Tái chế pin xe điện - 'miếng bánh' chục tỷ USD chờ chia phần

Khi ôtô điện nói riêng và phương tiện giao thông thuần điện nói chung ngày càng trở nên phổ biến, nhu cầu về pin tăng lên cũng kéo theo sự bùng nổ của mảng tái chế pin xe điện.

Theo một báo cáo do Precedence Research thực hiện, quy mô ngành công nghiệp tái chế pin xe điện có thể vượt ngưỡng 73 tỷ USD vào năm 2034. Pin xe điện về đâu? Sau khi hoàn thành "sứ mệnh" cung cấp năng lượng cho phương tiện giao thông thuần điện, pin sẽ được kiểm tra dung lượng khả dụng. Nếu khả năng lưu trữ điện năng vẫn còn ở mức khoảng 70-80% dung lượng ban đầu, số pin này sẽ được tái sử dụng cho những nhu cầu "nhẹ nhàng" hơn. Theo EV Pedia, pin xe điện cũ có thể được tái sử dụng cho mục đích lưu trữ năng lượng tái tạo, bao gồm quang năng hay điện gió. Số pin này cũng có thể được tận dụng làm nguồn dự trữ điện năng dự phòng cho nhà ở, đèn đường, đóng vai trò như một bộ lưu điện (UPS) cho tòa nhà văn phòng và các cơ sở hạ tầng khác. Chẳng hạn, Automotive Dive đưa tin General Motors đang cung cấp pin đã qua sử dụng cho Redwood Materials. Công ty tái chế này sẽ sử dụng pin cũ để hỗ trợ cung cấp năng lượng cho một mạng lưới được mô tả là "dự án phát triển pin tái sử dụng lớn nhất thế giới và lưới điện siêu nhỏ quy mô nhất Bắc Mỹ", đặt tại Sparks (tiểu bang Nevada, Mỹ). Điện năng sinh ra từ lưới điện siêu nhỏ này hiện được sử dụng bởi hạ tầng AI có tên Crusoe. Trước đó, Kia cũng thông báo hợp tác với công ty đường sắt quốc gia Đức Deutsche Bahn để tái sử dụng pin xe điện cũ thành hệ thống lưu trữ năng lượng. Encore - công ty khởi nghiệm được Deutsche Bahn đầu tư - đã thử nghiệm chuyển đổi các gói pin đã qua sử dụng của Kia Soul EV để tạo ra hệ thống lưu trữ, có khả năng cung cấp 72 kWh điện cho tòa nhà EUREF-Campus tại thủ đô Berlin (Đức). Còn với trường hợp pin xe điện đã xuống cấp hoàn toàn và không thể tái sử dụng, chúng sẽ được mang ra tái chế. Quy trình cơ bản bao gồm tháo rã pin thành các mô-đun và cell pin riêng lẻ, trước khi trải qua các bước xử lý vật lý, hóa học để thu hồi vật liệu kim loại dùng trong pin như lithium, cô-ban, niken, đồng và graphite. Các vật liệu này sau đó có thể được dùng để sản xuất pin mới, giảm phụ thuộc vào quá trình khai thác khoáng sản thô, vốn gây ra những tác động tiêu cực không nhỏ đến môi trường. Ngành công nghiệp tái chế pin hiện có 3 phương pháp phổ biến, bao gồm luyện kim nhiệt, luyện kim thủy hoặc tái chế trực tiếp. Trong đó, luyện kim nhiệt đơn giản nhưng tỷ lệ thất thoát cao, ngược lại với luyện kim thủy vốn là phương pháp có tỷ lệ thu hồi kim loại hiếm khá lớn nhưng quy trình phức tạp, đòi hỏi thêm công đoạn xử lý nước thải. Miếng bánh chục tỷ USD Nghiên cứu của Precedence Research chỉ ra ngành công nghiệp tái chế pin xe điện đã ghi nhận quy mô 4,81 tỷ USD tính đến hết năm 2024. Theo dự báo, thị trường có thể đạt đến quy mô 73,18 tỷ USD vào năm 2034. Đội ngũ nghiên cứu cho rằng đi kèm với sự bùng nổ thị trường xe điện, mối quan ngại về môi trường cũng ngày một gia tăng. Lượng xe điện bán ra ngày càng nhiều đồng nghĩa số pin cần xử lý khi kết thúc vòng đời cũng cao tương tự. Khi đó, nhu cầu tái chế pin xe điện lớn sẽ mở ra cơ hội phát triển cho ngành. Đội ngũ nghiên cứu của Precedence Research tin rằng các công ty tái chế pin sẽ điều chỉnh tăng năng lực hoạt động một khi lượng pin thu được từ đội xe điện các hãng có dấu hiệu tăng lên. Việc các công ty tái chế pin phát triển thêm quy trình tái chế mới cũng là một xu hướng bổ trợ cho sự tăng trưởng ngành. Chẳng hạn, Ascend Elements và Koura của Mỹ hợp tác vào năm 2022 để tạo ra kỹ thuật Hydro-to-Anode, thu hồi 99,9% graphite tinh khiết từ pin đã qua sử dụng. Lượng graphite thu hồi có chất lượng tương đương graphite nguyên chất và có thể được dùng trong quy trình sản xuất pin mới. Vai trò của Chính phủ các quốc gia cũng được nhắc đến trong cơ hội của ngành tái chế pin xe điện toàn cầu. Một vài nước đang tăng cường hỗ trợ trực tiếp và gián tiếp cho sự phát triển của thị trường ôtô điện. Bên cạnh đó, mức độ khan hiếm và ngày càng cạn kiệt của nguồn cung kim loại hiếm cũng mở ra cơ hội phát triển tiềm năng cho thị trường tái chế pin xe điện toàn cầu. Redwood Materials là một trong số các hãng tái chế pin nổi bật trên thế giới hiện nay. Theo Automotive Dive, bên cạnh bắt tay cùng General Motors như đề cập phía trên, hãng này còn hợp tác với Toyota, Ford và Volvo trong các sáng kiến tái chế pin tại Mỹ.Li-Cycle của Canada hay CATL và GEM của Trung Quốc cũng là những tên tuổi đáng chú ý trong ngành tái chế pin xe điện toàn cầu.Trong khi đó, Việt Nam vẫn còn ở giai đoạn đầu phát triển ngành công nghiệp tái chế pin, hiện chưa có được một hệ sinh thái tái chế với quy mô đủ lớn.Tại họp báo về tình hình kinh tế - xã hội trên địa bàn TP.HCM chiều 24/7, ông Lê Thanh Hải, Giám đốc Trung tâm Tư vấn ứng dụng Kinh tế, Viện Nghiên cứu Phát triển TP.HCM (HIDS) cho biết trong đề án chuyển đổi 400.000 xe xăng sang xe điện tại TP.HCM đã có đề cập đến mục tiêu xây dựng các trung tâm tái chế pin với công suất khoảng 3.000 tấn/năm, có khả năng thu hồi 90-95% kim loại quý từ pin. Sách hay đọc trên xe

Chuyên mục Xe gửi tới độc giả những tựa sách hay với nhiều chủ đề hấp dẫn. Trên những chặng hành trình với những chiếc xe, không hiếm khi chúng ta có những khoảnh khắc nghỉ ngơi, thư giãn, và những trang sách là người bạn đồng hành lý thú.