Nhảy đến nội dung
 

Nghịch lý đủ điểm nhưng vẫn phải 'xin' trúng tuyển đại học

Cách đây bốn ngày, khi các trường đại học công bố điểm chuẩn, không ít thí sinh đã hò reo ăn mừng, thông báo khắp gia đình, họ hàng, bạn bè, làng xóm rằng "đã đỗ đại học". Vậy nhưng, chỉ sau ít ngày, khi Bộ Giáo dục và Đào tạo yêu cầu thí sinh vào xác nhận nhập học, nhiều em mới "bật ngửa" với dòng chữ: "Trượt".

Khi những thí sinh đủ điểm nhưng trượt oan uổng tìm đến trường để cầu cứu, họ nhận được một yêu cầu tưởng chừng rất đơn giản, nhưng lại xát muối vào trái tim: "Làm đơn xin xem xét". Trên nhiều diễn đàn tuyển sinh, các bậc phụ huynh cũng bày tỏ bức xúc. Nhiều em học sinh thốt lên: "Đủ điểm mà vẫn phải đi xin, chẳng khác gì con phải cầu xin một cơ hội mà mình đã xứng đáng có được".

Câu chuyện "đơn xin trúng tuyển" nghe qua tưởng đùa, nhưng đã khiến không ít thí sinh khổ sở. Những thủ tục như vậy không chỉ vô lý mà còn phản giáo dục. Thí sinh đủ điểm trúng tuyển phải được công nhận thẳng thắn, minh bạch. Thay vào đó, các em bị đặt vào tâm thế "xin - cho", dễ bị tổn thương lòng tự trọng và gây áp lực không đáng có.

Theo Công văn 2457/BGDĐT-GDĐH ngày 19/5/2025, Bộ Giáo dục và Đào tạo quy định rõ thí sinh chỉ cần xác nhận nhập học trực tuyến trên hệ thống trước 17h ngày 30/8/2025. Không có bất kỳ yêu cầu nào về việc viết "đơn xin trúng tuyển". Vậy mà, một số trường đại học vẫn tự ý "sáng tạo" thêm thủ tục trái quy định, vô tình biến một niềm vui trúng tuyển thành nỗi lo âu.

Vấn đề này không phải cá biệt. Nó phản ánh một "căn bệnh" lâu năm trong quản lý giáo dục: hành chính hóa mọi thứ, từ nhập học, xác nhận, đến những thủ tục phụ, cái gì cũng yêu cầu đơn từ. Giáo dục hiện đại phải minh bạch, nhanh gọn và nhân văn. Thế nhưng, với cái "đơn xin trúng tuyển", phải chăng lá đơn nặng hơn cả kết quả học tập?

>> 'Điểm IELTS là tiêu chí phụ trong xét tuyển đại học để tránh bất công'

Đối với phụ huynh, việc con thi đại học năm 2025 không chỉ là một kỳ thi, mà giống như cả gia đình cùng bước vào một cuộc "trường chinh" đầy gian nan. Ngay từ khi Bộ GD&ĐT mở cổng đăng ký nguyện vọng, nhiều bậc cha mẹ đã phải thức đêm, ngồi cùng con dò từng ngành, từng tổ hợp, rồi loay hoay với hệ thống trực tuyến có lúc chập chờn, dễ sai sót. Đến ngày công bố điểm thi, cả nhà nín thở, hồi hộp từng con số.

Ở Mỹ, Anh hay Hà Lan, khi kỳ thi kết thúc, phụ huynh chỉ cần chờ kết quả trên hệ thống. Nếu con đủ điểm, nhà trường tự động gửi thư mời nhập học. Thí sinh chỉ cần "chấp nhận" hoặc "từ chối". Không có chuyện một em học sinh phải cầm bút, viết một lá đơn cầu xin điều mình đã xứng đáng được hưởng. Cha mẹ không phải lo lắng chuyện "thiếu đơn", "thiếu giấy tờ". Họ yên tâm để con tự làm thủ tục xác nhận trực tuyến, nhanh gọn, minh bạch. Niềm vui đỗ đại học không bị che mờ bởi những nỗi lo vặt vãnh.

Ở Nhật Bản hay Hàn Quốc - nơi áp lực thi cử vốn khét tiếng - phụ huynh có thể căng thẳng suốt kỳ ôn thi, nhưng khi kết quả công bố, mọi thứ rất rõ ràng: trúng tuyển hay không được thể hiện ngay trên hệ thống, không cần qua bất cứ thủ tục rườm rà nào khác. Cha mẹ có thể thở phào, tập trung chuẩn bị hành trang tài chính, tinh thần cho con bước vào môi trường mới.

Trong khi đó, ở Việt Nam, phụ huynh không chỉ lo cho con học ngày học đêm, chạy đua với kỳ thi khốc liệt, mà sau đó còn phải đối diện với vô số bất cập trong khâu tuyển sinh. Hệ thống đôi khi trục trặc, thông báo mập mờ, rồi thêm những "sáng kiến thủ tục" ngoài quy định. Nỗi lo cứ kéo dài, hết đăng ký nguyện vọng, chờ điểm, lại đến xác nhận nhập học. Niềm vui trúng tuyển trở thành hành trình nhiều phen thót tim.

Từ sự so sánh ấy, ta có thể rút ra những bài học quý giá:

Minh bạch là then chốt: Ở các nước phát triển, mọi quy trình tuyển sinh đều được số hóa và minh bạch. Khi đã công bố điểm chuẩn, không còn bất kỳ "cửa sau" hay "giấy tờ bổ sung" nào có thể làm thay đổi kết quả. Điều này bảo đảm công bằng tuyệt đối cho thí sinh.

Tôn trọng phụ huynh và học sinh: Sau kỳ thi đầy căng thẳng, gia đình cần được thở phào, không phải tiếp tục căng mình lo hồ sơ, lo giấy tờ. Giáo dục nhân văn phải biết giảm gánh nặng tâm lý cho những người vừa trải qua một chặng đường mệt mỏi.

Đơn giản hóa thủ tục: Việc nhập học ở nhiều quốc gia chỉ gói gọn trong vài bước trực tuyến, có thể hoàn tất trong vòng vài phút. Đây là xu thế tất yếu mà Việt Nam cần hướng tới.

Niềm tin xã hội: Sự rõ ràng và nhất quán trong tuyển sinh giúp củng cố niềm tin của phụ huynh vào nhà trường và hệ thống. Khi phụ huynh tin tưởng, họ sẽ trở thành điểm tựa tinh thần cho con, thay vì trở thành nguồn lo âu.

Nhìn từ kinh nghiệm quốc tế, có thể thấy: một nền giáo dục tiến bộ không chỉ dạy chữ, dạy người, mà còn biết trân trọng từng cảm xúc, từng giọt nước mắt và nụ cười của học sinh, phụ huynh. Cái "đơn xin trúng tuyển" ở ta vì thế càng trở nên lạc lõng, lỗi thời và cần được loại bỏ triệt để.

Những gì diễn ra trong mùa tuyển sinh 2025 cho thấy, nếu Việt Nam biết học hỏi từ kinh nghiệm quốc tế, biết lắng nghe nỗi lòng phụ huynh, thì đã không có những giọt nước mắt oan uổng vì một tờ đơn vô lý. Thực tế ấy đặt ra một câu hỏi căn cốt: Chúng ta đang đào tạo con người cho tương lai, hay đang trói buộc họ trong tư duy quản lý cũ kỹ?

Và đây chính là lúc cần thẳng thắn rút ra những bài học sâu sắc không chỉ cho ngành giáo dục, mà cho cả xã hội. Bởi mỗi sự cố trong tuyển sinh, dù nhỏ đến đâu, cũng tác động trực tiếp đến niềm tin, đến sự công bằng, đến ước mơ của hàng trăm nghìn gia đình.

Chúng ta không thể để thế hệ tương lai phải bắt đầu cánh cửa đại học bằng sự hoang mang, bức xúc, hay cảm giác mình là người "xin - cho". Thế hệ ấy xứng đáng được chào đón bằng niềm tin, sự trân trọng, bằng những thủ tục tinh gọn, minh bạch và hiện đại.

Vũ Thị Minh Huyền

 
 
 
CÔNG TY CỔ PHẦN XÂY DỰNG SẢN XUẤT VÀ THƯƠNG MẠI ĐẠI SÀN
logo

Giấp phép đăng ký kinh doanh số 0103884103 do Sở Kế Hoạch & Đầu Tư Hà Nội cấp lần đầu ngày 29/06/2009.

Trụ sở chính: Gian số L4-07 tầng 4, nơ-2 - Gold Season, 47 Nguyễn Tuân, Thanh Xuân, Hà Nội

Email: daisanjsc@gmail.com

TRỤ SỞ HÀ NỘI

Địa chỉ Gian số L4-07 tầng 4, nơ-2 - Gold Season, 47 Nguyễn Tuân, Thanh Xuân, Hà Nội

Điện thoại  Điện thoại: 1900 98 98 36

Fax  Fax: 045625169

CHI NHÁNH HỒ CHÍ MINH

Địa chỉ 57/1c, Khu phố 1, Phường An Phú Đông, Quận 12, Thành phố Hồ Chí Minh

Điện thoại  Email: info@daisan.vn