'Phù phép' bệnh án giám định tâm thần

Người nhà của bị can, bị cáo thông qua môi giới hoặc tiếp cận với cán bộ tại Viện Pháp y tâm thần T.Ư Biên Hòa để nhờ 'phù phép' bệnh án giám định tâm thần, nhằm được giảm nhẹ hình phạt, được tạm đình chỉ giải quyết vụ án hoặc được đưa điều trị bắt buộc...

Cơ quan điều tra Viện KSND tối cao vừa hoàn tất kết luận điều tra (KLĐT) bổ sung vụ án "nhận hối lộ", "đưa hối lộ", "môi giới hối lộ" và "lợi dụng chức vụ, quyền hạn công vụ trong thi hành công vụ" xảy ra tại Viện Pháp y tâm thần T.Ư Biên Hòa (P.Tân Triều, Đồng Nai).

Đồng thời, chuyển hồ sơ sang Viện KSND tối cao đề nghị truy tố 34 bị can, trong đó có Bùi Thế Hùng (64 tuổi, nguyên Viện trưởng), Lê Văn Hùng (54 tuổi, Viện trưởng), Nguyễn Thành Công (60 tuổi, Phó viện trưởng), Nguyễn Hữu Tí (65 tuổi, nguyên Phó viện trưởng) cùng nhiều trưởng phó khoa - phòng, bác sĩ, điều dưỡng, cán bộ của Viện Pháp y tâm thần T.Ư Biên Hòa.

Hội đồng giám định nhận tiền để kết luận sai sự thật

Theo KLĐT, các bác sĩ, giám định viện tư pháp giám định pháp y tâm thần thuộc Viện Pháp y tâm thần T.Ư Biên Hòa đã có hành vi nhận hối lộ, lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ để làm hồ sơ bệnh án, kết luận giám định pháp y tâm thần không đúng cho nhiều đối tượng liên quan trong một số vụ án dẫn đến việc áp dụng chính sách pháp luật không đúng, gây quả đặc biệt nghiêm trọng.

Trong đó, người nhà của bị can, bị cáo thông qua môi giới hoặc tiếp cận trực tiếp với cán bộ công tác tại Viện Pháp y tâm thần T.Ư Biên Hòa để nhờ "phù phép" kết luận giám định tâm thần nhằm được giảm nhẹ hình phạt hay được tạm đình chỉ giải quyết vụ án hoặc được đưa đi điều trị bắt buộc, trừ vào thời gian chấp hành án… Số tiền mỗi vụ dao động từ 20 triệu đồng đến 700 triệu đồng.

Cụ thể, từ tháng 3.2019 - 11.2023, Hội đồng giám định của Viện Pháp y tâm thần T.Ư Biên Hòa đã đưa ra kết luận sai sự thật về tình trạng bệnh lý tâm thần của 22 đối tượng trong 23 vụ án hình sự tại các tỉnh phía nam.

Điển hình, năm 2018, Tống Thị Bạch Lan (51 tuổi, ngụ TP.HCM) bị TAND TP.HCM tuyên phạt 15 năm tù về tội "mua bán trái phép chất ma túy". Khi biết TAND cấp cao tại TP.HCM có quyết định trưng cầu giám định tâm thần tại Viện Pháp y tâm thần T.Ư Biên Hòa, người nhà của Lan đã đưa hối lộ 20 triệu đồng nhờ giám định theo hướng có lợi cho bị cáo. Tháng 7.2020, Hội đồng giám định kết luận "Tại thời điểm gây án bị hạn chế khả năng nhận thức và điều khiển hành vi. Hiện mất khả năng nhận thức và điều khiển hành vi". Sau khi có kết luận giám định, TAND cấp cao tại TP.HCM áp dụng biện pháp chữa bệnh bắt buộc đối với Lan.

Cũng với kết luận tương tự, năm 2020, Tiêu Duy Dũng (42 tuổi) cũng được Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Gia Lai tạm đình chỉ điều tra và áp dụng biện pháp chữa bệnh bắt buộc... sau khi Dũng thực hiện hành vi giết người. Để có được quyết định đình chỉ điều tra, người nhà của Dũng đưa hối lộ 30 triệu đồng để "mua" kết quả giám định...

Ngoài ra, các bị can Viện Pháp y tâm thần T.Ư Biên Hòa còn nhận tiền làm giả 3 hồ sơ bệnh án tâm thần sai sự thật, gồm: nhận 650 triệu đồng làm hồ sơ cho Nguyễn Phú Quảng được điều trị bắt buộc, không phải chấp hành án 10 năm tù do TAND TP.Biên Hòa (cũ) tuyên phạt về tội cố ý gây thương tích; nhận 80 triệu đồng của Võ Thị Thanh Mai (vợ Nguyễn Thái Luyện, Chủ tịch Công ty CP địa ốc Alibaba, khi được tại ngoại trong vụ án lừa đảo chiếm đoạt tài sản xảy ra tại công ty này) làm hồ sơ bị bệnh tâm thần để được hưởng tình tiết giảm nhẹ khi xét xử...

Đang điều trị tâm thần vẫn ung dung đi đánh bạc

Năm 2020, Lê Vũ Hồng Sơn (43 tuổi, thường trú P.Tân Triều, Đồng Nai) bị TAND tỉnh Bình Dương (cũ) tuyên phạt 3 năm về tội đánh bạc; sau đó ủy thác cho TAND TP.Biên Hòa (cũ) thi hành án (THA) phạt tù. Để không phải THA phạt tù, tháng 12.2020, Sơn cùng vợ là Đinh Thị Bích Phượng (cả 2 cùng bị khởi tố trong vụ án trên về tội danh môi giới hối lộ) tìm gặp Hà Ngọc Khánh (bác sĩ của Viện Pháp y tâm thần T.Ư Biên Hòa) xin giúp đưa ra kết luận Sơn bị tâm thần, Khánh đồng ý, 2 bên thỏa thuận số tiền là 190 triệu đồng. Tháng 1.2021, Viện Pháp y tâm thần T.Ư Biên Hòa kết luận "Hiện nay đương sự mất khả năng nhận thức và điều khiển hành vi". Từ kết quả giám định trên, tháng 2.2021, Sơn được áp dụng hình thức chữa bệnh bắt buộc.

Tuy nhiên, đến ngày 27.3.2021, Sơn bị Công an H.Vĩnh Cửu cũ (Đồng Nai) bắt quả tang về tội đánh bạc. Ngày 2.4.2021, Cơ quan CSĐT Công an H.Vĩnh Cửu trưng cầu giám định Sơn tại Viện Pháp y tâm thần T.Ư Biên Hòa. Ngày 27.4.2021, Hội đồng giám định do bị can Bùi Thế Hùng (Viện trưởng) chủ trì kết luận Sơn bị "hạn chế khả năng nhận thức, mất khả năng điều khiển hành vi tại thời điểm gây án và mất khả năng nhận thức, điều khiển hành vi tại thời điểm giám định". Từ đó, Công an H.Vĩnh Cửu xác định, Sơn không phải chịu trách nhiệm hình sự về hành vi đánh bạc.

Ngoài ra, kết luận điều tra còn cho thấy, tháng 11.2022, khi đang điều trị bắt buộc tại Viện Pháp y tâm thần T.Ư Biên Hòa, Lê Vũ Hồng Sơn đã môi giới cho Phan Văn Thanh (ngụ TP.HCM) được vào điều trị và làm giả hồ sơ bệnh án tâm thần để phòng khi vi phạm pháp luật, với giá 100 triệu đồng.