Thái Lan đua ghế thủ tướng để... giải tán Hạ viện?

Đảng Pheu Thai công khai ý định giải tán Hạ viện nếu ứng viên thủ tướng của mình đắc cử, sau khi liên minh đối lập đưa ra cam kết tương tự.

Theo Hãng tin Reuters, ngày 4-9, Đảng Pheu Thai cầm quyền của Thái Lan thông báo đề cử ông Chaikasem Nitisiri (77 tuổi) làm ứng viên thủ tướng trong cuộc bỏ phiếu sẽ diễn ra ngày 5-9.

Ông Chaikasem là luật sư kỳ cựu, từng có thời gian giữ chức bộ trưởng Tư pháp và tổng chưởng lý Thái Lan trong những nhiệm kỳ lập pháp trước. Tuy nhiên kinh nghiệm nội các của ông vẫn bị đánh giá là hạn chế, nhất là kinh nghiệm thực chiến trong những năm gần đây.

Đáng chú ý, Tổng thư ký Pheu Thai Sorawong Thienthong đã tuyên bố đảng này sẵn sàng giải tán Hạ viện và tổ chức bầu cử sớm ngay lập tức nếu ông Chaikasem đắc cử thủ tướng.

Quyền Thủ tướng Thái Lan Phumtham Wechayachai, một thành viên Pheu Thai, cũng nhắc lại cam kết này: "Chúng tôi sẽ lập tức giải tán Quốc hội để hệ thống dân chủ có thể tiếp tục".

Quyết định của Pheu Thai được cho là nhằm lôi kéo Đảng Nhân dân - đảng đang nắm nhiều ghế nhất trong Hạ viện Thái Lan - ủng hộ mình.

Đảng Nhân dân được cho là sẽ nắm lợi thế phiếu bầu to lớn nếu một cuộc bầu cử lập pháp được tổ chức ngay lúc này. Do đó họ rất muốn tổ chức bầu cử lại để có thể củng cố vị thế tại Quốc hội, sau một nhiệm kỳ "có tiếng nhưng không có miếng" khi không thể thành lập nội các.

Trên cơ sở đó, Đảng Nhân dân đã liên minh với Đảng Bhumjaithai - đối thủ lớn nhất của Pheu Thai. Theo thỏa thuận giữa hai bên, Đảng Nhân dân cam kết ủng hộ ứng viên Anutin Charnvirakul của Đảng Bhumjaithai nhưng không yêu cầu ghế nội các nào. Đổi lại, Bhumjaithai cam kết giải tán Hạ viện trong vòng 4 tháng.

Trước động thái hứa hẹn tổ chức bầu cử sớm của Pheu Thai, Đảng Nhân dân vẫn kiên quyết cam kết ủng hộ Đảng Bhumjaithai và không đổi phe.

Phó lãnh đạo Đảng Nhân dân Sirikanya Tansakun khẳng định: "Chúng tôi đã ký thỏa thuận với Bhumjaithai. Chúng tôi giữ nguyên nghị quyết ban đầu".

Như vậy, cả hai phe phái chính trị lớn nhất trên chính trường Thái Lan đều đã đưa ra cam kết về việc giải tán Hạ viện để đổi lấy phiếu bầu thủ tướng.

Điều này được xem như biện pháp hữu hiệu nhất để cứu cơ quan lập pháp và hành pháp Thái Lan khỏi trạng thái tê liệt.

Đảng Nhân dân giành nhiều ghế nhất nhưng đã không thể thành lập nội các, do sự phản đối của các nghị sĩ phe thân quân đội. "Suất" lập nội các được chuyển sang đảng nhiều ghế thứ hai là Pheu Thai. Tuy nhiên Pheu Thai còn trải qua nhiều sóng gió hơn khi có hai thủ tướng bị phế truất chỉ trong hai năm.

Các đảng còn lại cũng khó có thể thành lập một nội các vững chắc khi các liên minh chính trị đều rất mong manh.

Do đó, việc Thái Lan tổ chức bầu cử lập pháp sớm dù mới chỉ trải qua hai năm của nhiệm kỳ dường như đã là lựa chọn bất khả kháng.