Những con tàu 'gãy cánh' sau bão Kalmaegi

Sau bão Kalmaegi, ở các làng chài ven biển Gia Lai, Đắk Lắk, tiếng sóng vỗ nghe như tiếng nấc. Những con tàu từng tung hoành khơi xa giờ nằm 'gãy cánh' bên bờ, còn ngư dân gượng dậy từ đống đổ nát, bắt đầu hành trình vươn khơi lần nữa.

"Nồi cơm" bị bão Kalmaegi cuốn đi

Một tuần sau bão Kalmaegi (bão số 13), mặt đầm Đạm Thủy (xã Đề Gi, Gia Lai; trước đây thuộc H.Phù Cát, Bình Định) vẫn loang loáng dầu và rác biển. Giữa mùi bùn nước, hàng chục con tàu khổng lồ nằm nghiêng ngả như những xác cá voi mắc cạn.

Chiếc chìm hẳn dưới nước, chiếc chỉ còn trồi nửa mạn tàu; có chiếc bị sóng đánh dạt lên bãi bùn, mắc kẹt giữa những đống gỗ vỡ và phao xốp tan nát.

Những người đàn ông áo quần ướt sũng vẫn miệt mài lội bì bõm, cố vớt vát từng mảnh ván, từng tấm lưới, cứu lấy "nồi cơm" của cả gia đình.

Ông Trần Văn Tâm (thôn Chánh Lợi, xã Đề Gi) gần như không nghỉ suốt nhiều ngày. Chiếc tàu cá BĐ 93766TS của ông bị lật nghiêng, vùi sâu trong bùn, toàn bộ ngư cụ, máy móc, thiết bị điện tử, hệ thống giám sát hành trình đều hư hỏng, thiệt hại gần 3 tỉ đồng.

Bàn tay phải gãy vì tai nạn chưa kịp phẫu thuật, ông chỉ bó tạm mảnh vải rồi ra đầm cùng mọi người. "Còn nước còn tát. Cứu được tàu là cứu lấy cái ăn, cái sống của 6 gia đình ngư dân chúng tôi", ông nói, giọng nghẹn nhưng mắt vẫn không rời con tàu nghiêng ngả giữa đầm.

Ngừng giây lát, ông Tâm lại tiếp lời: "Hơn 15 năm đi biển, tôi chưa thấy cơn bão nào dữ đến vậy. Mong tỉnh, Trung ương quan tâm hỗ trợ để bà con có vốn sửa tàu, trở lại khơi xa".

Cách đó không xa, ông Phạm Như Thắng, chủ tàu BĐ 93259TS, cũng đang vật lộn giữa bùn nước. Con tàu ông neo đậu cẩn thận ba ngày trước bão, vậy mà gió giật mạnh đã đánh đứt dây neo, cuốn trôi nửa cây số trước khi mắc cạn.

Huy động cả máy đào, xe tải, hàng chục người làm suốt nhiều ngày, con tàu vẫn nằm đó, nghiêng ngả như một vết thương chưa lành. "Bão tan rồi mà mình vẫn chưa được ra khơi. Nhìn tàu nằm vậy, ăn miếng gì cũng thấy đắng", ông nói, bàn tay chai sạn siết chặt sợi dây thừng đã sờn.

Theo người dân, khu vực đầm Đạm Thủy có hàng chục tàu bị đánh chìm, lật nghiêng hoặc mắc cạn. Chưa tính chi phí sửa chữa, riêng việc trục vớt đã tiêu tốn hàng tỉ đồng. Nhiều gia đình phải vay mượn tiền mua nhiên liệu, thuê máy cẩu cứu tàu.

Những thân tàu gãy nát ở Vũng Chào

Từ Đạm Thủy xuôi về Vũng Chào (P.Sông Cầu, Đắk Lắk; thuộc tỉnh Phú Yên cũ), cả trăm tàu, thuyền bị sóng đánh vỡ nát, nhiều chiếc trôi dạt, mắc cạn, gãy đôi. Cả một làng chài trắng xóa trong cảnh tan hoang.

Ông Nguyễn Văn Hùng (43 tuổi, P.Sông Cầu) ngồi bất động bên con tàu gỗ dài hơn 10 m bị gãy đôi. Hơn chục năm qua, con tàu ấy là "đôi chân" giúp ông ra vịnh chăm tôm cá, nuôi sống cả nhà.

Giờ, để đóng lại vỏ tàu mới, ông cần ít nhất 400 triệu đồng, chưa kể sửa máy, sơn lại. "Cứ nghĩ đến số tiền ấy là người tôi rụng rời", ông nói, mắt dõi ra biển xám mờ, nơi từng là đường mưu sinh giờ chỉ còn sóng bạc đầu.

Bà Nguyễn Thị Thu Thủy (42 tuổi, ở xã Tuy An Đông, Đắk Lắk) đứng lặng bên chiếc xuồng chỉ còn là khối gỗ vỡ vụn. "Xuồng nhà tôi giá 140 triệu, mới làm được vài tháng. Giờ hư hết rồi, sửa thì quá sức. Cũng chẳng biết lấy gì mà làm lại", bà nghẹn lời. Không thể cứu vỏ xuồng, gia đình bà đành tháo máy đem bán, bỏ lại thân xuồng nơi bãi cát loang dầu.

Ở xưởng đóng tàu của anh Trần Văn Tùng (37 tuổi, xã Xuân Thọ, Đắk Lắk), hàng chục chiếc tàu hư hỏng xếp hàng chờ sửa.

"Lượng tàu bị hư quá nhiều, vượt xa khả năng của xưởng. Tàu nhẹ thì sửa vài tiếng, tàu nặng phải mất cả tuần", anh Tùng nói, giọng vừa lo vừa thương.

Nhiều tàu hư nặng đến mức chi phí sửa còn cao hơn đóng mới. Một chiếc xuồng 90 mã lực giá khoảng 115 triệu đồng (chưa gồm máy), trong khi máy cũ, phần đắt nhất, có giá hơn 100 triệu đồng. "Ai giữ được máy là may lắm. Có người mất cả tàu lẫn máy, coi như trắng tay", anh Tùng chia sẻ.

Đau lòng hơn, trong lúc neo đậu tránh bão, một số tàu còn bị kẻ xấu tháo trộm máy móc, thiết bị. "Thiệt hại đã lớn, giờ thêm mất trộm, ngư dân chỉ còn biết cắn răng chịu", anh nói, mắt chùng xuống.

Theo ông Võ Ngọc Thạch, Chủ tịch UBND P.Sông Cầu, bão Kalmaegi khiến 30 tàu đánh bắt bị gãy vỡ, 70 tàu nhỏ phục vụ nuôi trồng thủy sản bị chìm hoặc hư máy, hơn 1.600 lồng tôm hùm của 2.000 hộ dân bị cuốn trôi, tổng thiệt hại trên 20 tỉ đồng.

"Chính quyền đã huy động lực lượng hỗ trợ trục vớt, hướng dẫn bà con khôi phục lồng bè, ổn định sản xuất khi thời tiết thuận lợi. Trước mắt là giúp dân đứng dậy, sau đó mới tính chuyện vươn khơi trở lại", ông Thạch nói.

Mong được tiếp sức để vươn khơi

Theo thống kê của UBND tỉnh Gia Lai, bão Kalmaegi khiến 92 tàu, thuyền thiệt hại hoàn toàn, 138 tàu khác hư hỏng, 590 lồng bè và gần 500 ha diện tích nuôi trồng thủy sản bị tàn phá…

Ông Cao Thanh Thương, Giám đốc Sở NN-MT tỉnh Gia Lai, cho biết: "Chúng tôi đã huy động công an, bộ đội hỗ trợ người dân trục vớt, khắc phục hậu quả. Tuy nhiên, nguồn lực của tỉnh còn hạn chế trong khi thiệt hại quá lớn. Tỉnh đang hoàn thiện hồ sơ kiến nghị Trung ương hỗ trợ khẩn cấp để bà con sớm ổn định đời sống, khôi phục sản xuất".

Tại Đắk Lắk, bão Kalmaegi khiến 129 tàu cá bị hư hỏng, 54.000 lồng bè nuôi trồng thủy sản bị cuốn trôi... UBND tỉnh đã phân bổ 80 tỉ đồng hỗ trợ khẩn cấp cho các địa phương, đồng thời kiến nghị Trung ương xem xét hỗ trợ thêm 200 tỉ đồng để khắc phục hậu quả, giúp ngư dân sửa tàu, dựng lại lồng bè, tái thiết sinh kế.

Tỉnh cũng đề nghị Bộ Tài chính xem xét miễn, giảm, gia hạn và khoanh nợ thuế cho doanh nghiệp, hộ sản xuất, kinh doanh bị thiệt hại nặng do bão Kalmaegi gây ra.