Những ống kính dí sát mặt phụ nữ dân tộc Di trên tàu Trung Quốc

Khung cảnh nhiều du khách vây quanh, giơ máy ảnh chụp các phụ nữ người Di trên chuyến tàu ở tỉnh Tứ Xuyên (Trung Quốc) gây tranh cãi.

Du khách chen nhau chụp ảnh người Di trên một chuyến tàu ở Trung Quốc. Ảnh: Douyin.

Theo Sixth Tone, bức ảnh được đăng trên mạng xã hội Xiaohongshu cho thấy khoảng hơn 10 người tụ tập quanh 4 ghế tàu, nơi một phụ nữ lớn tuổi người Di đang ngồi.

Trong số đó, nhiều người cầm máy ảnh kỹ thuật số, chen lấn để ghi hình từ cự ly gần.

Một nữ sinh ngành phim tài liệu là người đăng tải bức ảnh. Cô cho biết cảm thấy "khó chịu" bởi người chụp hoàn toàn có thể nhận ra sự khác biệt giữa việc ghi lại bằng sự tôn trọng hay bằng sự hiếu kỳ.

"Tôi cảm giác họ tự đặt mình ở vị thế cao hơn, nhìn xuống, coi con người như vật trưng bày", cô viết.

Phụ nữ dân tộc Di tạo dáng trên sân khấu trong một cuộc thi sắc đẹp ở huyện Mai Cổ, tỉnh Tứ Xuyên, Trung Quốc, năm 2019. Ảnh: Tân Hoa Xã.

Người Di là một trong những cộng đồng dân tộc thiểu số đông nhất tại Trung Quốc, với khoảng 9 triệu người. Khu vực tự trị dân tộc Di Lương Sơn, nơi đoàn tàu chạy qua thời điểm xảy ra vụ việc, là nơi sinh sống tập trung nhất của họ.

Nhân chứng tên Liu cho biết cô đang đi tàu số 5633 thì thấy người phụ nữ mặc trang phục truyền thống của người Di. Sau khi nhóm du khách bắt đầu vây quanh để chụp ảnh, Liu nghe thấy người phụ nữ nói: "Sao họ cứ chụp mãi vậy?" dù bà không phản đối trực tiếp.

Trong một tình huống khác trên cùng chuyến tàu, Liu chứng kiến một phụ nữ người Di lớn tuổi mang giỏ sau lưng bị nhiều du khách vây quanh chụp ảnh. Dù bà quay đi, che mặt và yêu cầu không chụp, nhóm du khách vẫn tiếp tục, thậm chí sử dụng cả đèn flash.

Nhiều cư dân mạng phẫn nộ, gọi đây là hành vi "lens bullying", tức "bắt nạt bằng ống kính".

"Một số du khách xem cuộc sống thường nhật của người khác là chất liệu gây sốt, mà chẳng hề cố hiểu họ", một người dùng mạng viết.

Những người phụ nữ dân tộc Di bán hàng tại một khu chợ di động trên chuyến tàu 5633 ở tỉnh Tứ Xuyên, Trung Quốc, năm 2021. Ảnh: Tân Hoa Xã.

Tàu 5633 chạy xuyên vùng núi hẻo lánh, nối thị trấn Puxiong và thành phố Panzhihua ở Tứ Xuyên. Đây không phải tàu du lịch mà là tuyến phục vụ cộng đồng với giá vé từ 2-26 nhân dân tệ.

Tuyến tàu được gọi là "tàu xóa đói giảm nghèo", là phương tiện thiết yếu của người Di. Với 700-800 hành khách mỗi ngày, khoảng 90% là người thuộc cộng đồng này.

Liu cho biết những năm gần đây tàu ngày càng thu hút các nhóm hành khách yêu nhiếp ảnh. Là người đam mê chụp ảnh, cô nói điều khiến mình khó chịu là sự thiếu tôn trọng khi không hỏi ý kiến, không giao tiếp và phớt lờ sự khó chịu của người bị chụp.

"Nhiều tay máy lợi dụng việc người địa phương không nói tốt tiếng phổ thông để phản đối mạnh mẽ, nên họ cứ làm bừa", cô nói với tờ Xiaoxiang Morning Herald, cho biết thêm có nhân viên tàu đi ngang qua nhưng không can thiệp.

Ngày 24/11, Cục Đường sắt Thành Đô cho biết trưởng tàu đã nhắc nhở du khách "chụp ảnh văn minh, không gây rối trật tự", khẳng định không nhận được yêu cầu trợ giúp chính thức nào từ người phụ nữ Di. Sự việc cũng không xảy ra tranh cãi trên tàu.

Ảnh chụp từ trên cao cho thấy đoàn tàu 5634 dừng tại ga Shamalada ở tỉnh Tứ Xuyên, Trung Quốc. Ảnh: Tân Hoa Xã.

Chuyên gia Deng Haoxian, nghiên cứu sinh tại Đại học Baptist Hong Kong, đánh giá việc nhìn chằm chằm và chụp ảnh người Di là biểu hiện của "chủ nghĩa tiêu thụ thời Internet''.

Du khách lãng mạn hóa con người và vùng đất họ đi qua, đồng thời phản ánh sự bất bình đẳng mà cộng đồng này phải đối mặt.

"Những chuyến tàu rẻ và chậm vốn dành cho người Di đã dần thay đổi bởi sự bùng nổ du lịch, kéo theo xáo trộn cuộc sống yên bình của họ. Nếu tình trạng này tiếp diễn, tuyến tàu có thể phải tăng giá hoặc thậm chí ngừng hoạt động", ông nói.