Thủ tướng Ba Lan phản đối dẫn độ nghi phạm đánh bom Nord Stream

"Nghi phạm bị bắt theo thủ tục, nhưng quan điểm của chính phủ Ba Lan không thay đổi. Việc dẫn độ người này sang nước khác là không phù hợp với lợi ích của Ba Lan, cũng không phù hợp với lẽ thường và công lý", Thủ tướng Ba Lan Donald Tusk phát biểu ngày 7/10, bình luận về đề nghị dẫn độ của Đức đối với nghi phạm Volodymyr Z.

Ông cho rằng chính phủ tiền nhiệm tại Đức đã phạm sai lầm khi hợp tác với Nga để xây dựng các đường ống khí đốt Nord Stream, dẫn đến tình trạng châu Âu lệ thuộc vào năng lượng Nga. Ba Lan và các nước khác vào thời điểm đó đã phản đối dự án.

"Vụ nổ đường ống Nord Stream không gây rắc rối cho châu Âu, cho Ukraine, Litva hay Ba Lan. Chính quá trình xây dựng hệ thống này đã gây ra rắc rối", ông Tusk nói. "Nga đã dùng tiền từ các nước châu Âu, các công ty của Đức và Hà Lan, để xây dựng Nord Stream 2 đi ngược lại những lợi ích cốt lõi của toàn bộ châu Âu".

Z, công dân Ukraine và thợ lặn chuyên nghiệp, là một trong 7 nghi phạm bị cảnh sát Đức truy nã liên quan vụ đánh bom Nord Stream 1 và Nord Stream 2 vào năm 2022. Điều tra viên Đức cho rằng Z trực tiếp đặt thuốc nổ dưới đáy biển Baltic và nhóm thủ phạm có liên hệ với các lực lượng tình báo, quân sự Ukraine.

Cảnh sát Ba Lan bắt nghi phạm vào ngày 30/9 tại một thị trấn gần thủ đô Warsaw. Đến ngày 6/10, tòa án Ba Lan quyết định tạm giam Z thêm 40 ngày để tòa tiếp tục cân nhắc đề nghị dẫn độ.

Dù phản đối thực thi dẫn độ Z, Thủ tướng Tusk nhấn mạnh sẽ tôn trọng quyết định cuối cùng của tòa án. Trong khi đó, Giám đốc Cục An ninh Quốc gia Ba Lan (BBN) Slawomir Cenckiewicz cho rằng Warsaw "không nên tham gia vào bất kỳ nỗ lực dẫn độ nào người đã gây tổn hại cho năng lực chiến sự của Nga".

"Chúng ta cần tìm phương án đảm bảo vừa hành động đúng luật, vừa không bàn giao họ cho Đức", Cenckiewicz nói vào ngày 7/10.

Cơ quan công tố Đức nêu ra hai tội danh đối với Z gồm thông đồng thực hiện vụ tấn công bằng chất nổ và "phá hoại chống lại thể chế". Luật sư của Z tuyên bố thân chủ của mình "không làm gì sai trái" và không có ý định nhận tội.

Nord Stream 1 đi vào hoạt động năm 2011 và Nord Stream 2 hoàn thành cuối năm 2021 nhưng chưa bao giờ vận hành. Trong quá trình xây dựng, những đường ống này đã thổi bùng tranh cãi lớn ở cả châu Âu và Mỹ về an ninh năng lượng.

Các đường ống bị đánh bom vào tháng 9/2022, làm trầm trọng thêm cuộc khủng hoảng năng lượng ở châu Âu. Đến nay chưa có quốc gia hay tổ chức nào nhận trách nhiệm vụ án.

Nga cáo buộc Mỹ, Anh và Ukraine đứng sau vụ phá hoại, song cả ba nước đều phủ nhận. Thụy Điển và Đan Mạch đã khép lại điều tra vào tháng 2 mà không xác định được nghi phạm.

Thanh Danh (Theo TVP, Reuters, DW)