Tham vọng 'nhân bản' Sinner của quần vợt Italy

Sinner từng lọt vào trận chung kết ITF đầu tiên tại Santa Cristina Val Gardena năm 2018. Một năm sau, ở tuổi 17, anh giành danh hiệu Challenger đầu tiên ở Bergamo, giải tay vợt này dự nhờ suất đặc cách khi đang đứng thứ 546 thế giới. Cùng năm 2019, một tay vợt Italy khác, Lorenzo Musetti cũng đạt được thành tích đáng chú ý đầu tiên tại giải Challenger ở Milan, khi lọt vào bán kết.

Gần đây hơn, ngôi sao trẻ 18 tuổi Federico Cina cũng thi đấu một phần ba số giải trong sự nghiệp non trẻ của anh tại chính quê nhà Italy. Nếu đất nước hình chiếc ủng trở thành một mô hình thành công trong quần vợt trong tương lai, một trong những lý do chính là sự gia tăng các chặng của những giải đấu cấp thấp trong hệ thống chuyên nghiệp, vốn là những giải đấu đào tạo nên các tay vợt hàng đầu của tương lai.

Trong những năm qua, Italy như trở thành một "phòng tập ngoài trời" rộng lớn, hỗ trợ quá trình chuyển đổi quan trọng từ cấp độ trẻ sang chuyên nghiệp. Các giải đấu xuất hiện khắp nơi, từ Bắc vào Nam. FITP, dưới sự dẫn dắt của Chủ tịch Angelo Binaghi, đã hoạt động trên hai mặt trận.

Một mặt, họ khơi dậy sự quan tâm của công chúng nước nhà dành cho quần vợt bằng cách nâng tầm giải Italy Mở rộng (Rome Masters), đưa ATP Finals và giai đoạn cuối của Davis Cup, cùng với Hopman Cup đến Italy. Mặt khác, FITP tạo điều kiện tốt nhất cho sự phát triển của các tài năng trẻ bằng cách hỗ trợ tổ chức các sự kiện quốc tế trên lãnh thổ Italy – những giải đấu mang tính định hình rõ ràng hơn so với hệ thống giải trẻ.

Số liệu cho thấy rõ điều này. Năm 2000, Italy tổ chức 8 giải Challenger – cấp dưới ATP Tour, 16 giải ITF – trước đây là Futures ở nội dung nam, cùng 32 giải W10/W25 – dưới WTA Tour ở nội dung nữ.

Đến năm 2025, có tới 20 giải Challenger và 31 giải ITF nam, 8 giải W125 và 29 giải W15/W75 nữ. Tổng cộng, có tới 88 chặng của các giải đấu cấp thấp, tăng 57% trong 25 năm, diễn ra trên lãnh thổ Italy. Đặc biệt, số giải Challenger đã tăng hơn gấp đôi, với những sự kiện nổi bật như giải 175 ở Torino và các giải 125 ở Napoli, Perugia, Sassuolo, Genova, Olbia và San Marino – nơi FITP đang hợp tác. Đến năm 2026, một siêu giải Challenger có thể được tổ chức tại Cagliari nếu cơ sở vật chất hoàn thành đúng hạn.

Hiện tượng "Italtennis" (quần vợt Italy) cũng gây tiếng vang ở nước ngoài. Cựu tay vợt Australia John Millman từng nhận xét: "FITP và toàn bộ hệ thống quần vợt ItaItaly xứng đáng với thành công mà họ đang có. Đây là một quốc gia đam mê thể thao, đầu tư mạnh vào các giải Futures, Challenger và các sự kiện ATP, WTA, tạo ra nhiều cơ hội để xem và chơi quần vợt".

Cụ thể, hệ thống này được FITP đầu tư và vận hành cực kỳ hiệu quả. Họ đầu tư hơn gần 12 triệu USD mỗi năm để hỗ trợ các CLB quần vợt tổ chức các sự kiện này. Ngoài tài chính, từ Rome, FITP cung cấp kiến thức chuyên môn, cơ sở vật chất, và nguồn lực,, trong một mô hình quản lý đồng bộ, nhưng các CLB quần vợt vẫn là những người tiên phong thực sự trong việc thúc đẩy môn thể thao này tại Italy. Đổi lại, FITP đảm bảo một số suất đặc cách dành cho các tài năng trẻ triển vọng.

Sergio Palmieri, người từng là giám đốc Italy Mở rộng trong 27 năm trước khi chuyển giao cho Paolo Lorenzi và hiện là cố vấn của FITP, tin rằng chính việc tổ chức ngày càng nhiều những sự kiện mang tính quốc tế đã giúp các tay vợt trẻ Italy được thúc đẩy để đối đầu với trình độ cao hơn. "Hơn nữa, việc thi đấu tại quê nhà giúp giảm chi phí đi lại, vốn có thể rất tốn kém. Sự gia tăng đáng kể số lượng giải đấu tại Italy chắc chắn là một trong những yếu tố then chốt cho sự phát triển của phong trào quần vợt", ông Palmieri cho biết.

Hiện tại, sự ưu tiên đang đổ dồn vào mảng quần vợt nữ Italy. Schiavone, Pennetta, Vinci, Errani từng là nhân vật chính trong một giai đoạn huy hoàng, mở đường cho sự bùng nổ của quần vợt nam. Nhưng gần đây, các tay vợt nữ Italy – ngoại trừ thành công của Jasmine Paolini – đang gặp khó khăn trong việc vươn lên đỉnh cao. Vì vậy, FITP đang áp dụng mô hình đã thành công với mảng quần vợt nam.

Ông Palmieri nói thêm: "Chúng tôi đã bắt đầu tăng số giải WTA 125, tương đương với Challenger ở nam. Hiệp hội Quần vợt Nữ chuyên nghiệp (WTA) đã đề xuất dự án này để hỗ trợ các tay vợt trẻ. Mục tiêu của WTA là đạt 90 giải 125 trong 2-3 năm tới. Ngay trong năm đầu tiên, Italy đã là quốc gia tổ chức nhiều giải nhất, với 8 giải. Sang mùa sau, chúng tôi sẽ đạt con số 10".

Các giải WTA 125 là cấp độ ngay dưới tour chính. Trong lịch thi đấu mùa giải 2025, các giải này diễn ra tại Bari, Parma, Roma, Grado, Tolentino, Cosenza, Rovereto và Palermo – trước đây tổ chức giải 250. Chính tại những giải đấu này, Tyra Grant, niềm hy vọng mới 17 tuổi của quần vợt nữ Italy, đang rèn giũa bản thân, với hai lần vào tứ kết và đã bắt đầu được khán giả tại trung tâm phức hợp Foro Italico biết đến qua màn ra mắt tại Italy Mở rộng hồi tháng 5 năm nay.

Hoàng Thông (theo Gazzetta dello Sport)