Chị Vân vốn khỏe mạnh, không thuộc nhóm người nguy cơ ung thư. Lần này chị khám sức khỏe tổng quát, chụp X-quang ngực không phát hiện bất thường, song chụp CT phổi liều thấp tầm soát ung thư phổi ghi nhận nốt mờ kích thước 8 mm ở thùy trên phổi trái.
TS.BS Nguyễn Anh Dũng, Trưởng khoa Ngoại Lồng ngực - Mạch máu, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, cho biết nốt mờ này được xếp loại Lung-RADS 4 (hệ thống Lung-RADS gồm 4 mức độ, mức độ ba trở lên là khả năng ác tính cao). Nốt phổi có bản chất bán đặc, với lớp kính mờ bao quanh và thành phần đặc bên trong, không thể phát hiện nếu chỉ chụp X-quang thông thường.
Chị Vân cần sinh thiết nốt phổi để xác định lành hay ác tính. Tuy nhiên, nốt phổi nằm ở khu vực ngoại biên, xa các nhánh phế quản trung tâm, không gần thành ngực nên không thể sinh thiết bằng phương pháp nội soi phế quản hay sinh thiết xuyên thành ngực.
"Đây là nốt phổi mờ, không dễ để chọc kim lấy được đúng mẫu tế bào", bác sĩ Dũng nói, quyết định phẫu thuật có sự hỗ trợ của robot, lấy mẫu bệnh phẩm để sinh thiết lạnh. Dựa trên kết quả, êkíp mới đưa ra hướng xử lý tiếp theo.
Êkíp mở 4 lỗ kích thước 8 mm ở thành ngực để đưa 4 cánh tay robot vào lồng ngực bệnh nhân. Nếu chọn phương pháp mổ nội soi thông thường, quá trình bóc tách, nạo vét hạch gặp nhiều khó khăn do nốt phổi nằm xa trung tâm, làm thời gian cuộc mổ kéo dài, ảnh hưởng xấu đến hô hấp của bệnh nhân. Nhờ các cánh tay robot xoay 540 độ, bác sĩ dễ dàng thao tác tại những vùng mổ sâu, hẹp và khó tiếp cận. Sau 30 phút, nốt phổi được bóc tách trọn vẹn mà không làm tổn thương mô xung quanh. Kết quả sinh thiết lạnh xác định u ác tính, êkíp tiếp tục mổ cắt thùy trên phổi trái kèm nạo vét hạch cho bệnh nhân.
Hậu phẫu, sức khỏe chị Vân ổn định, xuất viện hai ngày sau đó. Kết quả giải phẫu xác định hạch lành tính tức tế bào ác tính chưa di căn hạch, tức ung thư phổi giai đoạn rất sớm T1A1. Nhờ được phẫu thuật triệt căn, chị Vân không cần các biện pháp bổ trợ như hóa xạ trị hay liệu pháp trúng đích, song duy trì tái khám định kỳ.
Ung thư phổi giai đoạn T1A là sớm, được chia thành ba cấp độ. Nốt phổi dưới 1 cm, không có di căn hạch được xếp vào giai đoạn T1A1 (sớm nhất). Nốt phổi 1-2 cm, không có di căn hạch là giai đoạn T1A2. Nốt phổi 2-3 cm, không có di căn hạch là giai đoạn T1A3.
Để tăng tỷ lệ phát hiện sớm, điều trị hiệu quả ung thư phổi, bác sĩ khuyến cáo người có yếu tố nguy cơ cần tầm soát bệnh 6-12 tháng một lần. Tầm soát cũng được mở rộng cho người trẻ dưới 50 tuổi, không có khả năng cao mắc bệnh.
Chụp CT liều thấp giúp sàng lọc ung thư phổi hiệu quả, giảm tỷ lệ tử vong do ung thư phổi hơn 20% ở những người có nguy cơ cao. Nếu được điều trị từ sớm hoặc rất sớm, khả năng bệnh tái phát sau 5 năm thấp, theo bác sĩ Dũng.
Thu Hà
*Tên bệnh nhân đã được thay đổi















