'Người Việt có nguy cơ nhiễm mã độc gấp 20 lần khi xem phim lậu'

Cuối tháng 7, Liên minh Sáng tạo và Giải trí (Alliance for Creativity and Entertainment - ACE) công bố nghiên cứu do chuyên gia an ninh mạng, Tiến sĩ Paul Watters thực hiện. Theo báo cáo, người dùng ở khu vực Đông Nam Á - trong đó có Việt Nam - đang đối mặt nguy cơ an ninh mạng ở mức báo động khi truy cập các trang phim lậu. Kết quả phân tích 30 trang phổ biến, gồm các nền tảng phát trực tuyến, mạng chia sẻ ngang hàng (P2P), anime, manga và các trang lừa đảo.

"Nếu trang hợp pháp có một trường hợp nhiễm mã độc, trang phim lậu ở Việt Nam có thể có từ 12 đến 20 lỗ hổng bảo mật", ông Watters cho biết.

Danh sách các trang vi phạm bản quyền trong báo cáo do ACE cung cấp, trong đó có những website "phim lậu" lớn tại Việt Nam. Các trang này thu hút hàng triệu lượt truy cập mỗi tháng nhờ kho nội dung lớn, cập nhật nhanh và miễn phí.

Tháng 8/2024, Fmovies - từng là một trong những trang phim lậu lớn nhất thế giới - do người Việt điều hành, bị cơ quan chức năng triệt phá. Các trang này không chỉ vi phạm pháp luật mà còn trở thành nguồn phát tán phần mềm đánh cắp thông tin quy mô toàn cầu, có khả năng thu thập mật khẩu, dữ liệu ngân hàng và kiểm soát thiết bị của người dùng.

Theo ông Watters, hiện số lượng thiết bị phát trực tuyến lậu (Illegal Streaming Devices - ISD) tại Việt Nam gia tăng. Đây là loại đầu giải mã được cài sẵn ứng dụng vi phạm bản quyền, cho phép xem miễn phí hàng nghìn bộ phim và chương trình truyền hình. Tuy nhiên, chúng thường không đáp ứng các tiêu chuẩn bảo mật, dễ bị tin tặc khai thác để tấn công vào toàn bộ mạng gia đình, theo dõi hoạt động hoặc biến thiết bị của người dùng thành công cụ cho các cuộc tấn công mạng khác.

Khi người dùng truy cập trang vi phạm bản quyền, họ đang vô tình mở cánh cửa cho các mối đe dọa xâm nhập thiết bị cá nhân. Website thường chứa quảng cáo cài cắm mã độc, đường dẫn tới các website giả mạo hoặc tệp tải xuống bị nhiễm virus. Nếu bấm vào, phần mềm độc hại có thể được kích hoạt mà họ không hay biết, từ đó kiểm soát thiết bị, theo dõi hoạt động trực tuyến và truy cập vào các dữ liệu được lưu trữ.

Nguy cơ không chỉ dừng lại ở việc bị chiếm quyền điều khiển. Những thông tin tài chính như số thẻ tín dụng, tài khoản ngân hàng hoặc dữ liệu cá nhân nhạy cảm có thể bị thu thập và bán cho các nhóm tội phạm mạng. Các vụ lừa đảo chiếm đoạt tài sản, mạo danh hoặc tống tiền kỹ thuật số thường bắt nguồn từ những dữ liệu bị đánh cắp theo cách này.

"Trong môi trường mạng ngày càng tinh vi, thiệt hại do một cú nhấp chuột sai lầm có thể kéo dài nhiều năm, gây hậu quả khó khắc phục cho cả cá nhân lẫn gia đình", ông Watter nói.

Giải pháp an toàn nhất ông Watters đưa ra là sử dụng các nền tảng hợp pháp, giúp giảm thiểu rủi ro, đồng thời đóng góp cho sự phát triển của ngành sáng tạo. Bên cạnh đó, các ban ngành cần nâng cao nhận thức cộng đồng về rủi ro an ninh mạng từ phim lậu, đặt tiêu chuẩn bảo mật tối thiểu cho thiết bị phát trực tuyến và tăng cường hợp tác quốc tế để chia sẻ dữ liệu và phối hợp xử lý.

Giáo sư Paul A. Watters là một trong những chuyên gia hàng đầu về an ninh mạng tại Australia. Ông hiện giữ vị trí Trưởng khoa Học thuật tại Học viện Bách khoa Academies Australasia, là Giáo sư thỉnh giảng của Đại học La Trobe và Giáo sư danh dự tại Đại học Macquarie. Năm 2021, ông nhận khoản tài trợ từ Quỹ Nghiên cứu An ninh Mạng Chiến lược MBIE Catalyst của Chính phủ New Zealand để phát triển công nghệ trí tuệ nhân tạo phục vụ việc tự động hóa phản ứng trước các mối đe dọa.

Liên minh Sáng tạo và Giải trí thành lập năm 2017 dưới sự dẫn dắt của Hiệp hội Điện ảnh Mỹ (MPA), quy tụ hơn 50 tập đoàn giải trí lớn như Netflix, Disney, Amazon Studios, Warner Bros. Discovery, Paramount và BBC Studios. Tổ chức này hoạt động toàn cầu với mục tiêu điều tra, gỡ bỏ và truy tố các trang web, dịch vụ phát tán nội dung trái phép, đồng thời nâng cao nhận thức cộng đồng về bản quyền. Trong những năm qua, ACE nỗ lực đóng cửa hàng trăm nền tảng phim lậu và ứng dụng phát trực tuyến bất hợp pháp tại nhiều quốc gia.

Cát Tiên