Phát hiện sớm nguy cơ ung thư nhờ nội soi tiêu hóa

Thường xuyên đầy bụng, khó tiêu, ợ hơi anh Trí (nhân viên marketing tại TP HCM) nghĩ bản thân rối loạn tiêu hóa do làm việc căng thẳng nên tự đi mua thuốc về uống. Uống hơn hai tuần vẫn chưa hết khó chịu, anh Trí mới nghe theo người thân giới thiệu đến một trung tâm nội soi tiêu hóa để kiểm tra.

Kết quả nội soi dạ dày cho thấy anh bị viêm loét dạ dày kèm nhiễm vi khuẩn H.Pylori (HP), niêm mạc dạ dày có tình trạng viêm teo và chuyển sản ruột lan rộng do nhiễm HP kéo dài. Anh được xếp vào nhóm có nguy cơ cao mắc ung thư dạ dày khi gần 80% ca ung thư dạ dày liên quan tới vi khuẩn HP. Hơn nữa, tổn thương viêm chuyển sản ruột lan rộng được xem là dấu hiệu nguy cơ cao có khả năng phát triển thành ung thư dạ dày.

Bên cạnh đó, bác sĩ đặc biệt chú ý tới kết quả nội soi ở đại tràng vì có một polyp không cuống, kích thước 1 cm, cũng là một yếu tố nguy cơ của ung thư đại tràng (hơn 90% ung thư đại trực tràng xuất phát từ các polyp). Trong quá trình nội soi đại tràng, bác sĩ đã cắt trọn polyp và gửi mẫu polyp đã cắt đi làm xét nghiệm giải phẫu bệnh.

Các vấn đề tiêu hóa của anh Trí sau đó đã được các bác sĩ tư vấn kỹ lưỡng. Tình trạng viêm loét dạ dày của anh Trí đã được kiểm soát thông qua phác đồ điều trị chuẩn kết hợp với chế độ ăn uống điều độ nhằm giảm kích thích niêm mạc dạ dày và hỗ trợ quá trình phục hồi. Tình trạng nhiễm vi khuẩn HP được bác sĩ kê toa thuốc điều trị 14 ngày theo phác đồ cập nhật mới nhất hiện nay. Bốn tuần kể từ ngày kết thúc toa, anh được khuyến nghị tái khám để kiểm tra xét nghiệm hơi thở nhằm đánh giá hiệu quả điều trị diệt trừ HP. Với vấn đề polyp ở đại tràng, kết quả giải phẫu bệnh cho thấy tổn thương này là một polyp u tuyến đã có loạn sản độ cao ở bề mặt. Polyp này được xem là một tổn thương ung thư sớm của đại tràng nhưng anh Trí có thể yên tâm vì polyp đã được cắt trọn vẹn qua nội soi (chân vết cắt không có tế bào u).

Ngoài ra, bác sĩ muốn anh Trí hiểu rằng cần thay đổi thói quen ăn uống, thói quen sinh hoạt, lịch làm việc và chăm sóc bản thân là rất quan trọng để tránh tái phát bệnh lý ở tiêu hóa. Bác sĩ cũng nhắc anh Trí lưu ý quay lại nội soi kiểm tra sau một năm nhằm đánh giá tiến triển của bệnh. Tùy vào kết quả ở lần nội soi năm sau mà bác sĩ sẽ tiếp tục lên lịch cho anh Trí ở những lần tầm soát tiếp theo.

"Tôi đi nội soi chỉ nghĩ đơn giản để trị hết đau bụng, không ngờ lại phát hiện được nhiều vấn đề như vậy, cũng may là còn sớm nên chưa có gì quá nghiêm trọng" anh Trí chia sẻ. Từ tình trạng của mình, anh dự định sẽ đưa cả bố mẹ và em trai đi nội soi. "Tôi nghĩ ai cũng có vấn đề tiêu hóa, chẳng qua chưa biết thôi", anh Trí nói thêm.

Theo các chuyên gia, nguy cơ ung thư đường tiêu hóa có thể phát hiện sớm nhờ nội soi. Đây vốn là một trong những căn bệnh nguy hiểm, có thể gây tử vong, nhưng nếu được phát hiện sớm và điều trị kịp thời, bệnh có thể chữa khỏi. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), tỷ lệ sống sau 5 năm của bệnh nhân khi ung thư đường tiêu hóa được phát hiện ở giai đoạn đầu có thể lên đến 90%. Trong khi đó, nếu bệnh được phát hiện ở giai đoạn muộn, tỷ lệ sống chỉ còn khoảng 10%.

Tầm soát và khám sàng lọc ung thư tiêu hóa là cách hiệu quả để phát hiện bệnh sớm. Đó cũng là lý do mà Nhật Bản - dù có tỷ lệ ung thư dạ dày cao hàng đầu thế giới nhưng lại có tuổi thọ trung bình vượt trội so với các nước khác. Chương trình tầm soát tiêu hóa định kỳ toàn dân giúp quốc gia này phát hiện sớm ung thư dạ dày và cải thiện đáng kể tỷ lệ sống còn. Nhiều nghiên cứu công bố trên tạp chí Science Direct cho thấy, tại Nhật Bản, tỷ lệ sống thêm sau 5 năm đối với bệnh nhân ung thư dạ dày đạt 65-70%, trong khi mức trung bình toàn cầu chỉ dao động ở mức 30-35%.

Tương tự, đối với ung thư đại tràng, tỷ lệ sống còn của người Nhật sau 5 năm phát hiện bệnh cũng cao nhiều hơn so với nhiều quốc gia khác. Nhờ khả năng phát hiện ở giai đoạn sớm, tỉ lệ sống còn của bệnh nhân ung thư đại tràng được cải thiện rõ rệt.

Được truyền động lực từ câu chuyện tầm soát - điều trị ung thư đường tiêu hóa của đất nước Nhật Bản, Phòng khám đa khoa thuộc Công ty cổ phần Phòng khám y học chứng cứ Doctoc Check (còn gọi Trung tâm nội soi tiêu hóa Doctor Check - địa chỉ 429 Tô Hiến Thành, phường Diên Hồng, TP HCM) triển khai các ca nội soi theo quy trình chuẩn Nhật. Theo đó, thời gian quan sát nội soi tối thiểu 7 phút để đảm bảo không bỏ sót tổn thương.

Bác sĩ tại đây chụp đầy đủ các tấm hình ở những vị trí quan trọng và toàn bộ các hình ảnh này được lưu trữ trong hồ sơ bệnh án điện tử của mỗi bệnh nhân. Việc chụp nhiều hình ảnh trong quá trình nội soi tiêu hóa cũng giúp bác sĩ có dữ liệu để đối chiếu và đánh giá tiến triển của bệnh ở những lần kiểm tra sau đó cho từng bệnh nhân.

Trung tâm sử dụng hệ thống máy nội soi hiện đại hàng đầu hiện nay là Olympus X1 và Fujifilm 7000, tích hợp công nghệ tiên tiến để hỗ trợ bác sĩ phát hiện những tổn thương tiềm ẩn, đặc biệt là những tổn thương ung thư nhỏ ở giai đoạn rất sớm. Những tổn thương này gần như các bác sĩ sẽ bỏ sót nếu không có sự hỗ trợ của thiết bị hiện đại.

Cụ thể, các thiết bị của Trung tâm nội soi tiêu hóa Doctor Check tích hợp phần mềm AI để phân tích hình ảnh nhanh và chính xác. AI được xem là "con mắt thứ 3" để cảnh báo bác sĩ khi phát hiện vị trí nghi ngờ. Các thiết bị có chế độ hình ảnh tăng cường với hai công nghệ hiện đại là NBI (ở Olympus) và BLI, LCI (ở Fujifilm) làm nổi bật cấu trúc của mạch máu bằng cách nhuộm hình ảnh nội soi bằng ánh sáng với bước sóng hẹp (nhuộm ảo) giúp phân biệt rõ ràng giữa những vùng tổn thương với những vùng lành tính. Dây soi phóng đại lên tới 100 - 135 lần cho phép bác sĩ phóng đại những tổn thương rất nhỏ để có thể dự đoán nguy cơ ác tính ngay trong quá trình nội soi, đồng thời hỗ trợ bác sĩ sinh thiết chính xác ở vị trí tổn thương. Màn hình nội soi độ phân giải 4K cao cấp cho hình ảnh sắc nét, ổn định kể cả khi ở mức phóng đại 100 - 135 lần, giúp bác sĩ dễ dàng nhận diện chính xác tổn thương hơn.

"Phòng khám đã trang bị những thiết bị nội soi hiện đại nhất ngày nay, đó là những trợ thủ đắc lực để kết quả nội soi ngày càng chính xác hơn". BSCK1 Đặng Nguyễn Nhật Thanh Thi - người có kinh nghiệm hơn 12.500 ca nội soi cho biết. Bác sĩ chia sẻ thêm, nhìn thấy nhiều bệnh nhân được điều trị ung thư thành công nhờ phát hiện sớm, sống khỏe mạnh như một người bình thường là hạnh phúc của những người làm nghề y.

Ngày nay, nội soi không chỉ dành cho người có triệu chứng mà là lựa chọn chủ động để bảo vệ sức khỏe lâu dài. Tại Nhật Bản, nội soi tiêu hóa định kỳ được xem là một phần tất yếu trong chiến lược y tế dự phòng. Tại Việt Nam, các bác sĩ chuyên khoa cũng khuyến cáo người dân nên nội soi dạ dày mỗi 3-5 năm và nội soi đại tràng mỗi 10 năm, bắt đầu từ tuổi 40 ngay cả khi chưa có triệu chứng rõ ràng. Tùy vào tổn thương phát hiện được trên nội soi ở lần tầm soát đầu tiên mà bác sĩ có thể đưa ra chỉ định nội soi tiêu hóa lại sớm hơn so với khuyến cáo. Việc tầm soát sớm không chỉ giúp phát hiện bệnh lý nguy hiểm ở giai đoạn đầu mà còn mở ra cơ hội điều trị hiệu quả với chi phí thấp hơn rất nhiều so với chi phí phải bỏ ra khi phát hiện bệnh ở giai đoạn trễ.

Tại trung tâm nội soi tiêu hóa Doctor Check, hơn 18.900 khách hàng mỗi năm đến tầm soát ung thư tiêu hóa, góp phần giảm tỷ lệ tử vong do ung thư dạ dày và đại tràng tại Việt Nam.

Kim Anh