Tạo đà cho tăng trưởng 2 con số

Sau 1 nhiệm kỳ, quy mô nền kinh tế Việt Nam đã tăng từ 346 tỉ USD năm 2020 lên 510 tỉ USD năm 2025, tăng 5 bậc, lên vị trí 32 thế giới. GDP bình quân đầu người năm 2025 ước đạt khoảng 5.000 USD, gấp 1,4 lần năm 2020, vào nhóm thu nhập trung bình cao.

Quy mô kinh tế Việt Nam vào top 32 thế giới

Sáng 20.10, tại phiên khai mạc kỳ họp thứ 10, Quốc hội (QH) khóa XV, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã báo cáo QH kết quả thực hiện kế hoạch phát triển KT-XH năm 2025 và 5 năm nhiệm kỳ 2021 - 2025, dự kiến kế hoạch phát triển KT-XH năm 2026.

Thủ tướng cho biết, dù bối cảnh thế giới và trong nước đều khó khăn, song chúng ta vẫn đạt và vượt 22/26 chỉ tiêu KT-XH chủ yếu, xấp xỉ đạt 2 chỉ tiêu. Các năm 2024, 2025 đạt và vượt toàn bộ 15/15 chỉ tiêu. Trong số 8 thành tựu nổi bật của nhiệm kỳ, Thủ tướng nhấn mạnh việc kiểm soát thành công và khắc phục hậu quả đại dịch Covid-19 đã được quốc tế đánh giá cao.

Đặc biệt, kinh tế Việt Nam "đủ sức chống chịu trước các cú sốc bên ngoài", duy trì tốc độ tăng trưởng thuộc nhóm cao hàng đầu thế giới. GDP năm 2025 dự kiến tăng trên 8%; bình quân giai đoạn 2021 - 2025 tăng 6,3%, cao hơn nhiệm kỳ trước (6,2%). Quy mô nền kinh tế tăng từ 346 tỉ USD năm 2020 lên 510 tỉ USD năm 2025, tăng 5 bậc, lên vị trí 32 thế giới; GDP bình quân đầu người năm 2025 ước đạt khoảng 5.000 USD, gấp 1,4 lần năm 2020, vào nhóm thu nhập trung bình cao. Các tổ chức quốc tế như IMF đánh giá Việt Nam nằm top 10 nước tăng trưởng cao nhất thế giới, Standard Chartered dự báo VN thuộc nhóm 5 nước tăng trưởng nhanh nhất châu Á.

Bên cạnh đó, nhiều dự án tồn đọng, kéo dài nhiều năm được Chính phủ xử lý quyết liệt, đạt kết quả tích cực, góp phần giải phóng nguồn lực cho phát triển. Chính phủ đã trình Bộ Chính trị cho ý kiến xử lý 5 ngân hàng yếu kém; 12 dự án, doanh nghiệp thua lỗ và các dự án năng lượng quan trọng tồn đọng kéo dài được giải quyết (như các dự án nhà máy điện Sông Hậu 1, Long Phú 1, Thái Bình 2, BOT Vân Phong 1, nhà máy lọc dầu Nghi Sơn, điện khí Ô Môn, mỏ khí Lô B…). Đồng thời, tháo gỡ vướng mắc, đưa vào sản xuất, kinh doanh gần 1.200 dự án với tổng giá trị 675.000 tỉ đồng. Chính phủ cũng đang chỉ đạo rà soát, phân loại, đề xuất các cấp có thẩm quyền tiếp tục xử lý gần 3.000 dự án các loại với tổng vốn hàng triệu tỉ đồng và quy mô sử dụng đất hàng trăm nghìn héc ta. Thủ tướng cũng nhấn mạnh các thành tựu về văn hóa, xã hội, tiềm lực quốc phòng, an ninh được tăng cường, sản xuất được một số loại vũ khí quan trọng…

Một thành tựu quan trọng khác của nhiệm kỳ là Chính phủ đã triển khai quyết liệt, hiệu quả việc sắp xếp, tinh gọn bộ máy của Chính phủ và tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp gắn với đẩy mạnh phân cấp, phân quyền. Biên chế khối hành chính nhà nước giảm 145.000 người, chi thường xuyên giảm 39.000 tỉ đồng/năm. Công tác thanh tra, kiểm tra, phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực được đẩy mạnh. Kiến nghị thu hồi gần 425.000 tỉ đồng và 2.200 ha đất. Xử lý nghiêm và thu hồi tiền, tài sản từ các vụ án tham nhũng, kinh tế gần 13.600 tỉ đồng, 520.000 USD; kê biên tài sản giá trị gần 438.000 tỉ đồng.

"Chúng ta đã giữ được "trong ấm, ngoài êm", được nhân dân và cộng đồng quốc tế đánh giá cao; tiếp tục tạo xu thế đổi mới; tạo khí thế bước vào kỷ nguyên mới và củng cố, tăng cường niềm tin vững chắc của nhân dân vào Đảng, Nhà nước", Thủ tướng khẳng định.

Về các chỉ tiêu chủ yếu năm 2026, Thủ tướng nhấn mạnh tăng trưởng GDP phấn đấu đạt 10% trở lên; GDP bình quân đầu người đạt 5.400 - 5.500 USD; CPI bình quân tăng khoảng 4,5%; năng suất lao động xã hội bình quân tăng khoảng 8%; tỷ lệ hộ nghèo theo chuẩn nghèo đa chiều giảm khoảng 1 - 1,5%...

Để đạt các chỉ tiêu này, Thủ tướng yêu cầu phải hoàn thiện hành lang pháp lý và phát triển đồng bộ các loại thị trường như tài chính, chứng khoán, vàng, bất động sản (BĐS)… ngay trong năm 2026. Triển khai hiệu quả thí điểm thị trường tài sản mã hóa; thúc đẩy hình thành thị trường dữ liệu...; đẩy mạnh xây dựng trung tâm tài chính quốc tế tại TP.HCM, Đà Nẵng và các khu thương mại tự do thế hệ mới tại một số địa phương. Hoàn thiện cơ chế, chính sách phát triển đặc khu kinh tế tại Vân Đồn, Vân Phong, Phú Quốc. Năm 2026 cắt giảm, đơn giản hóa 100% điều kiện kinh doanh không cần thiết; cắt giảm 50% thời gian, chi phí tuân thủ thủ tục hành chính so với năm 2024.

Cần đánh giá đúng thực chất thị trường BĐS

Trình bày báo cáo thẩm tra về thực hiện kế hoạch phát triển KT-XH, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và tài chính Phan Văn Mãi đánh giá cao các quyết sách mạnh mẽ, dám nghĩ dám làm và điều hành linh hoạt, kịp thời của Chính phủ.

Dù đạt nhiều kết quả tích cực, song cơ quan thẩm tra cũng lưu ý mục tiêu tăng trưởng đang chịu nhiều sức ép. Chất lượng tăng trưởng còn hạn chế, nền kinh tế vẫn chủ yếu dựa vào gia công và nhập khẩu nguyên liệu, công nghệ. Đặc biệt, cơ quan thẩm tra cảnh báo, ổn định kinh tế vĩ mô tiềm ẩn nhiều rủi ro. Lạm phát được kiểm soát nhưng giá một số mặt hàng thiết yếu tăng cao, trực tiếp tác động đến đời sống người dân, đặc biệt nhóm thu nhập thấp.

Ủy ban Kinh tế và tài chính cũng cho rằng thị trường BĐS cần được đánh giá đúng thực chất, tín dụng vào lĩnh vực này đến cuối tháng 8.2025 tăng gần 19,7%, trong khi vốn cho sản xuất, kinh doanh vẫn gặp nhiều khó khăn. Trong 21 ngành kinh tế, ngành xây dựng có tỷ lệ nợ xấu ở mức 11,33%.

Để hoàn thành mục tiêu năm 2025 và 5 năm 2021 - 2025, cần tiếp tục kiên định ổn định kinh tế vĩ mô, điều hành chính sách tiền tệ chặt chẽ, phát huy vai trò chủ đạo của tài khóa mở rộng có trọng tâm, đồng thời đẩy mạnh cải cách thể chế, các động lực tăng trưởng truyền thống và phát triển mạnh các động lực tăng trưởng mới, tạo đà phát triển bền vững cho giai đoạn 2026 - 2030.

Chiều cùng ngày, Phó thủ tướng Hồ Đức Phớc thay mặt Thủ tướng Chính phủ đã trình bày báo cáo đánh giá tình hình và kết quả 5 năm thực hiện Nghị quyết 31/2021 của QH về Kế hoạch cơ cấu lại nền kinh tế giai đoạn 2021 - 2025. Theo Phó thủ tướng, thị trường tài chính; thị trường quyền sử dụng đất, thị trường BĐS; thị trường lao động; thị trường KH-CN từng bước được chuẩn hóa, song hoạt động chưa thực sự đạt hiệu quả cao, đảm bảo điều kiện phát triển bền vững...

Thẩm tra về nội dung này, Ủy ban Kinh tế và tài chính đánh giá, thị trường quyền sử dụng đất và BĐS đã có chuyển biến tích cực, cùng các quy định về quy hoạch, giá đất, cơ sở dữ liệu đất đai quốc gia. Tuy nhiên, thị trường vẫn thiếu ổn định, cơ cấu nguồn cung mất cân đối khi tập trung vào phân khúc trung và cao cấp, trong khi nguồn nhà ở xã hội và nhà ở phù hợp với thu nhập đại đa số người dân còn rất hạn chế. Khung pháp lý dù đã được điều chỉnh nhưng vẫn còn vướng mắc.

"Giá BĐS tại Hà Nội và TP.HCM tăng nhanh, nằm trong top 8 trong số 220 thành phố lớn trên thế giới về mức độ đắt đỏ so với thu nhập, gây sức ép lên mục tiêu phát triển thị trường lành mạnh", báo cáo nêu rõ. Do đó, cơ quan thẩm tra cũng đề nghị Chính phủ đánh giá rõ hiệu quả triển khai luật Đất đai năm 2024, việc vận hành hệ thống theo dõi, giám sát quản lý đất đai, công khai thông tin quy hoạch, giá đất, khắc phục tình trạng thủ tục hành chính đất đai còn gây phiền hà cho người dân.