thụ động, chế độ ăn không lành mạnh, ô nhiễm môi trường và tỷ lệ nhiễm HBV, HPV còn phổ biến.

Số ca mắc tăng kéo theo số ca tử vong tăng tương ứng. Năm 2022, Việt Nam ghi nhận 96.900 ca tử vong do ung thư; con số này có thể đạt 145.000 ca vào năm 2045, tăng gần 50%.

Nguyên nhân gây bệnh ung thư

Theo bác sĩ chuyên khoa 2 Võ Đức Hiếu, Phó giám đốc Bệnh viện Ung bướu TP.HCM, tuổi thọ trung bình của người Việt Nam đã đạt khoảng 75 tuổi, số người bước vào nhóm nguy cơ cao mắc ung thư (từ 50 - 60 tuổi trở lên) ngày càng nhiều, kéo theo số ca bệnh gia tăng.

Bên cạnh đó, tỷ lệ hút thuốc lá và sử dụng rượu bia vẫn cao, ít vận động và thừa cân - béo phì gia tăng, cùng chế độ ăn nhiều thịt đỏ, thực phẩm chế biến sẵn và ít chất xơ khiến ung thư đại trực tràng, vú, gan, tụy và thực quản tăng rõ rệt.

Ngoài ra, ô nhiễm không khí ở các đô thị, ô nhiễm nguồn nước và hóa chất nông nghiệp, phơi nhiễm nghề nghiệp trong các ngành công nghiệp cơ khí, dung môi, kim loại nặng… liên quan chặt chẽ đến các ung thư phổi, gan, bàng quang và một số ung thư máu.

Một nguyên nhân đáng lo ngại khác là thói quen tầm soát còn rất thấp. Nhiều bệnh nhân đến bệnh viện khi đã ở giai đoạn muộn do tâm lý chủ quan, ngại khám hoặc sợ phát hiện bệnh.

Cần quyết liệt phòng, chống bệnh ung thư

Theo bác sĩ Hiếu, từ đầu tháng 4.2025, Bệnh viện Ung bướu TP.HCM đã bắt đầu triển khai chính sách thanh toán BHYT cho người bệnh dịch vụ theo yêu cầu tại các khoa lâm sàng, làm tăng số lượt khám bệnh và chi phí bình quân trên mỗi lượt khám.

Bác sĩ Hiếu cho biết thuốc điều trị ung thư tại Việt Nam hiện đã đa dạng và chuyên biệt hơn, không chỉ dừng ở hóa trị hay nội tiết truyền thống mà còn có các thuốc nhắm trúng đích và thuốc miễn dịch thế hệ mới, mang lại hiệu quả cao hơn nhưng chi phí cũng tăng đáng kể.

Ông cho rằng việc Bộ Y tế cấp phép thêm thuốc điều trị ung thư của Nga (thuốc sinh học tương tự thuộc nhóm miễn dịch trị ung thư) sẽ giúp người bệnh có thêm lựa chọn cho người bệnh và tạo cơ hội giảm giá thành thuốc điều trị gốc.

Theo bác sĩ Hiếu, để ứng phó với xu hướng số ca ung thư mới và tử vong tăng nhanh, cần đẩy mạnh khám và tầm soát ung thư. Ông đề xuất xây dựng các chương trình tầm soát quy mô lớn, tập trung vào những bệnh lý đã chứng minh hiệu quả khi phát hiện sớm như ung thư vú, cổ tử cung và đại trực tràng.

Bên cạnh đó, bác sĩ Hiếu cho rằng việc thay đổi lối sống theo hướng lành mạnh cần được thúc đẩy mạnh mẽ, thông qua truyền thông về ăn uống hợp lý, tăng vận động, không hút thuốc và hạn chế rượu bia. Ông lưu ý việc tiêm chủng vắc xin ngừa viêm gan B (giảm ung thư gan) và HPV (ung thư cổ tử cung) cần được đẩy mạnh.

Đồng thời, bác sĩ Hiếu nhấn mạnh vai trò của tuyến y tế cơ sở (trạm y tế xã, phòng khám khu vực) trong tư vấn, sàng lọc ban đầu và chuyển tuyến kịp thời nhằm hạn chế tình trạng bệnh nhân phát hiện muộn.

Song song đó, đào tạo nguồn nhân lực cần được chú trọng thông qua hợp tác viện - trường, triển khai hội chẩn đa chuyên khoa và khám chữa bệnh từ xa để kết nối với các bệnh viện tuyến cuối. Cách làm này giúp bệnh nhân tiếp cận phác đồ điều trị tối ưu ngay tại địa phương, đồng thời giảm áp lực cho các trung tâm ung bướu lớn.