Sang Campuchia thiết lập đường dây lừa đảo đầu tư tiền ảo

Đường dây thuê sàn JPX ảo bị Công an tỉnh Thanh Hóa triệt xóa đã cho thấy không ít nạn nhân là những người có tri thức, có kinh nghiệm đầu tư tài chính, chứng khoán, tiền điện tử.

Có người công tác trong lĩnh vực tư pháp, có người là nhà đầu tư lâu năm, am hiểu thị trường tài chính, nhưng hám lợi nên vẫn bị "dắt mũi" và rơi vào vòng xoáy lừa đảo tinh vi, để rồi mất trắng hàng tỷ đồng.

Kết quả điều tra ban đầu xác định tổng số tiền bị chiếm đoạt trong vụ án này lên tới hàng nghìn tỷ đồng. Chỉ riêng trong khoảng thời gian từ ngày 23/6 đến 18/7/2025, đường dây lừa đảo đã chiếm đoạt khoảng 200 tỷ đồng thông qua 20 tài khoản ngân hàng trung chuyển. Đằng sau những con số lạnh lùng ấy là hàng nghìn nạn nhân, là những gia đình lao đao vì nợ nần, là niềm tin bị đánh cắp một cách trắng trợn trên không gian mạng. Từ nạn nhân "việc nhẹ lương cao" tới trùm lừa đảo Theo Thượng tá Nguyễn Xuân Toán, Phó Trưởng phòng An ninh mạng và phòng chống tội phạm công nghệ cao, Công an tỉnh Thanh Hóa, qua công tác trinh sát trên không gian mạng, lực lượng chức năng phát hiện một sàn đầu tư tài chính có tên JPX, hoạt động dưới hình thức đầu tư nhị phân.

Bề ngoài, sàn này quảng bá là nơi nhà đầu tư có thể chuyển tiền để mua "máy đào Coin", tham gia đào tiền điện tử, hưởng lợi nhuận cao và rút tiền linh hoạt. Ban đầu, người tham gia được cho thắng, được rút tiền thật, từ vài triệu đến vài chục triệu đồng…

Chính những "trái ngọt" ban đầu ấy đã tạo niềm tin tuyệt đối cho nhà đầu tư, khiến họ tin rằng đây là sàn uy tín, sinh lời nhanh và an toàn. Thế nhưng, khi biết nhà đầu tư đã "cắn câu", các đối tượng bắt đầu dựng lên hàng loạt lý do như nâng hạn mức đầu tư, xoay vòng dòng tiền, tham gia các gói lợi nhuận cao để buộc người chơi tiếp tục nạp thêm tiền.

Khi số tiền đổ vào ngày càng lớn, hệ thống sàn bắt đầu "trục trặc", nhà đầu tư không thể rút tiền hoặc chỉ rút được một phần rất nhỏ. Sau đó là hàng loạt lý do được đưa ra như sai nội dung chuyển khoản, vượt hạn mức, tài khoản bị treo, cần nộp thêm phí để mở khóa… Cuối cùng, khi nạn nhân đã dốc sạch vốn, sàn JPX lập tức "đánh sập" tài khoản và cắt đứt liên lạc.

Các đối tượng trong đường dây lừa đảo bị Công an tỉnh Thanh Hóa bắt giữ.

"Qua nghiên cứu cơ chế hoạt động, cách thức nạp tiền, cách chơi và cách mất tiền, các trinh sát có đủ cơ sở khẳng định đây là sàn có dấu hiệu bất thường, hoạt động trái phép và có dấu hiệu chiếm đoạt tài sản", Thượng tá Nguyễn Xuân Toán cho biết thêm.

Bằng các biện pháp nghiệp vụ, lực lượng An ninh mạng và phòng chống tội phạm công nghệ cao, Công an tỉnh Thanh Hóa xác định nhóm đối tượng thực hiện đường dây chủ yếu là người Thanh Hóa, quê ở xã Nga Sơn và xã Hậu Lộc, tỉnh Thanh Hóa. Các đối tượng này đã xuất cảnh sang Campuchia từ nhiều năm trước để tổ chức hoạt động lừa đảo trên không gian mạng.

Trong nhóm, nổi lên vai trò của Mai Văn Tới (SN 2001, trú tại xã Nga Sơn). Dù tuổi đời còn rất trẻ, Tới đã có tới 6 năm "kinh nghiệm" hoạt động trong các ổ nhóm lừa đảo công nghệ cao. Năm 2021, Tới theo bạn bè sang Campuchia với lời mời gọi "việc nhẹ lương cao", tại đây, Tới làm việc cho một nhóm lừa đảo do người Trung Quốc cầm đầu.

Tuy nhiên, khác với bạn bè, Tới không chấp nhận cảnh làm thuê và bị kiểm soát chặt chẽ, hắn âm thầm học hỏi, sao chép toàn bộ kịch bản lừa đảo người Việt trên không gian mạng của nhóm người Trung Quốc, từ cách thuê website, vận hành sàn, tổ chức nhân sự, đến quy trình tiếp cận và lừa đảo khách... Khi đã nắm trong tay "công thức", Tới tách ra làm riêng để tối đa hóa lợi nhuận.

Từ đầu năm 2023, Mai Văn Tới xuất cảnh sang Campuchia, thuê trọn tầng 4 của một tòa nhà tại khu TiTan, thành phố Bavet, tỉnh Svay Rieng, cách cửa khẩu Mộc Bài chỉ khoảng 100 m, để dựng "đại bản doanh" điều hành hoạt động lừa đảo.

Tại đây, Tới chi 50.000USD mỗi tháng để câu kết với các đối tượng nước ngoài thuê website vận hành sàn JPX, đồng thời móc nối các đối tượng trong nước để tuyển người, chúng ưu tiên những người thân quen, mua sắm thiết bị điện tử và mở hàng loạt tài khoản ngân hàng phục vụ việc trung chuyển dòng tiền…

Để che mắt cơ quan chức năng, Tới còn mở 2 cửa hàng bán quần áo tại Campuchia, giao cho bạn gái đứng quầy. Nhìn bề ngoài, ai cũng nghĩ Tới chỉ sang Campuchia làm ăn buôn bán, hoàn toàn không có dấu hiệu phạm pháp. Khi bị bắt, các đối tượng làm thuê cho Tới đều khai đồng nhất rằng họ sang Campuchia để bán quần áo.

Quy trình lừa đảo tàn nhẫn

Sau khi xác định phạm vi và mức độ đặc biệt nghiêm trọng của vụ việc, Phòng An ninh mạng và phòng chống tội phạm công nghệ cao đã báo cáo lãnh đạo Công an tỉnh Thanh Hóa xác lập chuyên án "Đấu tranh với ổ nhóm sử dụng mạng máy tính, mạng viễn thông, phương tiện điện tử thực hiện hành vi chiếm đoạt tài sản".

Ban chuyên án do Đại tá Lê Ngọc Anh, Phó Giám đốc, Thủ trưởng Cơ quan An ninh điều tra Công an tỉnh Thanh Hóa làm Trưởng ban. Các đồng chí lãnh đạo Phòng An ninh mạng và phòng chống tội phạm công nghệ cao làm Phó ban. Hàng chục trinh sát dày dạn kinh nghiệm, có kinh nghiệm đánh án trên không gian mạng được huy động, sử dụng đồng bộ các biện pháp nghiệp vụ để thu thập chứng cứ, lần theo dấu vết dòng tiền và xác định nhân thân các đối tượng.

Thượng tá Nguyễn Xuân Toán cho biết thời điểm lập án, toàn bộ nhóm đối tượng vẫn đang hoạt động tại Campuchia. Tuy nhiên, trong lúc Ban chuyên án đang triển khai các phương án đấu tranh thì bất ngờ các đối tượng đồng loạt rút về Việt Nam và đóng sàn JPX.

Ban chuyên án nhận định rất có thể do các quốc gia trong khu vực đang tăng cường trấn áp tội phạm lừa đảo công nghệ cao, nên các đối tượng lo sợ bị bắt giữ nên rút về nước. Bài toán đặt ra là phải nhanh chóng xác định nơi cư trú và bắt giữ các đối tượng cầm đầu, nếu không chúng sẽ tẩu tán tài sản, xóa dấu vết và tiếp tục hoạt động ở nơi khác.

Sau thời gian ngắn rà soát, xác minh, lực lượng chức năng dựng lên danh sách khoảng 30 đối tượng chủ chốt cư trú tại xã Nga Sơn và xã Hậu Lộc. Nhận thấy thời cơ phá án chín muồi, ngày 15/11, Ban chuyên án huy động hơn 100 cán bộ, chiến sĩ của Phòng An ninh mạng và phòng chống tội phạm công nghệ cao, Phòng An ninh điều tra và Công an các xã Nga Sơn, Hậu Lộc, chia thành 17 tổ công tác, đồng loạt khám xét 26 địa điểm.

Trong đợt đầu, cơ quan Công an triệu tập 26 đối tượng, sau đó đấu tranh mở rộng thêm các đối tượng liên quan. Tang vật thu giữ gồm 2 máy tính, 32 điện thoại di động, 1,5 tỷ đồng tiền mặt cùng nhiều tài liệu, dữ liệu điện tử phục vụ công tác điều tra. Đại tá Lê Ngọc Anh, Phó Giám đốc Công an tỉnh Thanh Hóa, cho biết để chiếm đoạt tài sản, nhóm đối tượng đã xây dựng quy trình lừa đảo chặt chẽ gồm bốn bước. Bước một là "bắt khách", nhân viên sử dụng tài khoản ảo trên mạng xã hội để tiếp cận, tư vấn và dụ dỗ bị hại tham gia đầu tư. Bước hai là "nuôi khách", các đối tượng cho bị hại thắng nhiều lần với số tiền nhỏ, cho rút tiền thật nhằm tạo dựng niềm tin. Bước ba là "khách vào tiền", bị hại được đưa vào các nhóm Telegram, nơi có hàng loạt tài khoản "chim mồi" khoe lợi nhuận, kích thích đầu tư các gói lớn hơn và bước cuối cùng là "giết khách", khi nạn nhân đổ vốn lớn, các đối tượng can thiệp hệ thống khiến tài khoản thua sạch hoặc viện ra các lý do kỹ thuật để khóa tài khoản, chiếm đoạt toàn bộ số tiền. Là người trực tiếp tham gia chuyên án, Thiếu tá Hoàng Quý Bao, Phó Đội trưởng Đội 3 Phòng An ninh mạng và phòng chống tội phạm công nghệ cao, cho biết: Toàn bộ hoạt động giao dịch trên sàn JPX chỉ là hình ảnh ảo, bản chất bên trong đó là không có giao dịch nào cả, chỉ có các hình ảnh để lôi kéo các nhà đầu tư. Nhóm đối tượng điều chỉnh cho nhà đầu tư lựa chọn đúng để thắng, khi vào tiền ít thì rút được, nhưng khi đổ nhiều tiền thì chúng sẽ tìm lý do trì hoãn và cuối cùng là chúng nó chiếm đoạt, cắt đứt liên lạc với bị hại. Sàn không hề có hoạt động đào Coin hay đầu tư thực sự nào. Kết quả thắng hay thua đã được các đối tượng lập trình sẵn, Thiếu tá Hoàng Quý Bao quả quyết. Theo đánh giá của Công an tỉnh Thanh Hóa, thủ đoạn của đường dây này đặc biệt tinh vi, tổ chức chặt chẽ, hoạt động xuyên quốc gia, sử dụng công nghệ cao để che giấu hành vi phạm tội. Nhiều bị hại dù đã được tuyên truyền, cảnh báo về các chiêu trò lừa đảo trên không gian mạng nhưng vẫn sa bẫy vì tâm lý ham lợi nhuận cao, đầu tư ít, sinh lời nhanh. Từ những vụ lừa đảo như sàn JPX, có thể thấy tội phạm công nghệ cao đang thay đổi đối tượng nhắm đến, chuyển từ nhóm yếu thế sang nhóm có điều kiện kinh tế, có hiểu biết tài chính. Một khi "dính bẫy", số tiền bị chiếm đoạt thường lên tới hàng tỷ đồng, để lại hậu quả đặc biệt nghiêm trọng cho gia đình và xã hội. Hiện Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Thanh Hóa đã khởi tố vụ án, khởi tố 29 bị can về tội "Sử dụng mạng máy tính, mạng viễn thông, phương tiện điện tử thực hiện hành vi chiếm đoạt tài sản", đồng thời tiếp tục mở rộng điều tra, truy bắt các đối tượng liên quan đang ở nước ngoài và kêu gọi bị hại trình báo để phục vụ công tác thu hồi tài sản. Vụ án là lời cảnh tỉnh đắt giá đối với những ai đang hoặc có ý định tham gia đầu tư tài chính, tiền ảo trên không gian mạng. Trong bối cảnh pháp lý chưa hoàn thiện và các chiêu trò lừa đảo ngày càng tinh vi, sự tỉnh táo của người dân chính là "lá chắn" quan trọng nhất để tự bảo vệ mình trước những cạm bẫy được ngụy trang bằng 2 chữ "lợi nhuận". Theo Công an tỉnh Thanh Hóa, trong năm 2024, Công an toàn tỉnh đẩy mạnh chiến dịch tuyên truyền phòng chống lừa đảo trên không gian mạng, qua đó lực lượng Công an đã kịp thời phát hiện, ngăn chặn hơn 3.000 vụ việc. Tuy nhiên, tội phạm nói chung, lừa đảo trên không gian mạng nói riêng liên tục thay đổi phương thức, thủ đoạn hoạt động, nhất là tâm lý "hám lợi" để trục lợi bất chính. Sách về Pháp luật Nội dung cuốn sách "Thực hiện pháp luật về an ninh mạng ở Việt Nam" đi sâu nghiên cứu cơ sở lý luận và thực tiễn thực hiện pháp luật về an ninh mạng dưới góc độ của ngành lý luận và lịch sử nhà nước và pháp luật; đánh giá thực trạng pháp luật về an ninh mạng ở Việt Nam và tham khảo kinh nghiệm của một số nước trên thế giới.