Người Hàn cảm thấy bị 'phản bội' sau vụ Mỹ bắt 300 công nhân

Xuất hiện tại phiên điều trần ở quốc hội trước khi lên đường sang Mỹ hôm 8/9, Ngoại trưởng Hàn Quốc Cho Hyun gọi việc Cơ quan Thực thi Di trú và Hải quan Mỹ (ICE) tiến hành chiến dịch truy quét nhập cư tại nhà máy sản xuất pin của Hyundai, LG ở bang Georgia là "vấn đề rất nghiêm trọng" mà ông hoàn toàn không lường trước được.

Trong cuộc truy quét ngày 4/9, các đặc vụ ICE và lực lượng hành pháp Mỹ đã bắt 457 người bị cáo buộc là lao động bất hợp pháp, trong đó có hơn 300 công dân Hàn Quốc. Video do ICE công bố cho thấy công nhân bị còng tay, chân và bị áp giải lên xe chuyên dùng để chở tù nhân.

Tại phiên điều trần ở quốc hội Hàn Quốc, nhiều nghị sĩ lên án chiến dịch truy quét này của Mỹ. "Nếu giới chức Mỹ bắt hàng trăm người Hàn Quốc theo cách này, gần như một chiến dịch quân sự, thì làm sao các công ty Hàn Quốc có thể tiếp tục đầu tư vào Mỹ đúng cách trong tương lai được đây", nghị sĩ Cho Jeongsik thuộc đảng Dân chủ cầm quyền cho hay.

Nghị sĩ Kim Gi-hyeon thuộc đảng Quyền lực Nhân dân mô tả cuộc đột kích là "không thể chấp nhận được" và giáng cho Hàn Quốc "một đòn nghiêm trọng khó có thể chữa lành".

Một số nghị sĩ thậm chí kêu gọi chính phủ đáp trả bằng cách điều tra những công dân Mỹ bị cáo buộc làm việc bất hợp pháp tại Hàn Quốc.

Cuộc truy quét tại nhà máy sản xuất pin của Hyundai và LG là hoạt động mới nhất trong loạt chiến dịch của chính quyền Tổng thống Donald Trump nhắm vào người nhập cư bất hợp pháp. Nhiều nhà quan sát nhận định bang Georgia là biểu tượng hợp tác kinh tế giữa hai nước, bởi nhiều doanh nghiệp lớn của Hàn Quốc đang vận hành nhà máy tại đây và có kế hoạch đầu tư trong tương lai.

Nhiều người Hàn Quốc vẫn bàng hoàng bởi cuộc đột kích diễn ra sau khi Seoul hồi tháng 7 cam kết sẽ đầu tư 350 tỷ USD vào Mỹ. Tổng thống Hàn Quốc Lee Jae-myung cũng đã tới Washington gặp Tổng thống Trump hôm 25/8.

"Phát động chiến dịch truy quét lớn trong lúc kêu gọi 'đầu tư', đây là cách ông Trump đối đãi với đồng minh đúng không? Sự việc này khiến người dân Hàn Quốc cảm thấy bị phản bội", tờ Hankyoreh của Hàn Quốc bình luận.

Kim Taewoo, cựu giám đốc Viện Thống nhất Quốc gia Hàn Quốc tại Seoul, cho rằng cách ông Trump gây sức ép với chính phủ Hàn Quốc và gây thiệt hại cho người dân "rất thô bạo và đơn phương". "Liệu Hàn Quốc có thể dễ dàng quên đi được không? Về lâu dài, điều này không tốt cho lợi ích quốc gia của Mỹ", ông Kim cho hay.

Chosun Ilbo, tờ báo lớn nhất Hàn Quốc, hôm 8/9 đăng bài xã luận với tiêu đề: "Những nghi vấn cơ bản đã xuất hiện: Mỹ định nghĩa thế nào về 'liên minh' và liệu lợi ích đầu tư có được đảm bảo xuyên suốt các chính quyền hay không?".

Paik Wooyeal, giáo sư tại Đại học Yonsei ở Seoul, coi chiến dịch truy quét này là biểu hiện cho mâu thuẫn giữa mục tiêu của Mỹ về khôi phục ngành sản xuất bằng đầu tư nước ngoài với việc thiếu hệ thống thị thực, nhập cư để hỗ trợ nỗ lực như vậy.

Theo giáo sư Paik, các công ty Hàn Quốc hoạt động tại Mỹ có thể phải chịu "hỗn loạn nghiêm trọng" vì buộc phải đưa công nhân về nước để giải quyết vấn đề thị thực. Điều này cũng sẽ làm suy yếu lợi ích của Mỹ, nhưng ông Trump có thể sẽ không sớm đưa ra bất kỳ nhượng bộ nào, Paik nói.

Steven Schrank, đặc vụ hàng đầu của cục điều tra an ninh nội địa tại bang Georgia, cho biết một số công nhân bị bắt tại hai nhà máy đã vượt biên trái phép vào Mỹ, trong khi những người khác nhập cảnh hợp pháp nhưng thị thực đã hết hạn hoặc nhập cảnh theo diện miễn thị thực bị cấm làm việc.

Tuy nhiên, các quan chức và chuyên gia Hàn Quốc bày tỏ thất vọng về "những hạn chế nghiêm ngặt" của Mỹ đối với thị thực H-1B hoặc H-2B dành cho lao động nước ngoài tay nghề cao và phản ứng chậm chạp của chính quyền Trump trước lời kêu gọi từ Seoul về mở rộng thị thực lao động cho lao động trình độ cao từ Hàn Quốc.

Điều này đã buộc nhiều công ty Hàn Quốc đầu tư vào Mỹ phải dựa vào thị thực du lịch ngắn hạn hoặc Hệ thống Điện tử Cấp phép Du lịch để có được nguồn lao động cần thiết.

Bộ trưởng An ninh Nội địa Mỹ Kristi Noem hôm 8/9 cho biết hơn 300 công dân Hàn Quốc sẽ bị trục xuất. Hiện chưa rõ lý do bà lại sử dụng từ "trục xuất" vào thời điểm quan chức Seoul đang nỗ lực giúp những công nhân này "tự nguyện" về nước, bởi việc bị trục xuất sẽ khiến họ đối mặt nhiều bất lợi, như bị hạn chế nhập cảnh vào Mỹ.

Chuyến bay thuê bao đón công dân Hàn Quốc sẽ đến Mỹ sớm nhất vào ngày 10/9.

"Thông điệp của Tổng thống Trump rất quyết liệt. Luật pháp nước Mỹ sẽ được thực thi. Chúng tôi khuyến khích tất cả các công ty nên tuyển dụng lao động Mỹ và đưa những người muốn tuân thủ luật pháp đến đất nước chúng tôi", bà Noem cho hay.

Hàn Quốc bày tỏ lấy làm tiếc về chiến dịch truy quét, nhưng các chuyên gia cho rằng Seoul sẽ không thực hiện bất kỳ biện pháp đáp trả đáng kể nào vì an ninh của nước này phụ thuộc vào Mỹ. Hai nước cũng có mối quan hệ chặt chẽ trong các lĩnh vực hợp tác khác.

Huyền Lê (Theo Yonhap, AFP, Military)