Nước rỉ rác 'tấn công' biển Nha Trang: Dòng nước ô nhiễm chảy xuyên khu dân cư

Dòng nước rỉ rác đen ngòm từ bãi rác chảy qua các khu dân cư rồi đổ thẳng ra biển, ngay sát cảng cá Vĩnh Lương, phường Bắc Nha Trang (Khánh Hòa).

Ngày 11.11, PV Thanh Niên ghi nhận tình trạng nước rỉ rác màu đen từ bãi rác Rù Rì cũ (thôn Lương Hòa, phường Bắc Nha Trang, Khánh Hòa) chảy qua khu vực suối Cạn, mương nước Lương Hòa và cầu Giăng Dây trên quốc lộ 1, len lỏi xuống các khu dân cư rồi đổ thẳng ra biển. Dọc đường đi, dòng nước đen ngòm bốc mùi hôi thối nồng nặc, xộc thẳng vào nhà dân.

Nhiều người dân thôn Lương Hòa cho biết, cứ hễ trời mưa là một lượng nước màu đen kịt theo dòng chảy tràn về, mang theo mùi hôi thối làm đảo lộn cuộc sống.

Bà N.T.G (một người dân địa phương) than thở: "Những ngày nắng mùi hôi càng nồng nặc, khiến cả gia đình đau đầu, khó chịu. Tình trạng này kéo dài nhiều năm, chúng tôi đã kiến nghị rất nhiều nhưng vẫn chưa được xử lý dứt điểm".

Theo báo cáo từ Sở NN-MT Khánh Hòa, khu vực thôn Lương Hòa có 2 bãi rác. Bãi rác Rù Rì cũ (rộng 6,66 ha) được hình thành từ những năm 1980, là bãi rác lộ thiên, công nghệ lạc hậu, không có lớp lót đáy. Dù đã được đóng cửa từ năm 2014, nước rỉ rác vẫn phát sinh liên tục.

Trong khi đó, bãi rác Lương Hòa mới (rộng 20 ha) đang hoạt động, tiếp nhận toàn bộ rác thải sinh hoạt của khu vực Nha Trang.

Vấn đề nghiêm trọng là Trạm xử lý nước rỉ rác Lương Hòa phải "gồng gánh" xử lý nước thải từ cả 2 bãi rác. Theo Sở NN-MT, công suất thiết kế của trạm chỉ là 186 m³/ngày đêm (gồm 146 m³ cho bãi Lương Hòa và 40 m³ cho bãi Rù Rì cũ).

Tuy nhiên, do lượng rác thải sinh hoạt thực tế phát sinh lên đến 620 tấn/ngày (vượt xa thiết kế 350 tấn/ngày), lượng nước rỉ rác thu gom trung bình hằng ngày (ngay cả khi trời không mưa) đã là 216 m³/ngày đêm, vượt công suất thiết kế. Vào mùa mưa, tình trạng trở nên mất kiểm soát khi lượng nước đổ về trạm lên tới 400-500 m³/ngày, vượt hơn 300% công suất.

Sở Xây dựng Khánh Hòa chỉ ra nguyên nhân cốt lõi của tình trạng quá tải không chỉ do lượng rác tăng, mà chủ yếu do giải pháp kỹ thuật chưa triệt để.

Theo đó, mấu chốt là một lượng lớn nước mưa từ 2 suối cạn thượng nguồn không được kiểm soát, điều tiết mà chảy thẳng, hòa lẫn vào nước rỉ rác của cả 2 bãi rác rồi đổ về hạ lưu, gây quá tải toàn bộ hệ thống.

Hiện Ban quản lý dịch vụ công ích Nha Trang được đề nghị phải nghiên cứu giải pháp theo đúng kiến nghị của Sở NN-MT là "giảm thiểu mức thấp nhất lượng nước mưa hòa vào nước rỉ rác", thay vì chỉ đề xuất đào thêm hố chứa tạm.

Trước tình trạng này, UBND tỉnh Khánh Hòa đã chỉ đạo Sở Tài chính khẩn trương kiểm tra, xử lý đề xuất dự án nâng cấp, cải tạo Trạm xử lý nước rỉ rác Lương Hòa. Sở Xây dựng được yêu cầu đôn đốc Ban quản lý dịch vụ công ích Nha Trang cung cấp hồ sơ, tài liệu để thẩm định. Các cơ quan phải báo cáo phương án xử lý triệt để cho UBND tỉnh trước ngày 15.11.2025.