Ông Trump kêu gọi ân xá cho thủ tướng Israel

Bức thư kêu gọi tổng thống Israel ân xá cho Thủ tướng Netanyahu của ông Trump đã gây chú ý, với nhiều phản ứng trái chiều trong giới chính trị Israel.

Ông Trump và ông Netanyahu trong một cuộc gặp tại Nhà Trắng. Ảnh: Reuters.

Tổng thống Mỹ Donald Trump đã viết một bức thư kêu gọi tổng thống Israel ân xá hoàn toàn cho Thủ tướng Benjamin Netanyahu trong phiên tòa xét xử tham nhũng.

“Tôi kêu gọi hãy ân xá hoàn toàn cho ông Benjamin Netanyahu - người từng là một thủ tướng thời chiến đáng gờm và quyết đoán, đang dẫn dắt Israel vào thời kỳ hòa bình”, ông Trump viết trong bức thư được người phát ngôn của tổng thống Israel công bố.

Đối với những vị tổng thống khác, hành động này có thể được xem là sự can thiệp bất thường vào chính trị nội bộ của một quốc gia nước ngoài.

Tuy nhiên, CNN đánh giá đây chỉ là nỗ lực mới nhất của tổng thống Mỹ nhằm ủng hộ một trong những đồng minh quốc tế thân cận của mình.

Tổng thống Mỹ lên tiếng

Ông Netanyahu đang đối mặt với các cáo buộc gian lận, hối lộ và lạm dụng tín nhiệm trong ba vụ án riêng biệt, được khởi tố từ nhiệm kỳ đầu tiên của ông Trump.

Thủ tướng Israel đã và luôn khẳng định mình vô tội.

“Dù tôi hoàn toàn tôn trọng tính độc lập của hệ thống tư pháp Israel và các quy định, tôi tin rằng vụ án nhằm vào Bibi (Thủ tướng Netanyahu) - người đã sát cánh cùng tôi trong thời gian dài, kể cả khi chống lại đối thủ khó nhằn là Iran. Đây là vụ truy tố mang động cơ chính trị và không có cơ sở”, ông Trump viết trong thư.

Tổng thống Mỹ Trump được Thủ tướng Israel Netanyahu và Tổng thống Israel Herzog chào đón sau khi bước xuống chuyên cơ Không lực Một tại Sân bay Quốc tế Ben Gurion ở Israel vào tháng 10. Ảnh: Daniel Torok/Nhà Trắng.

Tổng thống Israel Isaac Herzog có thẩm quyền ban hành lệnh ân xá. Tuy nhiên, yêu cầu ân xá phải được chính cá nhân bị cáo buộc, luật sư hoặc người thân của họ nộp lên.

Cho đến nay, cả ông Netanyahu lẫn các cộng sự thân cận đều chưa nộp đơn xin ân xá.

Văn phòng của Tổng thống Israel cho biết ông Herzog “rất tôn trọng” Tổng thống Trump, đồng thời bày tỏ sự cảm kích trước “sự ủng hộ kiên định của ông đối với Israel, những đóng góp to lớn trong việc đưa con tin trở về, thúc đẩy sự chuyển đổi đổi ở Trung Đông và Gaza, cũng như bảo đảm an ninh cho Israel”.

Tuy nhiên, văn phòng của ông Herzog cũng nhấn mạnh rằng “bất kỳ ai muốn được ân xá đều phải nộp đơn theo đúng quy trình quy định”.

Nhiều lần ủng hộ đồng minh

Ông Trump từng nhiều lần lên tiếng về phiên tòa xét xử ông Netanyahu.

Vào tháng 6, sau cuộc xung đột kéo dài 12 ngày giữa Israel và Iran, ông đã viết một bài đăng dài trên mạng xã hội Truth Social.

Trong bài viết, tổng thống Mỹ gọi phiên tòa của ông Netanyahu là “cuộc săn phù thủy lố bịch” - lặp lại cụm từ mà ông thường dùng để mô tả các vụ kiện nhắm vào mình.

Vào tháng 10, trong chuyến thăm ngắn ngày tới Israel, ông Trump cũng nêu vấn đề ân xá khi phát biểu trước Quốc hội nước này.

Thời điểm đó, ông đã quay sang Tổng thống Herzog đang ngồi gần và hỏi: “Ngài tổng thống, sao ông không ân xá cho ông ấy đi?”

Thủ tướng Benjamin Netanyahu. Ảnh: Reuters.

Bức thư mới của Tổng thống Trump đã làm dấy lên nhiều phản ứng trái chiều trong giới chính trị Israel.

“Tổng thống Herzog, hãy lắng nghe Tổng thống Trump!”, Bộ trưởng An ninh Quốc gia cực hữu Itamar Ben-Gvir viết trên mạng X.

Đồng thời, ông tuyên bố rằng các cáo trạng “đáng xấu hổ” chống lại ông Netanyahu “từ lâu đã trở thành bản cáo trạng chống lại chính cơ quan công tố”.

Trong khi đó, lãnh đạo phe đối lập Yair Lapid chia sẻ: “Xin nhắc lại: Luật pháp Israel quy định rõ rằng điều kiện đầu tiên để được tổng thống ân xá là phải thừa nhận tội lỗi và bày tỏ sự hối hận”.

Ông Netanyahu là thủ tướng đương nhiệm đầu tiên trong lịch sử Israel bị truy tố hình sự khi đang tại vị.

Phiên tòa xét xử ông về các tội danh hối lộ, gian lận và lạm dụng tín nhiệm bắt đầu từ tháng 5/2020.

Một vụ liên quan cáo buộc ông và vợ là bà Sara đã nhận hơn 260.000 USD quà xa xỉ như đồ trang sức, rượu, xì gà từ một số tỷ phú để đổi lấy "ân huệ chính trị" dành cho họ.Trong hai vụ việc còn lại, ông Netanyahu bị cáo buộc gây tác động để được hai cơ quan truyền thông Israel đưa tin tích cực. Ông phủ nhận mọi hành vi sai trái, khẳng định mình là nạn nhân của âm mưu chính trị.Vấn đề Trung Đông

Mục Thế giới giới thiệu cuốn sách "Châu Phi - Trung Đông: Những vấn đề chính trị và kinh tế nổi bật". Cuốn sách giới thiệu cuộc cải cách thể chế chính trị và kinh tế ở châu Phi và Trung Đông từ sau Chiến tranh Lạnh đến nay. Cuốn sách bao trùm nhiều vấn đề về sắc tộc, khả năng giải quyết mâu thuẫn sắc tộc, tôn giáo, chính sách của các nước lớn, dầu mỏ, khí đốt ở hai khu vực này,...