Quy định mới về số lượng phó chủ tịch HĐND cấp tỉnh, xã

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn vừa ký ban hành Nghị quyết số 106/2025 quy định số lượng phó chủ tịch HĐND, phó trưởng ban của HĐND cấp tỉnh, cấp xã và việc bố trí đại biểu HĐND cấp tỉnh, cấp xã hoạt động chuyên trách.

Thành phố (TP) hình thành do sắp xếp 3 đơn vị hành chính cấp tỉnh có không quá 4 phó chủ tịch HĐND. TP hình thành do sắp xếp 2 đơn vị hành chính cấp tỉnh có không quá 3 phó chủ tịch HĐND. Tỉnh hình thành sau sắp xếp có không quá 3 phó chủ tịch HĐND. Đơn vị hành chính cấp tỉnh không thực hiện sắp xếp có không quá 2 phó chủ tịch HĐND.

Ban Pháp chế, Ban Kinh tế - Ngân sách, Ban Văn hóa - Xã hội của HĐND cấp tỉnh ở đơn vị hình thành sau sắp xếp 3 đơn vị hành chính cấp tỉnh có không quá 4 phó trưởng ban. Tỉnh, TP hình thành do sắp xếp 2 đơn vị hành chính cấp tỉnh có không quá 3 phó trưởng ban.

Trường hợp Ban Dân tộc được thành lập trên cơ sở Ban Dân tộc đã có của 3 đơn vị hành chính cấp tỉnh trước sắp xếp thì có không quá 4 phó trưởng ban. Trường hợp Ban Dân tộc được thành lập trên cơ sở Ban Dân tộc đã có của 2 đơn vị hành chính cấp tỉnh trước sắp xếp thì có không quá 3 phó trưởng ban. Trường hợp Ban Dân tộc được thành lập trên cơ sở Ban Dân tộc đã có của 1 đơn vị hành chính cấp tỉnh trước sắp xếp thì có không quá 2 phó trưởng ban.

Ban Đô thị của HĐND TP hình thành sau sắp xếp có không quá 2 phó trưởng ban.

Ở đơn vị hành chính cấp tỉnh không thực hiện sắp xếp, mỗi ban của HĐND cấp tỉnh có không quá 2 phó trưởng ban.

Theo Nghị quyết, HĐND cấp xã có 1 phó chủ tịch.

Nghị quyết số 108/2025 do Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn ký ban hành quy định tiêu chuẩn, điều kiện thành lập Ban Dân tộc của HĐND cấp tỉnh.

Ban Dân tộc của HĐND cấp tỉnh được thành lập khi đáp ứng 2 trong 3 tiêu chuẩn, điều kiện.

Cụ thể, tỉnh, thành có trên 20.000 người dân tộc thiểu số sinh sống tập trung thành cộng đồng làng, bản. Tỉnh, thành có trên 5.000 người dân tộc thiểu số đang cần Nhà nước tập trung giúp đỡ, hỗ trợ phát triển; Tỉnh, thành có đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống ở địa bàn xung yếu về an ninh, quốc phòng; địa bàn xen canh, xen cư; biên giới có đông đồng bào dân tộc thiểu số nước ta và nước láng giềng thường xuyên qua lại.

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cũng ký ban hành Nghị quyết số 103/2025 ban hành quy chế làm việc mẫu của HĐND tỉnh, thành phố; Nghị quyết số 104/2025 ban hành quy chế làm việc mẫu của HĐND xã, phường, đặc khu.

Theo các quy chế, hoạt động của HĐND phải tuân thủ Hiến pháp và pháp luật, thực hiện nguyên tắc tập trung dân chủ, công khai, minh bạch, phát huy quyền làm chủ của nhân dân, phục vụ nhân dân và chịu sự giám sát của nhân dân; thực hiện hiệu quả ứng dụng công nghệ thông tin và chuyển đổi số.

HĐND hoạt động theo chế độ tập thể, quyết định theo đa số, bảo đảm trách nhiệm giải trình gắn với cơ chế kiểm soát quyền lực. Đại biểu HĐND bình đẳng trong việc thảo luận và quyết định các vấn đề thuộc nhiệm vụ, quyền hạn của HĐND.

Thường trực HĐND, Ban của HĐND chịu trách nhiệm và báo cáo kết quả thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn được giao trước HĐND cùng cấp; ban hành văn bản theo thẩm quyền và được sử dụng con dấu của HĐND cùng cấp để thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn được giao. Tổ đại biểu HĐND báo cáo Thường trực HĐND về kết quả thực hiện các nhiệm vụ được giao.

HĐND giữ mối liên hệ chặt chẽ, thường xuyên với UBND, các cơ quan chuyên môn, tổ chức hành chính khác thuộc UBND, Ủy ban MTTQ Việt Nam cùng cấp và các cơ quan hữu quan trong việc chuẩn bị chương trình, nội dung kỳ họp HĐND và việc thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn được giao, bảo đảm đúng quy định pháp luật.