Nhìn lại vụ đưa, nhận, môi giới hối lộ ở TAND Cấp cao tại Đà Nẵng

Viện KSND Tối cao khởi tố ông Phạm Tấn Hoàng (cựu Phó chánh án TAND Cấp cao tại Đà Nẵng, nay là Tòa phúc thẩm TAND Tối cao tại Đà Nẵng) về tội "Nhận hối lộ". Việc khởi tố ông Hoàng nằm trong diễn biến mở rộng vụ án "Đưa hối lộ; Môi giới hối lộ; Nhận hối lộ", mà ở giai đoạn 1, Cơ quan điều tra (CQĐT) ban hành kết luận, đề nghị truy tố hơn 20 bị can là thẩm phán, kiểm sát viên, chấp hành viên, luật sư và lao động tự do.

Nhóm cựu cán bộ tòa án móc ngoặc tạo thành đường dây nhận hối lộ

Cụ thể, tại giai đoạn 1 của vụ án, Cơ quan điều tra Viện KSND Tối cao xác định bị can Phạm Việt Cường (cựu phó Chánh án TAND Cấp cao tại Đà Nẵng) nhận hối lộ trong 3 vụ việc nhằm thay đổi bản án cho đương sự hoặc giảm hình phạt cho bị cáo. Tuy nhiên, hành vi của ông Cường bị tố giác do "nhận tiền nhưng không làm đúng thỏa thuận". Giai đoạn 1, ông là người duy nhất bị đề nghị truy tố tội "Nhận hối lộ".

Một số bị can khác cùng ngành tòa án, như: Nguyễn Huy Cẩn (cựu Phó Chánh Tòa dân sự, TAND tỉnh Vĩnh Phúc); Nguyễn Thị Minh Phương (cựu Trưởng phòng hành chính tư pháp thuộc Văn phòng, TAND Cấp cao tại Đà Nẵng); Trịnh Ninh Bình (cựu Trưởng phòng Giám đốc kiểm tra 1, TAND Cấp cao tại Đà Nẵng); Nguyễn Thị Nga (cựu Phó phòng Giám đốc kiểm tra về dân sự, lao động, kinh doanh thương mại, TAND Cấp cao tại Đà Nẵng) bị cáo buộc "Môi giới hối lộ".

Bị can Phạm Tấn Hoàng.

Điển hình là bị can Nga làm "cầu nối trung gian" nhận tiền môi giới hối lộ tổng cộng 6,83 tỷ đồng trong 10 vụ án dân sự lẫn hình sự. Vụ thứ nhất, Nga nhận môi giới số tiền 2,9 tỷ đồng của ông Dương Anh Sơn (đại diện của Công ty K-Homes) để giúp xem xét giải quyết đơn đề nghị kháng nghị theo thủ tục giám đốc thẩm của doanh nghiệp này đối với 2 bản án của TAND tỉnh Khánh Hòa. Vụ thứ 2, bị can Nga nhận 250 triệu đồng của bị can Tô Thành Trung (cựu cán bộ Chi cục Thi hành án dân sự TP Buôn Mê Thuột, tỉnh Đắk Lắk); vụ môi giới thứ 3 nhận 1,5 tỷ đồng của bị can Nguyễn Hữu Thanh (cựu Phó trưởng Phòng 2 Viện KSND tỉnh Đắk Lắk); vụ thứ 4 nhận 250 triệu đồng của bị can Trịnh Ninh Bình (cựu Trưởng phòng giám đốc kiểm tra 1, TAND Cấp cao tại Đà Nẵng); vụ thứ 5 nhận môi giới số tiền 250 triệu đồng của bị can Ngô Văn Nam (thẩm phán TAND TP Huế). Ở vụ thứ 6, thứ 7, thứ 8, thứ 9 và thứ 10, bà Nga nhận môi giới tổng số tiền hơn 1,6 tỷ đồng “chạy án” cho các vụ việc ở Quảng Nam; Quảng Trị, Huế… Kiểm sát viên, chấp hành viên, luật sư cùng môi giới hối lộ Với nhóm Kiểm sát viên, có Nguyễn Hữu Thanh (cựu Phó trưởng phòng 2, Viện KSND tỉnh Đắk Lắk) nhận hơn 1,5 tỷ đồng đi môi giới hối lộ giúp một số bị cáo phạm tội "Đánh bạc" và "Tổ chức đánh bạc" được hưởng án tù treo. Còn trong nhóm chấp hành viên Thi hành án dân sự, có bị can Tô Thành Trung (cựu Chấp hành viên ở Đắk Lắk) nhận 300 triệu đồng và môi hối hối lộ 250 triệu đồng. Theo Viện kiểm sát, bản án dân sự phúc thẩm của TAND tỉnh Đắk Lắk về "Tranh chấp quyền sở hữu và đòi tài sản" giữa nguyên đơn bà Hồ Tống Đoan Châu và bị đơn ông Nguyễn Phúc Hậu, được tuyên xử: chấp nhận toàn bộ yêu cầu khởi kiện của bà Châu, sửa bản án sơ thẩm của TAND TP Buôn Ma Thuột cũ, buộc ông Hậu phải trả lại 4 thửa đất tại phường Thành Nhất, TP Buôn Ma Thuột và quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất cho bà Châu”. Bị can Phạm Việt Cường. Sau khi bản án có hiệu lực, ngày 26/4/2024, Chi cục thi hành án dân sự TP Buôn Ma Thuột, ban hành quyết định thi hành án theo đơn yêu cầu của bà Châu, buộc ông Hậu là người phải thi án trả lại 4 thửa đất. Cơ quan tố tụng quy kết bị can Tô Thành Trung, là người được phân công tổ chức thi hành án vụ việc trên. Tuy nhiên, quá trình thi hành án, ngày 2/5/2024, ông Nguyễn Phúc Hậu có đơn gửi TAND Cấp cao tại Đà Nẵng đề nghị xem xét theo thủ tục giám đốc thẩm đối với bản án dân sự phúc thẩm, đồng thời, có đơn gửi Chi cục Thi hành án dân sự TP Buôn Ma Thuột về việc xin hoãn việc tổ chức thi hành án để chờ xét xử giám đốc thẩm. Biết việc này, bà Phan Thị Mỹ Dung (SN 1975, mẹ ruột của nguyên đơn Hồ Tống Đoan Châu) đến phòng làm việc của bị can Tô Thành Trung gặp, nhờ cựu chấp hành viên liên hệ với Tòa án nhân dân Cấp cao tại Đà Nẵng giúp trả lời đơn đề nghị kháng nghị giám đốc thẩm của ông Hậu theo hướng không chấp nhận đơn. Từ tác động của bà Dung, Chấp hành viên Tô Thành Trung gọi điện cho bị can Nguyễn Thị Nga (cựu Phó phòng Giám đốc kiểm tra thuộc TAND Cấp cao tại Đà Nẵng) và được Nga đồng ý, yêu cầu đưa 250 triệu đồng xử lý vụ việc trên. Trung lúc này điện cho bà Dung bảo đưa 300 triệu đồng. TAND Cấp cao tại Đà Nẵng. Sau khi nhận đủ tiền từ bà Dung, bị can Trung nhờ người quen chuyển tiền lòng vòng vào tài khoản cá nhân, rồi Trung chuyển tiếp 250 triệu đồng đến số tài khoản của Nguyễn Thị Nga. Vụ án cũng có hai bị can là luật sư, gồm Hoàng Kiến An (Giám đốc Công ty TNHH Hoàng Xuân Thiết) và Nguyễn Ngọc Anh (luật sư Công ty TNHH Anh Huy Luật) đưa hối lộ và môi giới hối lộ tổng số tiền hơn 3 tỷ đồng. Một số bị can làm lao động tự do, gồm: Nguyễn Tiến Vy; Nguyễn Tiến Dũng; Nguyễn Thị Thu Hà; Dương Quốc Thi; Trần Văn Lợi; Võ Trường Giang; Hoàng Thị Sung, bị cáo buộc đưa hối lộ hoặc môi giới hối lộ số tiền thấp nhất từ vài chục triệu, cao nhất đến hàng tỷ đồng. Sách về Pháp luật Cuốn sách "Bảo đảm quyền bào chữa của bị cáo trong xét xử sơ thẩm các vụ án hình sự ở Việt Nam" sẽ góp phần làm sáng tỏ những vấn đề lý luận, thực tiễn bảo đảm quyền bào chữa của bị cáo trong hoạt động xét xử sơ thẩm các vụ án hình sự của TAND hiện nay.