Phòng thí nghiệm bay của NASA

Chiếc máy bay chở khách thân rộng Boeing 777 đang được nâng cấp để làm phòng thí nghiệm bay của NASA thay thế cho chiếc Douglas DC-8 đã về hưu.

Chiếc máy bay Boeing 777-200ER được mệnh danh là phòng thí nghiệm bay mới của Cơ quan Hàng không và Không gian Mỹ (NASA) đã đến sân bay tại thành phố Waco (bang Texas) hồi đầu năm nay để chuẩn bị được cải biến và đưa vào hoạt động, theo chuyên san The War Zone. Chiếc Boeing 777 này sẽ thay thế cho chiếc Douglas DC-8, vốn phục vụ cho NASA từ năm 1987 và có chuyến bay cuối vào tháng 5.2024.

Chiếc Boeing 777-200ER được sản xuất vào năm 2003 và hoạt động trong đội bay của hãng hàng không Japan Airlines với số hiệu JA704J. Vào tháng 5.2020, nó được đưa đến sân bay hậu cần Nam California tại thành phố Victorville.

Tháng 12.2022, NASA mua lại chiếc máy bay với giá chưa đến 30 triệu USD và đăng ký với số hiệu N774LG. Máy bay được chuyển sang nhà chứa ở căn cứ không quân Langley (bang Virginia) và trải qua nhiều thay đổi để phục vụ nhu cầu sử dụng của NASA.

Tại đây, máy bay được lắp thêm các cửa quan sát mới, hệ thống điện, dữ liệu và liên lạc mới, và được thiết kế lại để có chỗ nghỉ cho các nhà khoa học vận hành thiết bị nghiên cứu.

Theo chuyên san The War Zone, chiếc Boeing 777 sẽ thực hiện những nhiệm vụ nghiên cứu tương tự như máy bay tiền nhiệm DC-8. Cụ thể, các nhiệm vụ sẽ được chia làm 4 nhóm là phát triển cảm biến, kiểm định cảm biến vệ tinh, theo dõi quang học và thu hồi dữ liệu đo đạc từ xa các vụ phóng và đáp của tàu vũ trụ, và những nghiên cứu bề mặt và khí quyển trái đất.

Nhiệm vụ thử nghiệm cảm biến liên quan việc xác minh các dụng cụ thử nghiệm, tương tự như các nhiệm vụ được thực hiện trên các vệ tinh. Hoạt động này nhằm mục đích đảm bảo các dụng cụ hoạt động tốt trong khí quyển trước khi được sử dụng cho các sứ mệnh không gian của NASA.

Trong khi đó, các cảm biến đã được sử dụng trên các vệ tinh sẽ được xác minh và kiểm tra từ xa bằng những thiết bị trên chiếc Boeing 777. Trong nhiệm vụ này, máy bay phòng thí nghiệm của NASA sẽ bay bên dưới đường bay của vệ tinh, sử dụng các thiết bị trên máy bay để mô phỏng theo dữ liệu thu thập bởi vệ tinh. Sau đó, hai bộ dữ liệu sẽ được so sánh để kiểm tra có lỗi hay không.

Trong nhiệm vụ thu hồi dữ liệu từ xa, máy bay sử dụng một ăng ten theo dõi tương tự như thiết bị được lắp trên phần mũi của chiếc DC-8 để nhận dữ liệu từ các vụ phóng tàu vũ trụ, có thể hỗ trợ sứ mệnh không gian của NASA hoặc các chương trình của Cơ quan Phòng thủ tên lửa Mỹ. Các hệ thống theo dõi quang học được sử dụng để theo dõi phi thuyền tái nhập bầu khí quyển trái đất.

Cuối cùng, các nhiệm vụ khoa học trên trái đất gồm sử dụng cảm biến trên máy bay để theo dõi toàn bộ các hoạt động và hiện tượng trên mặt đất, gồm nghiên cứu các sông băng ở địa cực hay quan sát cháy rừng. Các nhiệm vụ này đòi hỏi máy bay phải có tải trọng lớn, khả năng bay tầm xa với các thiết bị thí nghiệm trên boong, những yêu cầu phù hợp với năng lực của chiếc Boeing 777.

NASA cho biết chiếc Boeing 777 sẽ có thể chở từ 50-100 người, nhiều hơn đáng kể so với 45 nhà nghiên cứu và tổ bay của chiếc DC-8. Đồng thời, chiếc Boeing 777 cũng có tải trọng lớn hơn gấp đôi chiếc DC-8.

Với DC-8, NASA chỉ có thể thực hiện các nhiệm vụ khoa học trong vòng 6-10 giờ, tuy vẫn có thể thực hiện nhiệm vụ 12 giờ. Trong khi đó, thời gian nhiệm vụ mà chiếc Boeing 777 có thể đảm đương là 18 giờ, tùy vào trọng lượng trang thiết bị mang theo và điều kiện thời tiết.

NASA dự kiến sẽ hoàn tất nâng cấp chiếc Boeing 777 trước ngày 30.9.