Ngoài khu trung tâm, những nơi nào ở TP.HCM dần cấm xe xăng?

Cùng với vùng lõi trung tâm, Cần Giờ, Côn Đảo cũng thực hiện vùng phát thải thấp từ tháng 7/2026, tiến tới kiểm soát khí thải và tất cả ô tô, xe máy sử dụng điện.

Theo đề án kiểm soát khí thải phương tiện giao thông của Trung tâm Quản lý giao thông công cộng - Sở Xây dựng TP.HCM đề xuất, từ 2026, TP sẽ thí điểm lập vùng phát thải thấp khu trung tâm thành phố.

Lưu lượng xe lớn, giao thông đường bộ là nguồn phát thải gây ô nhiễm không khí chính tại TP.HCM.

Riêng khu vực Cần Giờ và đặc khu Côn Đảo thực hiện đề án giao thông xanh nhằm kiểm soát phát thải, thúc đẩy chuyển đổi xe cá nhân sang xe điện, xe đạp, giao thông công cộng sạch và đầu tư hạ tầng giao thông bền vững, hướng tới mục tiêu phát thải ròng bằng 0; làm tiền đề triển khai vùng phát thải thấp.

Tại Vùng phát thải thấp, cá nhân, hộ gia đình sinh sống không được đăng ký xe mô tô, xe gắn máy mới sử dụng nhiên liệu xăng.

Riêng khu trung tâm thành phố, sau khi thí điểm thiết lập Vùng phát thải thấp từ 2026, các loại ôtô không đạt chuẩn khí thải Euro 4 và xe máy không đạt chuẩn Euro 2 bị hạn chế lưu thông trong khu vực này. Riêng xe tải nặng chạy dầu diesel sẽ bị cấm hoàn toàn.

Thành phố ưu tiên các phương tiện thân thiện với môi trường như xe sử dụng năng lượng sạch, năng lượng tái tạo, không phát thải, xe được cấp phép đặc biệt hoặc thuộc diện ưu tiên.

Từ giai đoạn 2027-2032, hạn chế tất cả các xe máy không đạt chuẩn Euro 2 và ôtô dưới chuẩn Euro 4 lưu thông trong khu trung tâm.

Sau năm 2032, tiêu chuẩn khí thải sẽ tiếp tục được nâng lên và phạm vi vùng phát thải thấp được mở rộng ra đến khu vực Vành đai 1.

Đề án cũng cho biết từ năm 2031 trở đi, các khu vực trên địa bàn TP.HCM có một trong các tiêu chí quy định về vùng phát thải thấp phải thực hiện vùng phát thải thấp.

Với Cần Giờ và Côn Đảo, TP.HCM có các quy định và lộ trình riêng khác khu trung tâm. Trong đó với Cần Giờ, năm 2026 sẽ phân vùng hoạt động kiểm soát xe máy có tiêu chuẩn khí thải thấp trên các đường trục chính và khu dân cư từ phà Bình Khánh đến xã Cần Giờ (thị trấn Cần Thạnh cũ).

Từ 2027-2030, thí điểm lập Vùng phát thải thấp ở xã Cần Giờ (thị trấn Cần Thạnh trước đây). Các xã Bình Khánh, An Thới Đông, Cần Giờ, Thạnh An sẽ phân vùng hoạt động kiểm soát với tất cả xe có tiêu chuẩn khí thải thấp.

Cần Giờ là một trong 3 điểm đầu tiên của TP.HCM áp dụng vùng phát thải thấp, xây dựng giao thông xanh.

Theo đó, ngày cuối tuần, trên đường Rừng Sác đoạn từ phà Bình Khánh đến đường Duyên Hải sẽ hạn chế ôtô, xe máy có tiêu chuẩn khí thải, nhằm thúc đẩy việc sử dụng xe buýt, chuẩn bị cho người dân dần ý thức về sự chuyển đổi sang các loại xe phát thải thấp.

Sau đó xem xét nhân rộng trên các đường tại xã Cần Giờ như đường Duyên Hải, đường Lương Văn Nho. Tạo tiền đề cho việc hình thành vùng phát thải thấp trong tương lai.

Đề án thể hiện đến 2030, có trên 50% xe ôtô, xe gắn máy của Cần Giờ và Côn Đảo chuyển sang xe điện. Riêng taxi, xe buýt toàn bộ phải sử dụng xe điện. Sau 2030, tất cả xe lưu thông tại Cần Giờ, Côn Đảo hoàn toàn là xe điện.

Cả 2 địa phương đề đầu tư mới đường dành riêng cho xe đạp, người đi bộ đúng chuẩn. Trong thời gian này cũng thiết lập vùng phát thải thấp tại các xã Bình Khánh, An Thới Đông, Cần Giờ, Thạnh An, đặc khu Côn Đảo.

Về kiểm soát khí thải, lộ trình đặt ra từ 1/7/2026, tại Cần Giờ và Côn Đảo sẽ thí điểm kiểm định khí thải bắt buộc đối với xe máy, sau đó áp dụng cho toàn TP.HCM từ 1/1/2027. Mục tiêu là đến năm 2030, tất cả xe tại Cần Giờ và Côn Đảo đạt chuẩn khí thải; đến đầu năm 2032, tất cả xe máy ở TP phải đáp ứng quy định về khí thải Mức 2 trở lên.

Từ năm 2032 trở đi, sẽ nâng tiêu chuẩn khí thải với tất cả xe lưu thông vào Vùng phát thải thấp.

Riêng với xe công nghệ tham gia vận tải hành khách, giao hàng, đến hết tháng 12/2029 sẽ cấm hoàn toàn xe máy xăng toàn thành phố.

Sau thí điểm năm 2026 ở khu trung tâm, Vùng phát thải thấp sẽ nới rộng ra đến khu vực Vành đai 1.

Với các đề xuất này, TP.HCM đặt ra mục tiêu đến năm 2030 sẽ có hệ thống xe buýt và taxi đầu tư mới là xe điện. Số xe máy điện đạt từ 900.000-1.500.00 xe và 13.000-18.000 ôtô điện (không tính taxi).

Đồng thời, chuyển đổi giao thông xanh sẽ giúp thành phố giảm 90% lượng chất ô nhiễm không khí tăng thêm từ hoạt độ giao thông đường bộ.

Đến năm 2050, toàn bộ phương tiện giao thông đường bộ của TP.HCM chuyển đổi sang điện hoặc năng lượng xanh, góp phần thực hiện mục tiêu phát thải ròng bằng 0.

Để đảm bảo di chuyển khi hạn chế xe cá nhân, đề án cũng kiến nghị đầu tư khoảng 5.000 xe đạp khu vực trung tâm để đáp ứng nhu cầu đi lại đến các bến xe buýt, metro, bến tàu thủy... và nâng lên tối thiểu 8.000 xe đến năm 2030.

TP.HCM cũng xem xét bố trí làn đường tại các tuyến có vỉa hè đủ rộng (trên 3m), an toàn cho xe đạp, người đi bộ. Các đường này không chỉ tại khu lõi trung tâm mà mở rộng sang làng đại học Thủ Đức, khu đô thị Thủ Thiêm, dọc các ga trên các tuyến đường sắt đô thị,...