Thông tin trên mạng đánh giá thấp nguy cơ nóng lên toàn cầu là không chính xác

Việc nồng độ CO₂ trong khí quyển tăng gấp đôi được dự báo sẽ khiến nhiệt độ toàn cầu tăng khoảng 3 độ C, không phải 0,35 độ C như một số bài đăng trên mạng xã hội khẳng định.

Một bài viết trên mạng xã hội Facebook gần đây cho rằng khi khí carbon dioxide (CO₂) tăng từ mức hiện tại 410ppm lên 800ppm, nhiệt độ chỉ tăng 0,35 độ C, đồng thời lập luận rằng CO₂ dư thừa giúp cây trồng phát triển tốt hơn và giảm nhu cầu nước.

Bài đăng này còn đính kèm biểu đồ mô tả hiệu ứng làm nóng của CO₂ giảm dần khi nồng độ tăng lên, song không rõ nguồn gốc và từng được chia sẻ bởi người liên quan đến một nhóm hoài nghi biến đổi khí hậu ở Mỹ.

Theo Cơ quan Hàng không Vũ trụ Mỹ (NASA), nồng độ CO₂ hiện nay là khoảng 430ppm, so với 280ppm trước thời kỳ công nghiệp hóa.

Các chuyên gia cho rằng bài đăng đã đánh giá sai tác động của CO₂.

Hiệu ứng làm nóng của CO₂ đúng là tuân theo dạng logarit - nghĩa là mức tăng thêm ngày càng nhỏ khi nồng độ cao - nhưng mỗi khi nồng độ CO₂ tăng gấp đôi, nhiệt độ trung bình toàn cầu vẫn tăng thêm khoảng 3°C (theo ước tính của IPCC, khoảng 2-4,5°C).

Đây là cơ chế cơ bản của hiệu ứng nhà kính, khi khí CO₂ giữ lại bức xạ nhiệt trong khí quyển khiến Trái đất nóng lên.

Nghiên cứu năm 2013 đăng trên tạp chí khoa học khí quyển Weather của Hội Khí tượng Hoàng gia Anh cũng cho thấy dù các bước sóng (dải năng lượng mà CO₂ hấp thụ) hiệu quả nhất bị “bão hòa”, CO₂ vẫn tiếp tục gây nóng lên ở những bước sóng khác.

Nhà nghiên cứu Robin Wordsworth đến từ Đại học Harvard khẳng định chưa có bằng chứng khoa học nào ủng hộ con số 0,35 độ C và ước tính mức tăng có khả năng nằm trong khoảng 2 - 5 độ C.

Giáo sư Dave Frame đến từ Đại học Canterbury (New Zealand), đồng tác giả nhiều báo cáo của Ủy ban Liên chính phủ về biến đổi khí hậu (IPCC), cũng cho rằng con số trong bài đăng “quá thấp”.

Báo cáo mới nhất của IPCC ước tính mức tăng dài hạn tốt nhất khi CO₂ tăng gấp đôi là 3 độ C, với biên độ “có khả năng” 2,5 - 4 độ C và “rất có khả năng” 2 - 5 độ C. Báo cáo cũng loại trừ khả năng CO₂ tăng gấp đôi chỉ khiến Trái đất nóng dưới 1,5 độ C.

Ngoài ra, IPCC ước tính tác động tức thời trong vòng 70 năm, chưa tính phản hồi khí hậu lâu dài, sẽ khiến nhiệt độ tăng khoảng 1,8 độ C, dao động 1,4 - 2,2 độ C.

Các chuyên gia đồng thuận rằng việc tăng CO₂ từ 400ppm lên 800ppm sẽ gây ra mức tăng nhiệt độ tương tự như từ 280ppm lên 560ppm, tức khoảng 3 độ C.

“Mối quan hệ logarit khiến mỗi lần CO₂ tăng gấp đôi sẽ gây ra mức tăng nhiệt độ tương tự, bất kể điểm xuất phát”, tiến sĩ Timothy Andrews, làm việc tại Văn phòng Khí tượng Anh, giải thích.

Các nhà khoa học tại Đại học California cũng đồng tình, khẳng định tác động làm nóng của CO₂ đã được xác lập rõ trong các nghiên cứu và báo cáo quốc tế.