Nước lụt: 'kẻ thù' âm thầm

Khi nước lụt vừa rút ở Huế, Đà Nẵng, nhiều hộ dân vẫn sống chung với nước bẩn, bùn đất và môi trường ẩm ướt. Đây cũng là lúc các bệnh ngoài da, tiêu hóa, hô hấp, sốt xuất huyết… dễ phát sinh.

Các bác sĩ cảnh báo nếu chủ quan vệ sinh không kỹ hoặc tự điều trị lúc có bệnh, bệnh có thể diễn tiến nặng, thậm chí nguy hiểm đến tính mạng.

Nước bẩn, môi trường ô nhiễm, mầm bệnh bủa vây

Sau khi nước lụt ra, chị Trần Thị Thu Hằng (phường Kim Long, Huế) cố dọn lại góc bếp vẫn còn mùi ẩm bùn. "Ba hôm ngâm nước, da chân tôi bong ra, ngứa rát, đi lại cũng đau. Nhà chưa có nước sạch, tắm rửa gì cũng sợ. Tôi là còn nhẹ, các con tôi ngâm chân trong nước lụt suốt 5 ngày trời bị nứt nẻ nhiều", chị kể, chỉ đôi chân sưng đỏ sau nhiều ngày ngâm nước.

Anh Nguyễn Quốc Hòa (phường Thuận Hóa) cũng chia sẻ: "Mấy hôm đầu nước rút, tôi dọn dẹp luôn, nhưng tối về sốt cao, đau đầu, buồn nôn. Giờ mới biết do dùng trúng nước bẩn, lại ăn uống không kỹ".

Những câu chuyện như của chị Hằng, anh Hòa không hiếm sau lụt. Người dân bị ảnh hưởng sức khỏe khi cơ thể ngâm nước ô nhiễm lâu ngày, cùng việc thiếu nước sạch và điều kiện vệ sinh kém, khiến các bệnh ngoài da, tiêu hóa, hô hấp… phát sinh.

Bác sĩ Nguyễn Hoàng Hảo, khoa y học nhiệt đới Bệnh viện Đà Nẵng, cho biết trong và sau lụt kéo dài, các dịch bệnh thường gặp là bệnh đường tiêu hóa (tiêu chảy cấp, tả, lỵ, thương hàn), bệnh ngoài da (viêm da, nấm, ghẻ, nước ăn chân), bệnh đường hô hấp (viêm họng, cảm cúm, viêm phổi), đau mắt đỏ, cùng bệnh do muỗi truyền, đặc biệt là sốt xuất huyết Dengue. Nguyên nhân chính là ô nhiễm nguồn nước và thực phẩm.

"Nước lụt chứa vi khuẩn, vi rút, chất thải, xác động vật… tạo điều kiện cho mầm bệnh sinh sôi. Người dân ăn uống, tắm rửa, sinh hoạt bằng nước nhiễm bẩn rất dễ mắc bệnh", bác sĩ Hảo nói. Các bệnh như tả, lỵ, thương hàn có thể lây lan nhanh, với triệu chứng đau bụng, tiêu chảy cấp, nôn mửa, mất nước, nếu không được điều trị kịp thời có thể dẫn đến sốc giảm thể tích, tử vong. 

"Khi bị tiêu chảy cấp, tuyệt đối không tự ý mua thuốc cầm tiêu chảy hay tự truyền dịch ở nhà, mà phải đến cơ sở y tế để được xử trí đúng cách" - bác sĩ Hảo lưu ý.

Nước ăn chân, viêm da, Whitmore: những "kẻ thù" âm thầm

Trong điều kiện ẩm ướt, da bị ngâm nước lâu sẽ mềm, dễ tổn thương. Nước lụt trở thành "kẻ thù" âm thầm khi gây ra nhiều bệnh. "Một số bệnh ngoài da thường gặp là nấm kẽ chân, ghẻ, viêm nang lông, nước ăn chân. Điển hình là bệnh nước ăn chân do nấm Candida hoặc Blastomycet, ban đầu da chỉ bong nhẹ, đỏ ẩm, sau đó đau rát, trợt loét sâu, nhiễm trùng sưng đau, khiến đi lại rất khó khăn", bác sĩ Hảo cho biết.

Sau lụt, sốt xuất huyết cũng là bệnh dễ bùng phát trên diện rộng. Bệnh do muỗi Aedes truyền, thường bắt đầu bằng sốt cao đột ngột, nhức đầu, đau cơ, đau khớp, buồn nôn. Nếu không theo dõi sát, bệnh chuyển nặng nhanh, gây sốc, rối loạn đông máu, suy tạng.

Một bệnh khác đáng chú ý là Whitmore - bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn Burkholderia pseudomallei có trong đất và nước bẩn. Người có bệnh nền như đái tháo đường, gan, thận có nguy cơ cao mắc bệnh này, với biểu hiện viêm phổi, sốt cao, áp xe gan, lách…

Ngoài ra trong mùa mưa lụt kéo dài, người dân cần cảnh giác rắn, rết trú ngụ trong nhà. Nếu bị cắn, cần rửa vết thương bằng xà phòng, không garo và đến cơ sở y tế ngay để được xử trí đúng cách.

Để phòng tránh bệnh sau lũ lụt, các bác sĩ khuyến cáo người dân cần giữ vệ sinh cá nhân như rửa tay thường xuyên bằng xà phòng, đặc biệt trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh; lau khô kẽ chân sau khi lội nước bẩn. Bác sĩ khuyến cáo người dân vùng lũ cần dọn dẹp, khơi thông cống rãnh, phun thuốc diệt muỗi, thu gom rác đúng cách môi trường sống. Bà con cũng chú ý ăn chín uống sôi, không dùng thực phẩm đã ngập nước hoặc ôi thiu.