Ông Trump dọa áp thêm 5% thuế lên Mexico vì tranh chấp nguồn nước

Tổng thống Mỹ Donald Trump đe dọa sẽ áp thêm mức thuế 5% lên Mexico nếu nước láng giềng không xả lượng nước còn thiếu theo hiệp ước năm 1944.

Theo báo Guardian, ngày 8-12, Tổng thống Mỹ Donald Trump đe dọa áp thêm mức thuế 5% đối với Mexico nếu nước này không ngay lập tức cung cấp thêm nước hỗ trợ nông dân Mỹ, cáo buộc Mexico vi phạm hiệp ước quy định việc chia sẻ nguồn nước giữa hai quốc gia láng giềng năm 1944.

Theo hiệp ước, Mexico phải gửi 2,16 tỉ mét khối nước từ sông Rio Grande sang Mỹ thông qua mạng lưới đập và hồ chứa liên kết mỗi chu kỳ 5 năm. Đổi lại, Mỹ phải phân bổ hằng năm 1,85 tỉ mét khối nước nước từ sông Colorado cho Mexico.

Nguồn nước Rio Grande hiện đóng vai trò sống còn đối với hoạt động nông nghiệp ở Texas và các bang biên giới.

Tuy nhiên, ông Trump khẳng định Mexico hiện đang "nợ" Mỹ 986,8 triệu mét khối nước do chậm giao trong 5 năm qua, gây ảnh hưởng lớn đến cây trồng và gia súc tại Texas. Ông yêu cầu Mexico xả ít nhất 246,7 triệu mét khối nước trước ngày 31-12 và sẽ còn phải cung cấp thêm sau đó.

"Cho đến lúc này, Mexico vẫn không phản hồi, và điều này là vô cùng bất công đối với nông dân Mỹ, những người rất cần lượng nước này. Đó là lý do tôi đã ủy quyền lập văn bản để áp đặt mức thuế 5% đối với Mexico nếu nguồn nước này không được cung cấp, NGAY LẬP TỨC", ông Trump viết trên Truth Social.

Hiện người phát ngôn Bộ Kinh tế Mexico chưa phản hồi yêu cầu bình luận.

Trước đó, Mexico cho rằng nước này đang phải đối mặt hạn hán nghiêm trọng khiến nguồn nước sụt giảm.

Ngoài biến đổi khí hậu, nhiều nghiên cứu cho thấy việc khai thác quá mức và quản lý kém cũng khiến sông Rio Grande suy kiệt. Một nghiên cứu gần đây của WWF cho thấy 52% lượng nước khai thác từ Rio Grande là không bền vững, gây cạn kiệt hồ chứa, tầng ngầm và chính con sông.

Nghiên cứu cũng ghi nhận tình trạng thiếu nước đã khiến 18% đất nông nghiệp tại thượng nguồn sông ở Colorado bị bỏ hoang, 36% dọc Rio Grande tại New Mexico và 49% tại phụ lưu sông Pecos ở New Mexico và Texas.

Tranh chấp về việc Mexico chậm giao nước không phải là chuyện mới. Hồi tháng 5-2024, 10 nghị sĩ Mỹ từng kêu gọi Quốc hội cắt ngân sách cho Mexico đến khi nước này hoàn thành nghĩa vụ.

Nhóm này viết rằng ngoài đe dọa mùa màng, "việc thiếu nguồn nước ổn định còn ảnh hưởng đến các đô thị và chất lượng sống của nhiều người dân Mỹ dọc biên giới". Trong đó, ngành nông nghiệp Texas chịu hậu quả nặng nề, nổi bật là việc đóng cửa nhà máy chế biến đường cuối cùng của bang.