Thời trốn học làm lập trình của Bill Gates

Những thành tựu vang dội trong kinh doanh của Bill Gates đã trở thành huyền thoại: chàng thanh niên 20 tuổi bỏ học Harvard để khởi nghiệp một công ty phần mềm, từ đó tạo nên đế chế công nghệ khổng lồ, định hình lại cách chúng ta làm việc và sống. Mã nguồn không đơn thuần là cuốn sách về Microsoft, về Tổ chức từ thiện Gates hay về tương lai của công nghệ. Đó là câu chuyện chân thực và cảm động về hành trình trở thành Bill Gates.

Bắt đầu từ tuần thứ hai của tháng 2, cuộc sống của tôi chỉ bao gồm ngồi khom lưng trên chiếc ghế màu đỏ viết mã bằng tay lên những tờ giấy màu vàng và cắm chốt ở Aiken cố gắng làm cho mã hoạt động. Ban ngày tôi ngủ, trốn học, rồi gặp Monte trong phòng mình vào đầu buổi tối, và chúng tôi đến Aiken. Paul sẽ đi thẳng từ chỗ làm đến phòng thí nghiệm. Monte và Paul sẽ sử dụng số tài khoản của tôi là 4114, và mỗi người chúng tôi sẽ lấy một thiết bị đầu cuối và lập trình suốt đêm.

Tôi chịu trách nhiệm phần chính của chương trình trong khi Monte bắt đầu viết mã xử lý các hàm toán học như cộng, trừ, nhân, chia và lũy thừa. Paul tinh chỉnh trình mô phỏng 8080 mà anh ấy đã phát triển (mã cho phép chúng tôi sử dụng các công cụ PDP-10 như thể đang sử dụng một máy tính chạy 8080). Khi trình mô phỏng ngày càng hoàn thiện, tốc độ lập trình của chúng tôi cũng tăng lên. Tôi có thể nhập mã viết tay của mình vào PDP-10 và máy chủ sẽ mô phỏng chính xác những gì Altair sẽ làm.

Khi chương trình Altair của tôi bị sập, tôi có thể sử dụng các công cụ gỡ lỗi mạnh của PDP-10 để nhanh chóng tìm ra mình đã mắc lỗi ở đâu. Chúng tôi chắc chắn chưa từng có ai đánh lừa PDP-10 theo cách này. Và chúng tôi chắc chắn điều đó sẽ mang lại cho mình lợi thế hơn bất kỳ ai khác có thể đang cố gắng viết phần mềm cho Altair.

Từ khi là sinh viên Bill Gates đã say mê làm việc. Ảnh: The Times.

Trong thứ tự ưu tiên của Phòng thí nghiệm Aiken, các nghiên cứu sinh tiến sĩ của giáo sư Cheatham và những người đang thực hiện các nghiên cứu nghiêm túc được ưu tiên sử dụng các thiết bị đầu cuối. Tôi không muốn cản trở bất kỳ ai, nên chúng tôi chủ yếu làm việc vào ban đêm, khi PDP-10 nằm im lìm, không có ai trong phòng thí nghiệm và chúng tôi có thể làm việc trên máy tính trong những khoảng thời gian dài.

Ngoại trừ xuống căng tin ăn và nghỉ giải lao xem phim, hầu hết thời gian thức của tôi đều dành cho Aiken. Nhiệt độ phòng được giữ ở mức dưới 55°F - hoàn hảo để làm mát PDP-10 nhưng lạnh cóng nếu bạn ngồi đó hàng giờ liền. Trong chiếc áo khoác mùa đông, tôi thường viết mã cho đến khi mệt và ngủ thiếp đi bên thiết bị đầu cuối hoặc cuộn tròn trên sàn gần nơi máy tính tỏa nhiệt.

Với trình mô phỏng và các công cụ phát triển của Paul, công việc tiến triển rất nhanh. Tôi có thể viết mã, tải mã lên PDP-10 và dừng chương trình ngay tại nơi phát hiện ra sự cố. Sau đó, cố gắng sửa lỗi và tiếp tục. Tôi đã sống phần lớn cuộc sống của mình trong vòng lặp phản hồi kỳ quái, gần như huyền diệu đó: viết, chạy, sửa lỗi - một trạng thái mà thời gian dường như lắng đọng. Ăn tối xong tôi thường ngồi xuống bên thiết bị đầu cuối sau đó ngước lên và kinh ngạc thấy đã hai giờ sáng.

Giữa tất cả những điều này, tôi nhận ra chúng tôi không có đủ thông tin để viết mã cần thiết kết nối máy viễn ký với Altair, một thiết lập cần thiết cho bất kỳ ai muốn lập trình bằng BASIC. Tôi gọi lại cho MITS và nói chuyện với kỹ sư đã thiết kế Altair. Tôi đoán câu hỏi của tôi, về cách máy này nhập và xuất ký tự, đủ chi tiết để gây ấn tượng với ông ấy. Ông ấy nói đại loại, “Các cậu thực sự là những người đầu tiên hỏi điều đó.” Ngoài thông tin ông ấy cung cấp, cuộc trò chuyện này đã ngầm báo cho tôi biết chúng tôi đang đi trước tất cả những người viết trình thông dịch BASIC cho Altair khác một bước.

Vào tháng 3, sau khoảng sáu tuần viết mã điên cuồng, BASIC của chúng tôi đã đi vào hoạt động và, chúng tôi tin, đủ tốt để trình cho MITS. Chúng tôi có một danh sách dài các tính năng cần thêm và các phần cần cải thiện, nhưng tất cả những điều đó có thể để sau.

Paul gọi cho MITS, nói chuyện với Ed Roberts (không hề thắc mắc tại sao giọng anh ấy lại trầm hơn lần gọi đầu tiên) và sắp xếp một cuộc họp. Tôi đã mua cho vé máy bay cho Paul.

Vào đêm trước khi Paul lên đường, tôi nhận ra chỉ cần một sai sót nhỏ trong việc đọc cẩm nang hướng dẫn sử dụng 8080 cũng có thể phá hỏng mọi thứ. Chúng tôi chỉ chạy chương trình trên PDP-10 thông qua trình mô phỏng của Paul. Chương trình của chúng tôi chưa bao giờ chạy trên chính Altair, mà chỉ trên một chiếc máy tính giả vờ là Altair.

Nếu có gì không ổn trong trình mô phỏng của Paul, bản demo của chúng tôi sẽ thất bại. Trong khi Paul ngủ, tôi đã thức trắng đêm kiểm tra mọi hướng dẫn trong cẩm nang của Intel so với trình mô phỏng, xem có sai sót gì không. Sau đó, tôi lưu chương trình vào băng giấy và đưa nó cho Paul. Tôi nhìn anh ấy nhét cuộn băng vào hành lý xách tay.

Hóa ra chúng tôi quả thực đã quên thứ gì đó. Trên máy bay, Paul phát hiện ra chúng tôi chưa viết một đoạn mã nhỏ - gọi là trình tải khởi động - để ra lệnh cho Altair tải chương trình của chúng tôi vào bộ nhớ và khởi chạy nó. Paul lấy sổ tay ra và điên cuồng viết đoạn mã còn thiếu.

Ngày hôm sau tại MITS, họ đã lắp đặt máy tính có 6K bộ nhớ và một đầu đọc băng giấy. Paul nhập mã khởi động của anh, vốn phải mất một lúc: mỗi byte phải được nhập bằng cách thiết lập tám công tắc dữ liệu. Sau đó anh ấy khởi động đầu đọc băng. Mất khoảng sáu phút để đưa chương trình BASIC của chúng tôi vào máy tính. Cuối cùng, nó đã chạy đến cuối băng, bắt đầu chạy chương trình và... không có gì xảy ra cả. Nó không hoạt động.