Người bệnh đang sử dụng các thuốc đặc trị nguy cơ bị dừng thuốc do chưa có hành lang pháp lý

Theo thông tin của Tuổi Trẻ, hiện có trên 10.650 người mắc các bệnh nặng và hiếm như ung thư, bệnh mạn tính nghiêm trọng, bệnh hiếm... nguy cơ khó tiếp cận các thuốc này, lý do là thuốc rất đắt tiền và chưa có đủ quy định nhằm hỗ trợ thuốc một phần.

Qua tìm hiểu của chúng tôi, các thuốc biệt dược này sử dụng để điều trị các bệnh như ung thư phổi và ung thư phổi không tế bào nhỏ, đa u tủy, đa u tủy tái phát và kháng trị, ung thư tuyến tiền liệt, vảy nến thể mảng, viêm khớp vảy nến, ung thư vú thể HER-2 dương tính, ung thư biểu mô tế bào gan... 

Tổng số có 20 chương trình như vậy và đã có trên 10.650 người bệnh được hỗ trợ thuốc một phần (19/20 chương trình) và một chương trình hỗ trợ thuốc hoàn toàn. Tổng tiền thuốc đã chi cho người bệnh trong những năm qua là trên 2.920 tỉ đồng.

Tuy nhiên người bệnh đang điều trị bằng các thuốc này (tất cả đều rất đắt tiền, chi phí điều trị có thể lên tới hàng tỉ đồng/người bệnh/năm) có thể phải ngưng được hỗ trợ trong thời gian tới đây, nếu Bộ Y tế không sớm có chính sách pháp lý cho việc phê duyệt chương trình hỗ trợ thuốc miễn phí một phần không thuộc khoản viện trợ phi chính phủ nước ngoài.

Hiện tại thủ tục hành chính cho việc phê duyệt này đã bị Bộ Y tế bãi bỏ (theo quyết định 2123 ngày 26-6-2025). Đến ngày 3-10-2025, Bộ Y tế có thông báo cho biết đã nhận được phản ánh, kiến nghị từ Liên đoàn Thương mại và công nghiệp Việt Nam (VCCI) liên quan đến vướng mắc, bất cập do chưa có quy định thay thế cho việc bãi bỏ thủ tục này và đề xuất sửa đổi, bổ sung, thay thế hoặc ban hành mới văn bản.

"Bộ Y tế không nhất trí đề nghị này (của VCCI), vì hiện đã có thông tư 31/2018 quy định thực hiện chương trình hỗ trợ thuốc miễn phí cho cơ sở khám chữa bệnh, bao gồm hỗ trợ hoàn toàn, hỗ trợ một phần..." - thông báo của Bộ Y tế cho biết.

Thông tin của Tuổi Trẻ cũng cho biết thực tế Bộ Y tế đã ngưng tiếp nhận phê duyệt chương trình hỗ trợ thuốc miễn phí một phần không thuộc khoản viện trợ phi chính phủ nước ngoài từ ngày 1-7-2025 (theo quyết định 2123 ngày 26-6). Trong 19 chương trình hỗ trợ một phần thuốc, từ tháng 7 đến nay đã có 3 chương trình đang hỗ trợ thuốc cho gần 1.400 người bệnh bị ngưng tiếp nhận phê duyệt.

Trong số các chương trình hỗ trợ thuốc thì có một chương trình sắp hết hạn, đến hết tháng 3-2026 tới đây nếu không có các sửa đổi trong hành lang pháp lý thực hiện (cụ thể tại điều 42 Luật Dược) thì nguy cơ bệnh nhân điều trị bằng thuốc trong chương trình sẽ không thể nhận thuốc hỗ trợ, nhất là trong điều kiện chi phí điều trị rất đắt đỏ.

Trao đổi về lý do vì sao không giảm giá thuốc thay vì hỗ trợ thuốc, một chuyên gia ngành dược cho rằng giá thuốc còn phụ thuộc vào chính sách của nhà sản xuất trên toàn cầu, không thể để giá các nước khác nhau quá lớn, nhưng tùy quốc gia nhà sản xuất có thể áp dụng chính sách hỗ trợ thuốc một phần hoặc toàn bộ, hoặc đồng thanh toán bảo hiểm y tế để người bệnh có thể nhận thuốc điều trị.