Ông Trump nói mỗi tàu Venezuela bị đánh chìm sẽ cứu 25.000 người Mỹ, thực hư ra sao?

Tổng thống Trump gây chú ý khi tuyên bố các cuộc tấn công của quân đội Mỹ nhằm vào năm con tàu ngoài khơi Venezuela đã "cứu hơn 100.000 mạng người", vì ngăn chặn ma túy tuồn vào Mỹ.

Phát biểu tại cuộc họp báo ngày 15-10, ông Trump nói: "Mỗi con tàu bị đánh chìm đồng nghĩa với 25.000 người Mỹ được cứu. Dù mất ba người, nhưng nếu cứu được 25.000 người, đó là điều đáng làm".

Ông cũng cho rằng các vụ tấn công này là "một hành động nhân đạo" và có thể sẽ xem xét mở rộng sang tấn công trên đất liền.

Tuy nhiên dựa trên trang kiểm chứng thông tin từ PolitiFact, không có bằng chứng nào cho thấy những con tàu đó thực sự chở ma túy, và con số mà ông Trump đưa ra cũng không hề hợp lý.

Chính quyền Washington đã không hề cung cấp bất kỳ bằng chứng cụ thể nào về loại hoặc số lượng ma túy được cho là có trên các tàu bị tấn công.

Các chuyên gia ma túy chia sẻ với PolitiFact rằng Venezuela chỉ đóng vai trò nhỏ trong hoạt động buôn ma túy đến Mỹ, trong khi phần lớn fentanyl - loại ma túy tổng hợp gây tử vong hàng đầu tại Mỹ - xuất phát từ Mexico và được đưa vào Mỹ qua biên giới phía nam, chủ yếu do công dân Mỹ vận chuyển.

Ông Trump khẳng định các tàu bị tấn công chở fentanyl và nói rằng "có thể thấy ma túy trôi nổi trên biển" sau vụ việc. Tuy nhiên trong những đoạn video ông chia sẻ trên mạng xã hội Truth Social, không hề xuất hiện hình ảnh ma túy hay bao tải nào trên biển.

Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh Mỹ (CDC), từ tháng 5-2024 đến tháng 4-2025, có 73.000 người Mỹ chết vì dùng ma túy quá liều. Nếu phát biểu của ông Trump đúng, năm vụ tấn công tàu này đã cứu khoảng 125.000 người - tức gần gấp đôi số người chết do ma túy trong cả năm - điều mà PolitiFact gọi là "phi logic về mặt toán học".

Giới chuyên gia cũng chỉ ra rằng không có cách nào để chuyển đổi dữ liệu bắt giữ ma túy thành số người được cứu.

"Khi ma túy bị bắt giữ, chuỗi cung ứng sẽ nhanh chóng thay thế lượng hàng bị mất", giáo sư Jonathan Caulkins thuộc Đại học Carnegie Mellon nói.

Bà Alene Kennedy-Hendricks, chuyên gia chính sách y tế tại Đại học Johns Hopkins, cho biết: "Không có phương pháp nào để quy đổi số lượng ma túy bị thu giữ thành số mạng người được cứu".

Ngoài ra các dữ liệu gần đây còn cho thấy số ca tử vong do ma túy ở Mỹ đã giảm trong hai năm qua, trước khi xảy ra bất kỳ vụ tấn công nào ngoài khơi Venezuela.

Về phía Venezuela, Tổng thống Maduro bác bỏ cáo buộc liên quan ma túy và cáo buộc chính quyền ông Trump đang tìm cách lật đổ chính quyền của ông. Đầu tuần này, ông tuyên bố sẵn sàng ban bố tình trạng khẩn cấp trước “sự gây hấn” từ Mỹ, đồng thời tự trao thêm quyền để ứng phó nếu “Mỹ dám tấn công đất nước chúng ta”.