Thu nhập 30 triệu muốn mua nhà vẫn phải 'thắt lưng buộc bụng'

Tại tọa đàm "Mua nhà trả góp bằng lương" do báo Tuổi Trẻ tổ chức ngày 22/8, tiến sĩ Đinh Thế Hiển, chuyên gia tài chính - bất động sản, cho biết một gia đình trẻ có tổng thu nhập 30 triệu đồng mỗi tháng về lý thuyết vẫn có thể vay mua căn hộ khoảng 2-2,5 tỷ đồng. Nhưng để làm được điều này, họ phải thắt lưng buộc bụng và giữ kỷ luật tài chính nghiêm ngặt trong nhiều năm.

Với khoản vay 70% giá trị căn hộ, lãi suất ưu đãi 7-8% một năm và thời hạn 20 năm, số tiền trả góp hàng tháng ở mức 10-12 triệu đồng. Thực tế, khi hết ưu đãi, lãi suất thường vọt lên 10-12%, khiến khoản trả có thể chạm 13-15 triệu đồng, gần một nửa thu nhập. Áp lực tài chính càng nặng nề khi ngoài tiền trả ngân hàng, người vay còn phải lo chi tiêu sinh hoạt và nuôi con.

Theo ông Hiển, người trẻ chỉ nên tính chuyện vay khi đã đi làm ổn định ít nhất ba năm, có thu nhập trên 30 triệu đồng và tích lũy sẵn khoảng 500 triệu đồng. Trong bối cảnh giá sơ cấp bị đẩy lên cao vì chi phí đất và vốn, lựa chọn căn hộ thứ cấp được xem là khả dĩ hơn nhờ mức giá mềm và dư địa thương lượng tiến độ thanh toán.

Đại diện Tập đoàn Nam Long, ông Lê Hữu Đăng nhận định nếu khai thác gói vay dài 30-40 năm kèm ưu đãi, người mua chỉ cần dành khoảng 10 triệu đồng mỗi tháng để trả góp. Với thu nhập 25-30 triệu đồng, việc mua nhà vẫn khả thi nếu chi tiêu tiết kiệm trong giai đoạn đầu. "Với chính sách thanh toán linh hoạt, người trẻ hoàn toàn có thể hiện thực hóa giấc mơ an cư thay vì chờ đợi nhiều năm tích lũy mới mua được nhà", ông nói.

Còn theo ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP HCM, rào cản lớn nhất hiện nay với người trẻ mua nhà bằng lương nằm ở cả chính sách tín dụng lẫn nguồn cung. Dù ngân hàng có đưa ra gói vay kéo dài đến 35 năm, song lãi suất ưu đãi thường chỉ cố định trong 12 tháng, tối đa ba năm, sau đó thả nổi. "Điều này khiến người trẻ ngần ngại vì không biết tương lai sẽ phải gánh mức lãi suất nào", ông nói và nhấn mạnh rằng việc mua nhà đồng nghĩa với thế chấp cả quãng đời lao động.

Theo ông Châu, ngay cả khi không vay, khả năng tích lũy của người trẻ cũng rất hạn chế. Một năm tiết kiệm được khoảng 100 triệu đồng cũng cần tới 20 năm mới mua được căn hộ 2 tỷ đồng, chưa kể giá nhà liên tục leo thang. Một vấn đề cốt lõi nữa là thiếu nguồn cung, sáu tháng đầu năm, TP HCM chỉ có hơn 3.000 căn hộ mới, trong khi cùng kỳ 2017 đạt 43.000. Từ 2021 đến nay, nhà ở xã hội gần như vắng bóng, còn chung cư thương mại giá khoảng 2 tỷ đồng hầu như không còn. "Nhiều gia đình có nhu cầu, nhưng trên thực tế lại không có sản phẩm phù hợp để tiếp cận", ông Châu nhận định.

Tiến sĩ Đinh Thế Hiển cho rằng, bài toán nguồn cung có thể giải khi TP HCM mở rộng địa giới hành chính. Quỹ đất của thành phố sau mở rộng sẽ nhiều cơ hội để phát triển sản phẩm vừa túi tiền, với giá 40-50 triệu đồng mỗi m2, hoặc tại các tỉnh lân cận như Đồng Nai, Tây Ninh với mức 35-40 triệu đồng mỗi m2.

Bên cạnh đó, việc phát triển sản phẩm vừa túi tiền và gia tăng cơ hội tiếp cận nhà ở của người trẻ vẫn khả thi nếu có sự phối hợp giữa chủ đầu tư, ngân hàng và chính sách hỗ trợ từ phía chính quyền. "Nếu chính quyền hỗ trợ tháo gỡ pháp lý để dự án ra hàng thuận lợi, còn doanh nghiệp nghiêm túc tái cấu trúc sản phẩm, hướng tới phân khúc vừa túi tiền, cơ hội an cư sẽ rộng cửa hơn với người thu nhập thấp", ông Hiển cho hay.

Đồng thuận, ông Nguyễn Xuân Quang, Chủ tịch HĐQT Nam Long, cũng cho rằng muốn có nhà ở giá hợp lý, cần sự đồng bộ từ nhiều phía. Doanh nghiệp phải tiết giảm chi phí từ quy hoạch, thiết kế đến thi công, hợp tác tín dụng; đồng thời được giảm gánh nặng tài chính về đất đai thì mới có thể đưa ra sản phẩm vừa túi tiền. Nếu chỉ trông chờ vào sức tích lũy của người dân, thị trường sẽ ngày càng mất cân đối.

Các chuyên gia cùng chung nhận định, giấc mơ an cư của người trẻ không hẳn bất khả thi, nhưng chắc chắn là hành trình dài và gian nan. Một gia đình trẻ có thu nhập 25-30 triệu đồng mỗi tháng vẫn có thể mua nhà nếu chấp nhận thắt lưng buộc bụng, duy trì kỷ luật chi tiêu và tận dụng được gói vay ưu đãi. Tuy nhiên, khi giá nhà cao và nguồn cung khan hiếm, bài toán an cư khó lòng giải quyết chỉ bằng nỗ lực cá nhân, mà cần cả sự đồng hành từ chính sách, ngân hàng và doanh nghiệp.

Phương Uyên