Sức hút của Tổng thống Trump tại ASEAN

Tổng thống Trump đã để lại dấu ấn ngoại giao tích cực tại Hội nghị Cấp cao ASEAN khi được các nhà lãnh đạo Đông Nam Á nồng nhiệt đón tiếp. Phép thử đầu tiên trong chuyến công du châu Á của ông được đánh giá thành công.

Ngày 26/10, Tổng thống Mỹ Donald Trump xuất hiện tại Hội nghị Cấp cao ASEAN trong tâm thế ngoại giao thân thiện. Các nhà lãnh đạo Đông Nam Á cùng đón tiếp ông bằng sự nồng hậu.

Tổng thống Mỹ Donald Trump và Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim trong lễ đón tiếp tại sân bay quốc tế Kuala Lumpur. Ảnh: Reuters.

Đối thoại ấm áp, bắt tay mạnh mẽ

Tổng thống Trump và các nhà lãnh đạo Đông Nam Á liên tục trao nhau những lời khen ngợi. Ông Trump đánh giá cao vai trò của ba Thủ tướng trong việc thúc đẩy thỏa thuận hòa bình giữa Thái Lan và Campuchia - gồm Thủ tướng Thái Lan Anutin Charnvirakul, Thủ tướng Campuchia Hun Manet và Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim.

“Ba vị lãnh đạo này xứng đáng được ghi nhận vì đã làm điều tuyệt vời cho người dân”, ông Trump nhận định trong lễ ký thỏa thuận.

Tại phiên họp cấp cao giữa ASEAN và Mỹ diễn ra sau đó, ông Trump gọi các nhà lãnh đạo trong khu vực là “những con người phi thường”, đồng thời ví von rằng “mọi thứ họ chạm vào đều hóa thành vàng”.

Các lãnh đạo ASEAN đáp lại bằng những lời cảm ơn và tinh thần thiện chí. Khi phát biểu khai mạc Hội nghị Cấp cao ASEAN - Mỹ, Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim cho rằng sự lãnh đạo của ông Trump có thể mở đường cho “một nền hòa bình công bằng và bền vững” ở Gaza cũng như trên thế giới.

Ông Anwar khen ngợi “sự kiên trì và can đảm” của ông Trump trong việc thúc đẩy hòa bình toàn cầu. “Những nỗ lực này mang lại cho thế giới hy vọng rằng ngay cả trong những xung đột khó giải quyết nhất, các biện pháp ngoại giao và sự quyết tâm vẫn có thể chiến thắng”, ông Anwar nói.

Tờ Straits Times nhận định không khí xuyên suốt chặng dừng chân đầu tiên của ông Trump tại Malaysia là tinh thần ngoại giao thân thiện và nồng hậu.

Điều này đã được báo hiệu bằng hình ảnh ông Trump nhún nhảy theo điệu nhạc trong lễ đón tiếp tại Sân bay Quốc tế Kuala Lumpur.

Giới quan sát nhận định rằng khởi đầu chuyến công du châu Á của ông Trump đánh dấu sự thay đổi đáng chú ý so với hình ảnh cứng rắn trước đây, khi chính quyền Mỹ từng muốn áp mức thuế cao đối với nhiều nước ASEAN.

Tại Kuala Lumpur, ông Trump thể hiện hình ảnh mềm mỏng hơn, tập trung vào việc đối thoại để đạt được những thỏa thuận về hợp tác kinh tế.

Trong khuôn khổ Hội nghị Cấp cao ASEAN, Mỹ và Malaysia đã ký thỏa thuận thương mại song phương, duy trì mức thuế 19% đối với hàng xuất khẩu sang Mỹ, đồng thời miễn thuế cho các sản phẩm chủ lực của Malaysia như chip bán dẫn và dược phẩm.

Đổi lại, Washington giành được quyền tiếp cận nguồn khoáng sản quan trọng - yếu tố then chốt trong cuộc cạnh tranh công nghệ giữa các cường quốc hiện nay.

Ngoài ra, Mỹ đã ký thỏa thuận thương mại tương hỗ với Campuchia, đồng thời đạt được thỏa thuận về khuôn khổ Hiệp định thương mại đối ứng với Việt Nam và Thái Lan.

Quan hệ Mỹ - ASEAN được hâm nóng hiệu quả

Tổng thống Trump phát biểu tại Hội nghị Cấp cao ASEAN - Mỹ: “Tôi muốn gửi thông điệp rõ ràng tới những quốc gia Đông Nam Á rằng Mỹ sẽ luôn là đối tác mạnh mẽ, là người bạn đáng tin cậy trong nhiều thế hệ tới”.

Nhà lãnh đạo Mỹ nhấn mạnh rằng Washington cam kết xây dựng “một khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương tự do, rộng mở và thịnh vượng”.

Ông Trump khẳng định Mỹ và các quốc gia hai bờ Thái Bình Dương sẽ cùng tạo ra sự thịnh vượng chung thông qua hợp tác kinh tế.

Tổng thống Trump tham dự lễ ký thỏa thuận hòa bình giữa Thái Lan và Campuchia. Ảnh: Reuters.

Phát biểu với tư cách Chủ tịch luân phiên ASEAN, Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim cho rằng quan hệ giữa Mỹ và ASEAN “dựa trên khát vọng chung về hòa bình và thịnh vượng”, đồng thời mối quan hệ ấy đã phát triển sâu sắc trở thành “mối quan hệ đối tác chiến lược toàn diện”.

“Sự năng động và quy mô khổng lồ của nền kinh tế Mỹ và cộng đồng các nước Đông Nam Á có thể mở ra một thời kỳ hoàng kim mới cho tất cả chúng ta”, ông Anwar nói, đồng thời lấy dẫn chứng về kim ngạch thương mại song phương đạt kỷ lục 453 tỷ USD trong năm ngoái. Trong khi Hội nghị Cấp cao ASEAN diễn ra, đoàn ngoại giao do Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent dẫn đầu đã tiến hành đàm phán thương mại với đoàn ngoại giao do Phó Thủ tướng Trung Quốc Hà Lập Phong chỉ đạo. Hoạt động đàm phán diễn ra ngay tại Kuala Lumpur.

Chia sẻ với truyền thông, ông Bessent khẳng định ông “rất tôn trọng” đối tác Trung Quốc. Đây là một sự thay đổi thái độ rõ rệt so với hồi đầu tháng 10, khi hoạt động đàm phán giữa hai bên diễn ra căng thẳng.

Tổng thống Mỹ đã rời Kuala Lumpur sáng 27/10 để bay sang Tokyo (Nhật Bản), khép lại chặng đầu của chuyến công du châu Á đạt được nhiều thỏa thuận kinh tế.

Chuyến thăm lần này của ông Trump được xem là bước tiến lớn trong việc hâm nóng quan hệ Mỹ - ASEAN, Washington đã vừa củng cố vị thế kinh tế, vừa thể hiện sự trở lại mạnh mẽ tại khu vực chiến lược Đông Nam Á.

Việc ông Trump và các nhà lãnh đạo Đông Nam Á có thể rời Malaysia trong tâm thế ngoại giao thiện chí, nồng hậu chính là một thắng lợi ngoại giao đối với các bên. Đặc biệt, đối với ông Trump, đây là kết quả thành công bước đầu góp phần khắc sâu hình ảnh của cá nhân ông như một “người thương thuyết và kiến tạo hòa bình”.