Siết chặt xe tập lái trên cao tốc: Giảm rủi ro hay làm khó người học?

Đề xuất hạn chế xe tập lái trên đường cao tốc được xem là giải pháp nhằm giảm nguy cơ tai nạn, song cũng dấy lên lo ngại về việc học viên thiếu trải nghiệm thực tế.

Trước tình trạng trên nhiều tuyến cao tốc "nhan nhản" xe tập lái trên đường, nhiều xe đi ẩu, đi với tốc độ thấp gây cản trở và mất an toàn giao thông, Cục CSGT mới đây đã có đánh giá và đang nghiên cứu, đề xuất hạn chế xe tập lái lưu thông trên đường cao tốc nhằm đảm bảo an toàn giao thông, thu hút sự quan tâm lớn trên các diễn đàn về ô tô.

Giảm nguy cơ va chạm

Theo đại diện Cục CSGT, do đặc thù trên các tuyến cao tốc, phương tiện lưu thông với tốc độ cao (lên tới 120 km/h) nên học viên lái xe sẽ khó khăn khi điều khiển phương tiện với tốc độ này. Nhiều xe tập lái di chuyển dưới tốc độ tối thiểu (60 km/h) vừa vi phạm quy định về tốc độ trên đường cao tốc, vừa gây nguy hiểm cho các phương tiện tham gia giao thông cùng thời điểm.

Để giải quyết tình trạng trên, Cục trưởng Cục CSGT đã chỉ đạo đơn vị chức năng thuộc Cục phối hợp với Cục Đường bộ Việt Nam xây dựng phương án cho học viên tập lái xe có tuyến đường tập lái với bài học đi trên đường cao tốc riêng, ít ảnh hưởng tới người và phương tiện tham gia giao thông, bảo đảm các yêu cầu về trật tự, an toàn giao thông.

Cụ thể, xe tập lái sẽ không được phép đi vào làn số 1 trên cao tốc (làn trong cùng bên trái) - vốn dành cho xe chạy tốc độ cao nhất. Bên cạnh đó, một số ý kiến còn cho rằng cần thiết lập “vùng cấm” hoàn toàn đối với xe tập lái trên các tuyến cao tốc, hoặc ít nhất chỉ cho phép hoạt động tại làn ngoài cùng bên phải.

Dù chỉ là đề xuất, song ý kiến này lập tức thu hút sự quan tâm lớn từ dư luận và cộng đồng lái xe, bởi nếu đề xuất này đưa vào thực tế không chỉ liên quan đến các phương tiện lưu thông trên đường mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến hàng chục nghìn học viên đang tham gia đào tạo lái xe mỗi năm.

Nhiều lái xe thường xuyên di chuyển trên cao tốc cho biết, việc hạn chế xe tập lái trên cao tốc là hợp lý, bởi thực tế từng chứng kiến cảnh “thót tim” khi gặp xe tập lái bất ngờ chuyển làn hoặc đi quá chậm.

Trao đổi với VietNamNet, anh Nguyễn Mạnh Thắng - Admin cộng đồng Oto+ tỏ ra đồng tình và cho rằng, đề xuất này xuất phát từ đặc thù của đường cao tốc, nơi yêu cầu các phương tiện lưu thông ở tốc độ cao, đồng đều và cần kỹ năng xử lý nhanh từ các tài xế.

Trong khi đó, học viên tập lái thường điều khiển xe ở tốc độ thấp, thậm chí "bò" ra đường, động tác xử lý còn lúng túng, chưa thuần thục. Sự chênh lệch tốc độ quá lớn dễ gây ra tình huống nguy hiểm cho cả học viên lẫn phương tiện khác.

"Thực tế, không ít tài xế từng phàn nàn về việc gặp xe tập lái di chuyển chậm, bám làn trái khiến họ khó vượt, buộc phải phanh gấp hoặc đánh lái đột ngột. Việc siết chặt khu vực hoạt động của xe tập lái sẽ giúp hạn chế đáng kể nguy cơ ùn tắc, va chạm trên đường cao tốc", anh Thắng nêu ý kiến.

...nhưng mất đi cơ hội thực hành thực tế

Là người có trên 20 năm kinh nghiệm, anh Nghiêm Xuân Đỉnh - Phụ trách Khối đào tạo, Trung tâm đào tạo lái xe LOD Hà Nội cho rằng, việc siết chặt xe tập lái, thậm chí cấm hẳn loại xe này di chuyển ở làn đường số 1 trên cao tốc là hợp lý. Trên thực tế, nhiều giáo viên dạy lái xe ít khi khuyến khích học viên của mình đi vào làn đường này để đảm bảo an toàn và không gây cản trở việc lưu thông của các phương tiện khác.

Tuy nhiên, theo vị chuyên gia này, trên một số đường cao tốc chỉ có 2 làn xe mỗi chiều, việc chỉ được phép di chuyển trên 1 làn đường sẽ khiến học viên bị mất cơ hội trải nghiệm, rèn kỹ năng quan trọng như tăng tốc, vượt xe - vốn là kỹ năng quan trọng khi đi trên cao tốc.

Mặt khác, việc tập lái trên cao tốc và cao tốc phân kỳ (được hiểu là cao tốc chưa mở rộng, có thể hỗn hợp giữa ô tô và xe máy - PV) đang nằm trong nội dung đào tạo bắt buộc để cấp GPLX, do đó nếu bỏ hoặc hạn chế xe tập lái trên cao tốc, Bộ Xây dựng có thể sẽ phải điều chỉnh lại giáo trình và nội dung học lái xe.

"Đường cao tốc là một phần của mạng lưới giao thông hiện đại, và việc "bỏ qua” hoặc trải nghiệm không đầy đủ nội dung này trong quá trình đào tạo sẽ khiến người học bị thiếu hụt kinh nghiệm ngay cả khi đã có bằng lái. Sau này khi tự điều khiển xe, họ sẽ rất bỡ ngỡ và có thể dẫn tới nguy cơ mất an toàn còn cao hơn. Tôi nghĩ điều cần làm là đưa ra quy định hợp lý, ví dụ chỉ cho tập lái ở cao tốc phân kỳ, chạy ở làn tốc độ thấp, có giáo viên kèm sát và giám sát tốc độ...”, ông Đỉnh đưa ra quan điểm.

Trong bối cảnh số lượng cao tốc ngày càng tăng, việc điều chỉnh quy định về đào tạo lái xe để phù hợp với thực tế là điều tất yếu. Vấn đề đặt ra là cân bằng giữa an toàn cho người tham gia giao thông và đảm bảo học viên được trang bị đầy đủ kỹ năng lái xe thực tế.

Một phương án dung hòa đang được nhiều chuyên gia ủng hộ là cho phép xe tập lái lưu thông trên cao tốc nhưng phải tuân thủ chặt chẽ: cấm tuyệt đối đi ở làn đường số 1, luôn có giáo viên kèm và đáp ứng một số tiêu chuẩn kỹ năng nhất định. Đồng thời, cơ quan chức năng có thể xây dựng hệ thống mô phỏng hoặc đoạn đường tập lái riêng cho phép đi với tốc độ cao, giúp học viên làm quen trong điều kiện an toàn hơn.

Rõ ràng, để đảm bảo vừa an toàn, vừa đào tạo hiệu quả, cơ quan quản lý cần lắng nghe ý kiến từ nhiều phía, tổ chức thí điểm và đánh giá kỹ lưỡng trước khi đưa ra quyết định cuối cùng.

Bạn có góc nhìn nào về nội dung trên? Hãy để lại bình luận bên dưới hoặc chia sẻ bài viết về Báo VietNamNet theo email: otoxemay@vietnamnet.vn. Các nội dung phù hợp sẽ được đăng tải. Xin cảm ơn!