Nhiếp ảnh gia Nguyễn Bá Khoản - người chép sử Việt bằng ảnh

Cuốn sách “Nguyễn Bá Khoản - Những khoảnh khắc lịch sử” do Nhà xuất bản Quân đội nhân dân phát hành, tập hợp nhiều bức ảnh tiêu biểu, gói trọn một phần lịch sử của Việt Nam.

Ngày 23/9, tại Hà Nội, Nhà xuất bản Quân đội nhân dân ra mắt cuốn sách Nguyễn Bá Khoản - Những khoảnh khắc lịch sử do tác giả Diệu Ân - con gái của nhiếp ảnh gia Nguyễn Bá Khoản biên soạn.

Ông Nguyễn Bá Khoản là một trong những nhà nhiếp ảnh báo chí tiên phong của Việt Nam. Ông là người đã ghi lại nhiều sự kiện trọng đại của dân tộc như: Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc Tuyên ngôn Độc Lập năm 1945, các kỳ họp Quốc hội đầu tiên của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, những hình ảnh đời thường của Bác Hồ, hình ảnh "quyết tử cho Tổ quốc quyết sinh" năm 1946...

Cuốn sách Nguyễn Bá Khoản - Những khoảnh khắc lịch sử. Ảnh: Thúy Hạnh.

Trong hoàn cảnh chiến tranh, điều kiện tác nghiệp khó khăn về máy móc, phương tiện, kỹ thuật in phóng ảnh, kỹ thuật bảo quản... nhưng ông Nguyễn Bá Khoản đã để lại một di sản nhiếp ảnh vô giá, có giá trị lâu bền của mặt sử liệu, báo chí và nghệ thuật.

Đại tá Nguyễn Văn Sáu, Phó giám đốc, Phó tổng Biên tập Nhà xuất bản Quân đội nhân dân đề cao tinh thần quyết chiến đấu, hy sinh xả thân mình chẳng khác người lính trên chiến tuyến của nhiếp ảnh gia Nguyễn Bá Khoản. Đại tá gửi lời tri ân tới ông Nguyễn Bá Khoản vì những đóng góp thầm lặng nhằm ghi lại những khoảnh khắc vô giá của đất nước.

Ông Hồ Sỹ Minh - Phó chủ tịch thường trực Hội Nghệ sĩ Nhiếp ảnh Việt Nam, Tổng biên tập Tạp chí Nhiếp ảnh & Đời sống - nhận định điểm nổi bật trong ảnh Nguyễn Bá Khoản là tính chân thực: bố cục không cầu kỳ, ánh sáng tự nhiên, khoảnh khắc được bắt trọn một cách mộc mạc nhưng giàu sức gợi mở. Chính sự giản dị này khiến hình ảnh có giá trị lâu dài.

Về phương diện sử liệu, tập sách có thể coi như một "album ký ức dân tộc". Những bức ảnh không chỉ minh họa cho bài học lịch sử, mà còn là bằng chứng xác thực với thế hệ sau về không khí thời kỳ đầu độc lập.

Ông Nguyễn Bá Khoản giới thiệu với Tổng Bí thư Đỗ Mười xem phòng triển lãm các tác phẩm của mình tại phòng triển lãm số 19 Hàng Buồm, Hà Nội. Ảnh: TTXVN.

Cuốn sách gồm 3 phần: Những bức ảnh lịch sử, Phụ chương hình ảnh, Nguyễn Bá Khoản - Cuộc đời và sự nghiệp. Cuốn sách nằm trong bộ sách kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9 của Nhà xuất bản Quân đội nhân dân.

Tại buổi ra mắt sách, nhà sử học Dương Trung Quốc chia sẻ ông luôn coi phóng viên chiến trường là những người đồng nghiệp, bởi những tấm ảnh có thể nói lên nhiều điều chân thực về lịch sử. Đồng thời, nhân dịp cuốn sách ảnh ra mắt, nhà sử học hy vọng công tác bảo tồn di sản nhiếp ảnh được quan tâm và đầu tư, tránh để những tư liệu quý bị hỏng, bị lãng quên.