Phí thị thực của ông Trump có thể giáng đòn vào ngành công nghệ

Trong công bố về chương trình thị thực Gold Card ngày 20/9, chính quyền Trump đồng thời thông báo kế hoạch tăng phí doanh nghiệp phải trả cho lao động theo diện thị thực H-1B lên 100.000 USD, có thể trả trong vòng 6 năm. Động thái được kỳ vọng giúp đảm bảo chỉ lao động trình độ cao, không thể thay thế mới được đến Mỹ làm việc và bảo vệ việc làm ở Mỹ.

"Hãy đào tạo người Mỹ. Đừng đưa người vào đây để cướp việc làm của chúng ta nữa", Bộ trưởng Thương mại Howard Lutnick phát biểu.

H-1B là visa không định cư do chính phủ Mỹ cấp, cho phép các công ty tuyển dụng lao động nước ngoài có trình độ chuyên môn cao để làm việc tại Mỹ trong khoảng thời gian nhất định. H-1B thường có thời hạn 3-6 năm.

Chính quyền ông Trump cho rằng một số nhà tuyển dụng đã lợi dụng chương trình để đưa ra mức lương thấp, gây bất lợi cho người lao động Mỹ. Thống kê được đưa ra cho thấy số lao động nước ngoài làm trong lĩnh vực khoa học công nghệ, kỹ thuật, toán học (STEM) tại nước này tăng gấp đôi trong giai đoạn 2000-2019, lên 2,5 triệu người, trong khi số việc làm chỉ tăng 44,5%.

Khi được triển khai, sự thay đổi có thể là một đòn giáng mạnh vào ngành công nghệ vốn đang phụ thuộc vào nhiều lao động từ Ấn Độ, Trung Quốc. Trong đó, riêng nửa đầu 2025, Amazon đã hỗ trợ 12.000 lao động diện này, trong khi tại Microsoft và Meta, mỗi công ty khoảng 5.000 người.

Theo thống kê của chính phủ Mỹ, Ấn Độ là quốc gia có nhiều người đang sử dụng thị thực H-1B nhất, chiếm 71% năm ngoái. Trung Quốc đứng thứ hai với 11,%.

Các doanh nghiệp công nghệ lớn, tuyển dụng nhiều nhân sự với visa H-1B, chưa đưa ra bình luận. Năm 2020, chính sách đóng băng visa H-1B của ông Trump cũng từng khiến Thung lũng Silicon "dậy sóng" và nhiều tên tuổi trong ngành công nghệ như Google, Meta, Amazon, Apple lên tiếng phản đối.

Lần này, quyết định của ông tiếp tục gây ra ý kiến trái chiều.

Elon Musk và Tesla ủng hộ, vì cho rằng chính sách giúp mang lại nguồn nhân lực có tay nghề cao, duy trì được khả năng lấp đầy khoảng trống về nhân tài cho các công ty Mỹ. Musk trước đó cũng từng là người vào Mỹ với thị thực H-1B.

Deedy Das, làm trong lĩnh vực đầu tư mạo hiểm, nhận định mức phí mới sẽ "giảm động lực thu hút những nhân tài thông minh nhất thế giới đến Mỹ". Theo ước tính, các doanh nghiệp có thể phải chịu thêm hàng triệu USD chi phí, ảnh hưởng nghiêm trọng đến các công ty nhỏ và vừa hoặc khởi nghiệp. "Nếu Mỹ ngừng thu hút những nhân tài giỏi nhất, điều đó sẽ làm giảm đáng kể khả năng đổi mới và phát triển nền kinh tế của quốc gia này", Das nói thêm.

Ngoài ra, một số nhà phân tích cho rằng mức phí mới có thể buộc các công ty phải chuyển một số công việc có giá trị cao ra nước ngoài, cản trở vị thế của Mỹ, đặc biệt trong cuộc đua về trí tuệ nhân tạo đang diễn ra với Trung Quốc.

"Trong ngắn hạn, Washington có thể thu được lợi nhuận bất ngờ; nhưng về dài hạn, Mỹ có nguy cơ đánh mất lợi thế đổi mới, đánh đổi sự năng động lấy chủ nghĩa bảo hộ thiển cận", nhà phân tích Jeremy Goldman của eMarketer cho biết.

Hiện chưa có thông tin cụ thể các quy định về mức phí mới sẽ được triển khai như thế nào. Bộ trưởng Lutnick cho biết thị thực sẽ có giá 100.000 USD một năm cho mỗi năm trong ba năm hiệu lực, nhưng chi tiết "vẫn đang được xem xét". Ông cũng cho biết đã nói chuyện với các công ty lớn và "họ đều đồng ý".

Theo nguồn tin của Reuters, nhiều doanh nghiệp công nghệ lớn như Microsoft, Amazon, JPMorgan đã ra thông báo nội bộ khuyên các nhân viên đang có thị thực H-1B nên ở lại Mỹ. Những trường hợp đang ở nước khác được khuyến nghị quay về vào đêm thứ Bảy, trước thời điểm mức phí mới có hiệu lực.

"Những người sở hữu thị thực H-1B đang ở Mỹ nên ở lại và tránh đi du lịch quốc tế, cho đến khi chính phủ ban hành hướng dẫn đi lại rõ ràng", email được một bên thứ ba chuyên xử lý các đơn xin thị thực cho JPMorgan gửi đến khách hàng.

Tuy nhiên sau đó, Nhà Trắng khẳng định khoản phí 100.000 USD chỉ áp dụng với hồ sơ mới. "Những người đã có thị thực H-1B đang ở ngoài lãnh thổ Mỹ sẽ không bị tính phí 100.000 USD khi quay lại", thư ký báo chí Nhà Trắng Karoline Leavitt viết trên X.

Lưu Quý tổng hợp