Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã nhiều lần mong muốn có tên lửa Tomahawk để đẩy lùi Nga. Liệu Tomahawk có thể định hình lại cuộc chiến của Nga theo hướng có lợi cho Ukraine không?
Quân đội Ukraine cho biết tên lửa Tomahawk do Mỹ sản xuất có thể “thay đổi căn bản” cục diện chiến sự với Nga theo hướng có lợi cho Kyiv. Moscow đã cảnh báo về việc cung cấp tên lửa tầm xa cho Ukraine, nhưng cũng tỏ ra không quá lo sợ mối đe dọa này.
Tên lửa Tomahawk là gì?
Ông Matthew Savill, Giám đốc Khoa học Quân sự tại Viện các quân chủng thống nhất Hoàng gia Anh (RUSI), giải thích rằng: “Tomahawk là một tên lửa hành trình... được Mỹ phát triển trong nhiều thập niên. Tên lửa này thường được phóng từ tàu chiến hoặc tàu ngầm, nhưng cũng có những loại có thể phóng từ bệ phóng trên bộ”.
Tomahawk được dẫn đường chính xác và có thể tấn công mục tiêu từ khoảng cách 1.600 km, ngay cả trong không phận được bảo vệ nghiêm ngặt.
Ông Savill cho biết Tomahawk không có đầu đạn lớn, nhưng vẫn rất mạnh và có thể tấn công các mục tiêu kiên cố. “Điều quan trọng là Tomahawk rất chính xác. Loại tên lửa này trang bị nhiều hệ thống dẫn đường khác nhau, tức là có thể được bắn vào một mục tiêu cụ thể, trong phạm vi 1 hoặc 2 m”.
Tomahawk có thể gây đe dọa gì cho Nga?
Tổng thống Nga Vladimir Putin vào ngày 2.10 đã phát biểu rằng nếu Ukraine triển khai tên lửa Tomahawk, quân đội Nga sẽ “bắn hạ chúng và cải thiện hơn nữa hệ thống phòng không của mình”.
Ông Savill cũng chỉ ra việc quân đội Nga đã thích nghi được với những thách thức vũ khí trước đây từ Ukraine.
Nhưng Tomahawk sẽ cho phép Ukraine tấn công các mục tiêu quan trọng nằm sâu trong lãnh thổ Nga, chẳng hạn như các căn cứ quân sự và trung tâm hậu cần hiện đang nằm ngoài tầm với.
“Tomahawk không phải là vũ khí thần kỳ. Ukraine cũng khó có thể nhận được số lượng đủ lớn để thay đổi hoàn toàn cục diện xung đột. Nhưng nó sẽ đặt ra một thách thức mà hệ thống phòng không Nga cần phải tính đến. Và thực tế, điều đó sẽ xảy ra trong khi, chúng tôi hình dung, Ukraine sẽ tăng cường các cuộc tấn công bằng máy bay không người lái và tên lửa hành trình của chính họ. Vì vậy, nó sẽ làm gia tăng mối đe dọa mà Nga hiện đang phải đối phó”.
Liệu có leo thang?
Tổng thống Putin cũng cảnh báo tại cùng diễn đàn rằng nếu Ukraine có tên lửa Tomahawk, điều đó sẽ đánh dấu một giai đoạn leo thang “hoàn toàn mới” - bao gồm cả trong quan hệ Mỹ-Nga.
Trước đây, ông đã cảnh báo rằng Nga có quyền tấn công các cơ sở quân sự ở những quốc gia cho phép Ukraine sử dụng tên lửa của họ để tấn công Nga.
Tuy nhiên, ông Savill cho biết người Ukraine sẽ lập luận rằng việc sử dụng những tên lửa như vậy là để đáp trả các cuộc không kích gia tăng của Nga.
“Chúng ta hiện đang chứng kiến hàng trăm máy bay không người lái Geran-2, bản thân nó thực chất là một tên lửa hành trình, được sao chép từ loại Shahed của Iran. Chúng ta đã chứng kiến các cuộc tấn công liên tục bằng tên lửa đạn đạo và tên lửa hành trình của Nga nhằm vào các mục tiêu quân sự và dân sự của Ukraine”.
Các quan chức Ukraine cũng cho biết Nga đã gia tăng các cuộc tấn công vào các cơ sở điện và khí đốt trong hai tháng qua, khiến một số người dự đoán một mùa đông đặc biệt khắc nghiệt, khi cuộc chiến đang đến gần cột mốc 4 năm.
Moscow phủ nhận việc xem dân thường là mục tiêu.